Republika Południowej Afryki: masakra strajkujących górników (2012/2783(RSP)).

Republika Południowej Afryki: masakra strajkujących górników

P7_TA(2012)0354

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 września 2012 r. w sprawie Republiki Południowej Afryki: masakra strajkujących górników (2012/2783(RSP))

(2013/C 353 E/19)

(Dz.U.UE C z dnia 3 grudnia 2013 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając wspólny plan działania z zakresu partnerstwa strategicznego RPA-UE, które jest jedynym partnerstwem tego rodzaju dotychczas zawartym między UE a jakimkolwiek państwem afrykańskim,

– uwzględniając umowę o partnerstwie między AKP a WE (umowę z Kotonu),

– uwzględniając Deklarację Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącą podstawowych zasad i praw w pracy i towarzyszące jej działania następcze,

– uwzględniając inicjatywę ONZ Global compact oraz Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych,

– uwzględniając ramy zrównoważonego rozwoju Międzynarodowej Rady ds. Górnictwa i Metali,

– uwzględniając umowę w zakresie handlu, rozwoju i współpracy podpisaną między Unią Europejską a Republiką Południowej Afryki w 1999 r., uzupełnioną w 2009 r. przepisami o współpracy politycznej i gospodarczej,

– uwzględniając komunikat prasowy prezydenta Jacoba Zumy z 17 sierpnia 2012 r.,

– uwzględniając uwagi wysokiej przedstawiciel Catherine Ashton z 23 i 24 sierpnia 2012 r., wygłoszone w następstwie 11. ministerialnego dialogu politycznego między RPA-UE z udziałem minister spraw zagranicznych Nkoana-Mashabane,

– uwzględniając rezolucję Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE z 30 maja 2012 r. w sprawie skutków społecznych i środowiskowych górnictwa w państwach AKP,

– uwzględniając art. 122 ust. 5 oraz art. 110 ust. 4 Regulaminu,

A. mając na uwadze zastrzelenie 34 osób i ranienie co najmniej 78 w starciach między policją a strajkującymi górnikami w kopalni platyny Marikana koncernu Lonmin, do jakich doszło 16 sierpnia 2012 r. w północno-zachodniej prowincji RPA; mając na uwadze, że poprzedziły je trwające szereg dni krwawe zajścia, w których zginęło10 osób, w tym dwóch strażników i dwóch policjantów;

B. mając na uwadze aresztowanie 270 strajkujących górników i oskarżenie ich o zabójstwo własnych kolegów na mocy prawa opartego na zasadzie "wspólnego celu", wywodzące się z czasów apartheidu;

C. mając na uwadze, że wobec oburzenia opinii publicznej, prokuratorzy cofnęli zarzuty zabójstwa postawione aresztowanym 16 sierpnia 2012 r. górnikom, zaś sprawę o stosowanie przemocy odłożono do zakończenia śledztwa;

D. mając na uwadze, że strzelanina ta jest najkrwawszym starciem między policją a demonstrantami od zakończenia apartheidu w 1994 r.;

E. mając na uwadze, że incydent ten należy postrzegać w szerszej perspektywie ogromnych społeczno-ekonomicznych nierówności, z jakimi zmaga się kraj; mając na uwadze, że od upadku reżimu apartheidu RPA zdołała zbudować demokratyczne państwo, jednak kraj ten wciąż boryka się z podstawowymi wyzwaniami gospodarczymi i społecznymi, z utrzymującą się olbrzymią nierównością, jak i wysokim wskaźnikiem ubóstwa i bezrobocia;

F. mając na uwadze publiczne wyrazy ubolewania prezydenta Zumy wobec tak tragicznych skutków tych krwawych wydarzeń;

G. mając na uwadze ustanowienie przez prezydenta Zumę sądowej komisji śledczej celem zbadania masakry oraz zainicjowanie śledztwa w tej sprawie przez południowoafrykańską Niezależną Dyrekcję Śledczą Policji (ang. IPID); mając na uwadze powołanie międzyministerialnej komisji odpowiedzialnej za wypracowanie trwałego rozwiązania problemów, które doprowadziły do tych zabójstw;

