Czy nauczycielka języka francuskiego i przedsiębiorczości (magister z przygotowaniem pedagogicznym) w liceum ogólnokształcącym, która ukończyła studia podyplomowe - doradztwo zawodowe, będzie mogła uczyć przedmiotu "wychowanie do życia w rodzinie" po ukończeniu kursu: program informacyjno - naukowy (studium przedmiotu) pn.: "Wychowanie do życia w rodzinie - rola nauczyciela w nowej podstawie programowej 2009/10", który realizowany będzie od 15 sierpnia 2009 r. do 31 grudnia 2009 r. przez Studium Prawa Europejskiego w Warszawie?
Program składa się z trzech bloków odpowiadających kolejnym etapom edukacyjnym, zgodnie z podstawą programową kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. Każdy z bloków będzie uwzględniał ujęte w podstawie programowej: cele kształcenia, treści nauczania, zalecane warunki i sposoby realizacji nauczania. Program realizowany będzie z wykorzystaniem metody e-learning, wydawnictw internetowych, drukowanych oraz multimedialnych.
Według mojej opinii omawiana nauczycielka po ukończeniu kursu program informacyjno - naukowy (studium przedmiotu) pn.: "Wychowanie do życia w rodzinie - rola nauczyciela w nowej podstawie programowej 2009/10" nie będzie posiadała kwalifikacji do prowadzenia zajęć z "Wychowania do życia w rodzinie" w liceum ogólnokształcącym.
Treści dotyczące wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawarte w podstawie programowej kształcenia ogólnego, są realizowane w szkołach ramach zajęć edukacyjnych "Wychowanie do życia w rodzinie". Sposób realizacji zajęć edukacyjnych "Wychowanie do życia w rodzinie" reguluje rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 1999 r. w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. z 1999 r. Nr 67, poz. 756 z późn. zm.). Proszę zwrócić uwagę, że w obecnie obowiązującej treści tego rozporządzenia, kwestia kwalifikacji nauczycieli do prowadzenia tych zajęć została pominięta. Jednak pierwotna wersja tego rozporządzenia w § 6 i 7 wyraźnie określała, że zajęcia te mogą być prowadzone przez osoby posiadające kwalifikacje do nauczania w danym typie szkoły oraz ukończone studia wyższe w zakresie nauk o rodzinie albo studia podyplomowe lub kursy kwalifikacyjne zgodne z treściami programowymi zajęć. Dokształcanie i doskonalenie nauczycieli prowadzących zajęcia "Wychowanie do życia w rodzinie" należało do zadań placówek doskonalenia nauczycieli, a koordynowanie dokształcania i doskonalenia nauczycieli, w tym opiniowanie programów tego dokształcania i doskonalenia, prowadziło Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej w Warszawie. Jednak przepisy odnoszące się do kwalifikacji nauczycieli zostały usunięte przez § 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 19 lipca 2002 r. (Dz. U. z 2002 r. Nr 121, poz. 1037) zmieniając rozporządzenie z dniem 1 września 2002 r. W związku z tym, według mojej opinii, aby obecnie ustalić niezbędne kwalifikacje wymagane od nauczycieli do prowadzenia zajęć "Wychowanie do życia w rodzinie" należy odnieść się do zapisów rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 września 2002 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. z 2002 r. Nr 155, poz. 1288 z późn. zm.), w którym zostały określone wymagania kwalifikacje nauczycieli. Spełnianie przez nauczycieli kwalifikacji uzależnione jest od typu szkoły w jakiej są zatrudnieni oraz rodzaju prowadzonych zajęć.

Przepis § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia określa kwalifikacje nauczycieli do nauczania w liceum ogólnokształcącym.
Jak wynika z wyżej przedstawionych przepisów w tego typu szkole można zatrudnić nauczyciela, który legitymuje się dyplomem ukończenia studiów magisterskich na kierunku (specjalności) zgodnym (zgodnej) lub zbliżonym (zbliżonej) z nauczanym przedmiotem lub rodzajem prowadzonych zajęć i posiada przygotowanie pedagogiczne lub nauczyciela, który legitymuje się dyplomem ukończenia studiów magisterskich na kierunku innym niż nauczany przedmiot lub rodzaj prowadzonych zajęć, która ponadto posiada przygotowanie pedagogiczne i ukończyła studia podyplomowe z zakresu nauczanego przedmiotu lub rodzaju prowadzonych zajęć.

W przypadku omawianej osoby mamy do czynienia z sytuacją, że ukończyła studia magisterskie na kierunku innym niż rodzaj prowadzonych zajęć, czyli "Wychowanie do życia w rodzinie" i według mojej opinii, aby posiadać kwalifikacje do prowadzenia tych zajęć w liceum ogólnokształcącym powinna dodatkowo ukończyć odpowiednie studia podyplomowe. Zatem po ukończeniu kursu program informacyjno - naukowy (studium przedmiotu) pn.: WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE - rola nauczyciela w nowej podstawie programowej 2009/10 omawiana osoba nie będzie posiadała kwalifikacji do prowadzenia zajęć z "Wychowania do życia w rodzinie".

Wprawdzie od 1 września 2009 r. wejdzie w życie nowe rozporządzenia w sprawie kwalifikacji nauczycieli, a mianowicie rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. z 2009 r. Nr 50, poz. 400), lecz według mojej opinii w sytuacji tego nauczyciela nic nie zmieni. Otóż przepis § 2 tego rozporządzenia określa kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w liceach ogólnokształcących obowiązujący od 1 września 2009 r.
Proszę zatem zwrócić uwagę, że również w nowym rozporządzeniu zostało jednoznacznie określone, że kwalifikacji do nauczania określonych zajęć w liceum ogólnokształcącym nie można uzyskać po ukończeniu kursu, a jedynie po ukończeniu odpowiednich studiów podyplomowych.

Krzysztof Lodziński