Zasady postępowania kierowników urzędów i instytucji państwowych oraz przedsiębiorstw uspołecznionych w przypadku tymczasowego aresztowania pracownika.

PISMO OKÓLNE NR 102
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia 15 maja 1952 r.
w sprawie zasad postępowania kierowników urzędów i instytucji państwowych oraz przedsiębiorstw uspołecznionych w przypadku tymczasowego aresztowania pracownika.

Celem ujednolicenia zasad postępowania kierowników urzędów i instytucji państwowych oraz przedsiębiorstw uspołecznionych w przypadku aresztowania pracownika - ustalam w oparciu o obowiązujące przepisy prawne następujące tymczasowe wytyczne:

I.

Postępowanie w przypadku aresztowania pracownika kontraktowego.

1.
W razie tymczasowego aresztowania pracownika kontraktowego należy rozwiązać z nim stosunek pracy z upływem trzech miesięcy nieobecności w pracy z powodu aresztowania, w szczególności: z pracownikiem umysłowym na podstawie art. 32 rozporządzenia o umowie o pracę pracowników umysłowych (Dz. U. R. P. z 1928 r. Nr 35, poz. 323 z późniejszymi zmianami), z robotnikiem na podstawie art. 15 rozporządzenia o umowie o pracę robotników (Dz. U. R. P. z 1928 i. Nr 35, poz. 324 z późniejszymi zmianami).
2.
Pracownikowi aresztowanemu należy wypłacać połowę ostatnio pobieranego wynagrodzenia zasadniczego wraz z dodatkiem lokalnym i wyrównawczym przez okres tymczasowego aresztowania, nie przekraczający 3 miesięcy, licząc od dnia zaprzestania pracy z powodu aresztowania. Pozostałą połowę tego wynagrodzenia należy pracownikowi wypłacić, jeżeli postępowanie karne zostało następnie umorzone lub zakończone wyrokiem uniewinniającym, choćby to umorzenie lub uniewinnienie nastąpiło już po rozwiązaniu stosunku pracy.
3.
Nieczynność w zakładzie pracy z powodu aresztowania nie powoduje przerwy w ciągłości pracy wymaganej dla uzyskania określonych korzyści materialnych lub socjalnych (np. wyższego wynagrodzenia, wymiaru urlopu wypoczynkowego, zasiłku rodzinnego, odprawy pośmiertnej itp.) i okres tej nieczynności podlega zaliczeniu do czasu pracy, jeżeli pracownik po zwolnieniu z aresztu w wyniku umorzenia śledztwa lub wyroku uniewinniającego najdalej w ciągu 7 dni zgłosi się do pracy w tym samym zakładzie pracy (w górnictwie - w tym samym rewirze), w którym poprzednio był zatrudniony, jednakże pracownikowi takiemu służy prawo do urlopu wypoczynkowego tylko w tym roku kalendarzowym, w którym został nadal zatrudniony. W przypadku niemożności zatrudnienia pracownika w tym samym zakładzie pracy, pracownikowi przysługuje prawo do odszkodowania tylko za ustawowy okres wypowiedzenia.

II.

Postępowanie w przypadku aresztowania pracownika mianowanego.

1.
W razie tymczasowego aresztowania pracownika mianowanego należy z chwilą otrzymania wiadomości o aresztowaniu zawiesić go w pełnieniu służby na podstawie art. 64 ustawy o państwowej służbie cywilnej (Dz. U. R. P. z 1949 r. Nr 11, poz. 72). Jednocześnie należy wdrożyć przeciwko pracownikowi postępowanie dyscyplinarne, jeżeli przestępstwo, z powodu którego nastąpiło aresztowanie, nosi znamiona występku służbowego.
2.
Pracownikowi aresztowanemu, który nie nabył jeszcze prawa do zaopatrzenia emerytalnego, należy po upływie 14 dni od chwili nieobecności w pracy z powodu aresztowania wypowiedzieć stosunek służbowy na podstawie art. 10 lit. d) dekretu z dnia 14 maja 1946 r. o tymczasowym unormowaniu stosunku służbowego funkcjonariuszów państwowych (Dz. U. R. P. Nr 22, poz. 139 z późniejszymi zmianami).
3.
Pracownika aresztowanego, który nabył już prawo do zaopatrzenia emerytalnego, należy po upływie 3 miesięcy (kalendarzowych) nieobecności w pracy z powodu aresztowania przenieść w stan spoczynku na zasadzie art. 10 lit. c) wymienionego dekretu.
4.
Jeżeli przed dniem rozwiązania stosunku służbowego na skutek wypowiedzenia lub przed przeniesieniem w stan spoczynku pracownik został zwolniony z tymczasowego aresztu, należy uchylić zawieszenie w pełnieniu służby oraz cofnąć dokonane wypowiedzenie lub przeniesienie w stan spoczynku, chyba że zachodzą ważne przeszkody do dalszego zatrudnienia pracownika.
5.
Pracownik skazany prawomocnym wyrokiem sądu karnego podlega wydaleniu ze służby bez postępowania dyscyplinarnego, jeżeli skazanie pociąga za sobą utratę zdolności do piastowania urzędu publicznego (art. 71 ustawy o państwowej służbie cywilnej). W innych przypadkach wydalenie ze służby może nastąpić tylko na podstawie orzeczenia dyscyplinarnego, skazującego na wydalenie ze służby. O wydaleniu ze służby w drodze dyscyplinarnej nie należy orzekać, jeżeli stosunek służbowy został z pracownikiem rozwiązany na skutek wypowiedzenia (art. 10 lit. d) dekretu) jeszcze przed wydaniem orzeczenia dyscyplinarnego.
6.
W każdym przypadku zawieszenia pracownika aresztowanego w pełnieniu służby należy ograniczyć do połowy jego uposażenie zasadnicze wraz z dodatkiem lokalnym i wyrównawczym (art. 64 ustawy o państwowej służbie cywilnej), począwszy od pierwszego dnia miesiąca następującego po zawieszeniu. Pozostałą połowę tego uposażenia należy z zachowaniem przepisów art. 65 ustawy o państwowej służbie cywilnej wypłacić pracownikowi, jeżeli postępowanie karne zostało następnie umorzone lub zakończone wyrokiem uniewinniającym, choćby to umorzenie lub uniewinnienie nastąpiło już po przeniesieniu w stan spoczynku lub rozwiązaniu stosunku służbowego.
7.
Pracownikowi zawieszonemu w pełnieniu służby w związku z aresztowaniem nie przysługuje, bez względu na wynik postępowania karnego, prawo do dodatku służbowego lub funkcyjnego, a także do innych dodatków uzasadnionych specjalnymi kwalifikacjami i warunkami służby, począwszy od dnia, z którym uposażenie jego ograniczone zostało do połowy.
8.
W razie tymczasowego aresztowania pracownika mianowanego, do którego przepisy dekretu z dnia 14 maja 1946 r. nie mają zastosowania (art. 1 ust. 2), zawieszenie w pełnieniu służby, ograniczenie wypłaty uposażenia i zwolnienie ze służby następuje w trybie i na warunkach określonych we właściwych przepisach pragmatycznych.

