Uchwała o likwidacji szkoły musi być zaopiniowana przez związek zawodowy

Mimo że obowiązek opiniowania uchwał intencyjnych o likwidacji placówek oświatowych nie wynika wprost z ustawy o systemie oświaty, na jego istnienie wskazują przepisy ustawy o związkach zawodowych oraz orzecznictwo.

Rada Miejska podjęła uchwałę o zamiarze likwidacji szkoły. Projekt uchwały nie był wcześniej opiniowany przez związki zawodowe. Uchwałę przesłano związkom zawodowym wraz z pismem zawierającym uzasadnienie likwidacji i wnioskiem o wyrażenie opinii.

 

Pytanie 1: Czy obowiązek zasięgnięcia opinii związków zawodowych dotyczy "założeń i projektów aktów prawnych" czy też "założeń lub projektów aktów prawnych"?

 

Pytanie 2: Czy można uznać, że związki zawodowe otrzymały założenia uchwały o likwidacji szkoły, a tym samym spełniony został wymóg z art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 z późn. zm.) - dalej u.z.z., czy też należy dodatkowo przesłać do zaopiniowania projekt uchwały o likwidacji szkoły?

 

Odpowiedź

 

Obowiązek zasięgnięcia opinii uważa się za spełniony, jeżeli organ samorządu terytorialnego zasięgnie opinii w sprawie projektu uchwały o zamiarze likwidacji (tzw. uchwały intencyjnej) lub projektu uchwały o likwidacji szkoły.

 

Uzasadnienie

 

Przepisy ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.), nie przewidują obowiązku konsultowania zamiaru likwidacji szkoły z władzami związków zawodowych zrzeszających nauczycieli. Jednakże w utrwalonym w tym zakresie orzecznictwie oraz w literaturze, obowiązek ten wywodzi się z zapisu art. 19 ust. 2 u.z.z. Stosownie do powołanego zapisu organy władzy i administracji rządowej oraz organy samorządu terytorialnego kierują założenia albo projekty aktów prawnych, o których mowa w ust. 1, do odpowiednich władz statutowych związku, określając termin przedstawienia opinii nie krótszy jednak niż 30 dni. Termin ten może zostać skrócony do 21 dni ze względu na ważny interes publiczny. Skrócenie terminu wymaga szczególnego uzasadnienia. Bieg terminu na przedstawienie opinii liczy się od dnia następującego po dniu doręczenia założeń albo projektu wraz z pismem określającym termin przedstawienia opinii. 

 

Nieprzedstawienie opinii w wyznaczonym terminie uważa się za rezygnację z prawa jej wyrażenia. Warto w tej sprawie powołać choćby jeden z niedawnych wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 lutego 2011 r. (wyrok NSA z dnia 23 lutego 2011 r. I OSK 2028/10, Lex nr 736299), zgodnie z którym, uchwały rady miejskiej o zamiarze likwidacji oraz o likwidacji szkół są niezgodne z prawem, jeżeli nie były opiniowane przez związki zawodowe.

 

W tej kwestii wypowiedział się też Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów w wyroku z dnia 29 listopada 2010 r. (wyrok NSA z dnia 29 listopada 2010 r. I OPS 2/10, Lex nr 621106). Z sentencji wyroku wynika, że zarówno uchwała o zamiarze likwidacji szkoły, jak i uchwała o likwidacji szkoły są aktami prawnymi podejmowanymi w sprawie objętej opiniowaniem przez odpowiednie władze statutowe związku zawodowego, z tym, że przedstawienie do zaopiniowania projektu jednej z nich oznacza dopełnienie obowiązku, o którym mowa w art. 19 ust. 2 u.z.z.

 

Powołany wyrok stanowi również odpowiedź na drugie z postawionych pytań. Należy również pamiętać, że zgodnie z zapisem art. 19 ust. 3 u.z.z. w razie odrzucenia w całości lub w części stanowiska związku, właściwy organ samorządu terytorialnego informuje o tym związek na piśmie, podając uzasadnienie swojego stanowiska. W razie rozbieżności stanowisk związek może przedstawić swoją opinię na posiedzeniu właściwej komisji samorządu terytorialnego.

 

Odpowiedź pochodzi z publikacji Prawo Oświatowe.