H. mając na uwadze, że brak reformy mechanizmów rozwiązywania sporów pracowniczych prowadzi do narastania znacznych kosztów gospodarczych dla RPA i działa odstraszająco na zagranicznych inwestorów;

I. mając na uwadze, że strajkujący górnicy prowadzili spór płacowy z właścicielem kopalni, firmą Lonmin, trzecim na świecie pod względem wielkości, notowanym na giełdzie w Londynie przedsiębiorstwem wydobywania platyny;

J. mając na uwadze, że do sporu doprowadziła zagorzała rywalizacja polityczna i rywalizacja związków zawodowych, w szczególności napięcia między Krajową Unią Górników (NUM) a Stowarzyszeniem Unii Górników i Pracowników Budowlanych (AMCU);

K. mając na uwadze, że usunięty były przewodniczący African National Congress Youth League - młodzieżówki Afrykańskiego Kongresu Narodowego - Julius Malema widziany był przy udzielaniu wsparcia strajkującym górnikom i AMCU;

L. mając na uwadze eksport minerałów i produktów przemysłu wydobywczego z Republiki Południowej Afryki, w tym do krajów Unii Europejskiej; mając na uwadze, że sektor wydobywczy dotknięty jest słabnącym popytem oraz podwyższonymi kosztami operacyjnymi;

M. mając na uwadze, iż część górników w kopalni platyny Marikana Lonmin wciąż strajkuje o podniesienie pensji;

N. mając na uwadze obecność sporych sił policyjnych 5 września 2012 r. podczas przemarszu przeszło 3 000 strajkujących górników ulicami w pobliżu kopalni Marikana w największym pokojowym proteście od czasu strzelaniny 16 sierpnia 2012 r.;

0. mając na uwadze, że akcja rozprzestrzeniła się na inne kopalnie i w starciach w kopalni Gold One Modder East dnia 5 września 2012 r. cztery osoby zostały ranione, kiedy to strażnicy wystrzelili gumowe pociski w stronę strajkujących górników;

1. zdecydowanie potępia brutalne zabójstwo strajkujących górników dnia 16 sierpnia 2012 r., jak również poprzedzające je akty przemocy, które kosztowały życie 10 osób, w tym dwóch strażników i dwóch policjantów;

2. wyraża szczere współczucie rodzinom wszystkich, którzy stracili życie od początku kryzysu w kopalni Marikana;

3. z zadowoleniem przyjmuje zarówno decyzję prezydenta Zumy o ustanowieniu komisji śledczej, jak i zainicjowanie przez IPID dochodzenia w sprawie tej masakry;

4. wzywa komisję śledczą do zachowania przejrzystości, do działania na wskroś niezależnie i bezstronnie oraz do zadbania o to, by jej dochodzenie uzupełniało śledztwo prowadzone przez IPID;

5. nalega, by wszystkie zaangażowane strony współpracowały z komisją śledczą celem ustalenia faktów dotyczących wydarzeń w Marikanie;

6. wzywa komisję śledczą do zbadania dogłębnych przyczyn nadużycia siły przez oddziały policyjne i wyraża głębokie zaniepokojenie sięganiem przez organy władzy po przepisy wywodzące się z epoki apartheidu w myśl zasady "wspólny cel";

7. wyraża zaniepokojenie, iż partnerzy społeczni RPA o utrwalonej pozycji tracą swoją legitymację wśród obywateli z uwagi na utrzymujące się sygnały o korupcji na wszystkich poziomach;

8. wzywa władze RPA i Lonmin do dopilnowania, by ofiary oraz ich rodziny miały dostęp do wymiaru sprawiedliwości i otrzymały odszkodowanie i opiekę;