III.

Postanowienia wspólne dla części I i II.

1.
Zasiłek rodzinny otrzymuje rodzina aresztowanego pracownika przez cały okres trwania stosunku pracy.
2.
Zawiadomienie o rozwiązaniu stosunku pracy (służbowego) należy skierować do aresztowanego pracownika za pośrednictwem właściwego prokuratora.
3.
W przypadku zwolnienia z tymczasowego aresztu już po dniu rozwiązania stosunku pracy (służbowego) lub po przeniesieniu w stan spoczynku należy pracownika z powrotem zatrudnić na dotychczasowym lub równorzędnym stanowisku, choćby postępowanie karne nie było jeszcze zakończone, chyba że zachodzą poważne przeszkody do dalszego zatrudnienia pracownika.
4.
Wynagrodzenie, o którym mowa w cz. I ust. 2 zdanie pierwsze i cz. II ust. 6, może być wypłacane rodzinie aresztowanego pracownika, pozostającej na jego utrzymaniu.

IV.

Postanowienia końcowe.

1.
Przypominam, że w razie popełnienia przez pracownika przestępstwa uzasadniającego natychmiastowe wydalenie ze służby lub niezwłoczne rozwiązanie stosunku pracy kierownik zakładu pracy obowiązany jest w odniesieniu do pracownika kontraktowego niezwłocznie rozwiązać z nim stosunek pracy (z pracownikiem umysłowym na podstawie art. 32 rozporządzenia o umowie o pracę pracowników umysłowych, z robotnikiem na podstawie art. 18 rozporządzenia o umowie o pracę robotników), a w odniesieniu do pracownika mianowanego - spowodować natychmiastowe wdrożenie postępowania dyscyplinarnego, przy czym w razie orzeczenia skazującego na wydalenie ze służby - wydalić pracownika ze służby. W przypadkach tych zasady niniejszego pisma okólnego nie mają zastosowania.
2.
Postanowienia pisma okólnego, dotyczące wynagrodzenia za okres nieczynności w zakładzie pracy z powodu tymczasowego aresztowania, należy stosować także do nie uregulowanych dotychczas, a nie przedawnionych i nie objętych prekluzją roszczeń pracowników, które powstały przed dniem ogłoszenia pisma okólnego. Nadpłacone sumy ponad należności, wynikające z powyższego pisma, nie podlegają zwrotowi przez pracownika.
3.
Pismo okólne wchodzi w życia z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

ZUS: Renta wdowia - wnioski od stycznia 2025 r.

Od Nowego Roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki.

Grażyna J. Leśniak 20.11.2024
Zmiany w składce zdrowotnej od 1 stycznia 2026 r. Rząd przedstawił założenia

Przedsiębiorcy rozliczający się według zasad ogólnych i skali podatkowej oraz liniowcy będą od 1 stycznia 2026 r. płacić składkę zdrowotną w wysokości 9 proc. od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia, jeśli będą osiągali w danym miesiącu dochód do wysokości 1,5-krotności przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez prezesa GUS. Będzie też dodatkowa składka w wysokości 4,9 proc. od nadwyżki ponad 1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a liniowcy stracą możliwość rozliczenia zapłaconych składek w podatku dochodowym.

Grażyna J. Leśniak 18.11.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności

Usprawnienie i zwiększenie efektywności systemu wdrażania Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) przewiduje ustawa z dnia 11 października 2024 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności. Jak poinformowała w czwartek Kancelaria Prezydenta, Andrzej Duda podpisał ją w środę, 13 listopada. Ustawa wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2024
Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1952.A-44.634

Rodzaj: Pismo okólne
Tytuł: Zasady postępowania kierowników urzędów i instytucji państwowych oraz przedsiębiorstw uspołecznionych w przypadku tymczasowego aresztowania pracownika.
Data aktu: 15/05/1952
Data ogłoszenia: 29/05/1952
Data wejścia w życie: 29/05/1952