Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą wzięła na kredyt samochód ciężarowy. Został on rozbity w wypadku. Stopień rozbicia wyklucza naprawę, wrak zostanie sprzedany.
Czy odsetki od kredytu po sprzedaży wraka będzie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu?

Wydatki na spłatę odsetek od kredytu na zakup rozbitego później samochodu mogą być kosztem uzyskania przychodu również po sprzedaży pozostałości pojazdu, choć koszty te nie są już związane z finansowaniem środka trwałego to wciąż wykazują związek przyczynowo-skutkowy z przychodami jako forma finansowania kapitału firmy.

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów - art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f. By odsetki od opisanego w pytaniu kredytu mogły stanowić koszt podatkowy, niezbędne jest więc wykazanie związku przyczynowo-skutkowego tych wydatków z przychodami oraz zapłata odsetek (art. 23 ust. 1 pkt 32 u.p.d.o.f.).

O ile druga z przesłanek nie budzi większych wątpliwości, to trudno będzie wykazać związek przyczynowo-skutkowy zapłaconych odsetek z finansowaniem środka trwałego po jego zbyciu. Proszę zauważyć, że kredytobiorca mógłby spłacić przedmiotowy kredyt po rozbiciu samochodu i zaliczyć wszelkie związane z tym koszty do kosztów podatkowych. Po sprzedaży pojazdu trudno jednak stwierdzić związek zapłaconych odsetek z bieżącymi bądź przyszłymi przychodami z działalności gospodarczej czy przychodami z odpłatnego zbycia pozostałości pojazdu.

Po zbyciu pojazdu zapłacone odsetki należy więc traktować jako koszty finansowania kapitału przeznaczonego na działalność firmy. Nie podejmując decyzji o jednorazowej spłacie kredytu po utracie pojazdu, podatnik faktycznie przeznaczył mogące temu służyć środki na finansowanie działalności gospodarczej. Alternatywą bowiem byłoby uszczuplenie kapitału obrotowego firmy i jej zasobów finansowych. Kwalifikacja podatkowa przedmiotowego kredytu i odsetek od niego nie odbiega więc od kwalifikacji zwykle zaciąganych na bieżącą działalność kredytów czy pożyczek bankowych. Kredyt ten pośrednio, poprzez uprzednie zaangażowanie środków własnych w działalność gospodarczą umożliwi więc funkcjonowanie firmy i tym samym zostanie zużyty pośrednio na prowadzenie działalności gospodarczej, a także pośrednio wpłynie na cel jakim jest osiągnięcie przychodów. Wycofywanie już zaangażowanych w działalność gospodarczą środków finansowych tylko po to by spłacić kredyt przed czasem określonym w umowie byłoby w mojej ocenie działaniem nieracjonalnym i mogłoby prowadzić do strat związanych z opłatami czy prowizjami za wcześniejszą jego spłatę, ale i pozyskaniem nowego źródła finansowania działalności.
Podobne argumenty odnaleźć można m.in. w wyroku NSA z dnia 10 czerwca 2009 r., II FSK 234/08, http://orzeczenia.nsa.gov.pl.

Krzysztof Klimek