9. wzywa, by wszyscy aresztowani byli traktowani sprawiedliwie, zgodnie z procedurami sądowymi, obejmującymi prowadzenie przez policję bezstronnego i przejrzystego śledztwa;

10. ubolewa nad tym, iż Lonmin nie zdołało potraktować sporu pracowniczego z należytym wyczuciem, na jakie on zasługiwał, ani nie wzięło na siebie odpowiedzialności, przyjmuje jednak oświadczenie firmy, iż nie zamierza ona zwalniać strajkujących, jeśli nie podejmą oni pracy, wbrew pierwotnemu żądaniu przedsiębiorstwa;

11. jest głęboko zaniepokojony groźbami uciekania się do przemocy, wyrażanymi przez strajkujących górników, w szczególności wobec doniesień o przypadkach zastraszania górników, którym grożono śmiercią w przypadku kontynuowania przez nich pracy; wzywa wszystkie zaangażowane strony do dopilnowania, by protesty przebiegały pokojowo;

12. jest zaniepokojony, iż starcie w kopalni Gold One Modder East może stanowić sygnał, iż akcje protestacyjne obejmą cały sektor wydobycia złota, prowadząc do ewentualnego szerzenia się aktów przemocy;

13. przypomina wszystkim stronom o ich obowiązku przestrzegania prawa międzynarodowego, w tym zasad i priorytetów MOP, oraz konstytucji RPA, która gwarantuje prawo stowarzyszania się, prawo zgromadzeń i wolność wypowiedzi;

14. wzywa władze RPA, związki zawodowe i Lonmin do kontynuowania wszelkich starań, by osiągnąć szybkie, wszechstronne i sprawiedliwe rozwiązanie konfliktu i sporu płacowego w dążeniu do przywrócenia pokoju i stabilności w regionie;

15. apeluje o pilne rozwiązanie trwających sporów i konfliktów między NUM, a AMCU;

16. nalega, by rozwiązano kwestię odpowiednich pensji dla pracowników południowoafrykańskich kopalni oraz nierówności siatki płac;

17. uznaje, że rząd południowoafrykański podjął szereg kroków, by poprawić warunki pracy w przemyśle wydobywczym, i nalega, by władze kontynuowały swe wysiłki w tym względzie;

18. wzywa rząd RPA do zajęcia się kwestią rozwijania kwalifikacji wśród sił policyjnych RPA, w szczególności w zakresie powstrzymywania gwałtownych demonstracji i używania ostrej amunicji; wzywa do zintensyfikowania współpracy między UE a RPA w zakresie szkolenia policji;

19. wzywa Komisję Europejską do ustanowienia mechanizmu kontroli mającego uniemożliwić przywóz do UE produktów przemysłu wydobywczego, które zostały pozyskane bez zachowania gwarancji społecznych, pracowniczych, w zakresie bezpieczeństwa i środowiska; zachęca Komisję do ustanowienia znaku jakości dla produktów przemysłu wydobywczego, pozyskanych przy zachowaniu minimalnych norm społecznych, pracowniczych, w zakresie bezpieczeństwa i środowiska;

20. nalega, by rząd RPA zajął się przyczynami leżącymi u podstaw aktów przemocy, w tym niepokojącą przepaścią między bogatymi a ubogimi, wzrostem bezrobocia wśród młodzieży, warunkami pracy i życia pracowników, by położono kres tej skrajnej gospodarczej nierówności;

21. jest gotowy kontynuować swe wsparcie dla RPA i podkreśla, iż istnieje potrzeba trwałego i bardziej ukierunkowanego partnerstwa, by pomóc krajowi w stawianiu czoła wyzwaniom społeczno-gospodarczym;

22. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, parlamentowi i rządowi Republiki Południowej Afryki, współprzewodniczącym Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE, Parlamentowi Panafrykańskiemu oraz Unii Afrykańskiej.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2013.353E.141
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Republika Południowej Afryki: masakra strajkujących górników (2012/2783(RSP)).
• Data aktu: 13/09/2012
• Data ogłoszenia: 03/12/2013