15 lutego br. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023, poz. 1606), mającej na celu wzmocnienie ochrony małoletnich. Nowelizacją zmieniono ustawę z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (która od 15 lutego br. zmieniła tytuł na – ustawę o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich). 

Polecamy szkolenie online w LEX dotyczące nowych przepisów: Ustawa Kamilka - zmiany w KPC, KRiO i nie tylko >

Dr hab. Radosław Tymiński, autor bloga Prawa Lekarza wyjaśnia, że nowe obowiązki dotyczą nie tylko podmiotów leczniczych np. szpitali, przychodni, POZ-ów, lecz także praktyk lekarskich.

Pracodawca i organizator działalności przed nawiązaniem z daną osobą stosunku pracy lub przed dopuszczeniem danej osoby do jakiejkolwiek działalności związanej z leczeniem małoletnich lub świadczeniem małoletnim porad psychologicznych, musi uzyskać informację z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym.

Radosław Tymiński zauważa, że fakt pozyskania tych informacji musi zostać utrwalony w formie wydruku i załączony do akt osobowych pracownika albo do dokumentacji dotyczącej osoby dopuszczonej do działalności związanej z leczeniem małoletnich lub świadczeniem im porad psychologicznych. - Brak uzyskania takiej informacji i zamieszczenia jej w dokumentacji jest wykroczeniem i podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż tysiąc złotych - mówi. 

Sprawdź w LEX: Czy obowiązek weryfikacji niekaralności będzie wymagany już od 15 lutego 2024 r. nawet jeśli nie będzie wdrożonych standardów ochrony małoletnich? >

 

Podjęcie pracy przez lekarza i psychologa dziecięcego – odtąd tylko z zaświadczeniem z KRK

Ustawodawca nałożył dodatkowe obowiązki również na zatrudnianych lub dopuszczalnych do działalności lekarzy i osób świadczących dla dzieci porady psychologiczne (czyli psychologów dziecięcych, pedagogów, pedagogów specjalnych oraz terapeutów pedagogicznych) – którzy odtąd, przed nawiązaniem stosunku pracy lub przed rozpoczęciem wykonywania innej działalności w powyższym zakresie – zobowiązani będą do przedłożenia pracodawcy lub innemu organizatorowi działalności, informacji z KRK.

Dotychczas, obowiązek taki nie istniał ani w odniesieniu do lekarzy, ani do psychologów dziecięcych.

Sprawdź w LEX: Czy i do kiedy poradnie psychologiczno-pedagogiczne mają obowiązek wdrożenia procedur i standardów ochrony małoletnich? >

Co więcej – niewypełnienie przez lekarzy i psychologów powyższego obowiązku – będzie podlegało sankcjom: karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1 tys. zł.

- W świetle zmienionego art. 21 ust. 3 u.p.z.s. osoba odpowiedzialna w podmiocie wykonującym działalność leczniczą za zawieranie umów musi zażądać od osoby, z którą ma być zawarta umowa związana z leczeniem małoletnich lub udzielaniem porad psychologicznych małoletnim, dostarczenia zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego - zauważa Radosław Tymiński. 

Sprawdź w LEX: Czy obowiązek przedłożenia informacji w zakresie przestępstw seksualnych dotyczy również osoby zatrudnione przed 15 lutym 2024? >

 

Odpowiedzialność placówki medycznej

Pracodawcy oraz organizatorowi działalności związanej z leczeniem lub świadczeniem porad psychologicznych na rzecz małoletnich, który dopuści do pracy lub działalności lekarza lub psychologa, mając świadomość, że osoba ta została prawomocnie skazana za przestępstwo określone w rozdziale XIX, XXV, art. 189a, art. 207 kodeksu karnego, lub w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii – również grozi z tego tytułu analogiczna kara: aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1 tys. złotych.

Ponadto – w razie ukarania pracodawcy lub organizatora działalności za powyższe wykroczenie – sąd orzeknie również środek karny w postaci świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, w wysokości nieprzekraczającej 10 tys. zł.

 

Lekarze i psycholodzy dziecięcy obcokrajowcy

Nowe obowiązki nie ominą również lekarzy i psychologów dziecięcych, będących obcokrajowcami lub obywatelami polskimi, którzy zamieszkiwali za granicą.

W ich przypadku sprawdzenie czy nie były karane za przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności jest utrudnione tym bardziej, że osoby te nie będą figurować w Rejestrze sprawców na tle seksualnym, czy też Krajowym Rejestrze Karnym. (…) ta osoba będzie musiała przedstawić informację w zakresie przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności z rejestrów karnych państw zamieszkania, w którym przebywała lub którego jest obywatelem, a gdy nie jest to możliwe złożyć oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej - czytamy. 

Polecamy szkolenie online w LEX dotyczące nowych przepisów: Ustawa Kamilka - zmiany w KPC, KRiO i nie tylko >

Lekarze dziecięcy oraz osoby świadczące dla dzieci porady psychologiczne, posiadający obywatelstwo innego państwa niż Rzeczpospolita Polska oraz ci, którzy w ciągu ostatnich 20 lat zamieszkiwali poza Polską lub państwem swojego obywatelstwa – zobowiązani zostali ponadto do przedkładania pracodawcy lub innemu organizatorowi działalności:

  1. informacji z rejestru karnego państwa swojego obywatelstwa, uzyskiwanej do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi, a jeżeli prawo tego państwa nie przewiduje wydawania takich informacji – informacji z rejestru karnego tego państwa oraz
  2. oświadczenia o państwie lub państwach, w których zamieszkiwali w ciągu ostatnich 20 lat (innych niż Rzeczpospolita Polska i państwo obywatelstwa) wraz z informacjami z rejestrów karnych tych państw, uzyskiwanymi do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi, a jeżeli prawo tych państw nie przewiduje wydawania takich informacji – informacjami z rejestrów karnych tych państw.

Jeżeli natomiast przedłożenie informacji z rejestru karnego państwa obywatelstwa lub miejsca zamieszkania lekarza lub psychologa, również okaże się niemożliwe (ponieważ rejestr taki nie jest prowadzony lub nie przewiduje się wydawania z niego takich informacji) – osoba ta, zobowiązana będzie do złożenia pracodawcy lub organizatorowi działalności:

  1. oświadczenie o tym fakcie wraz z
  2. oświadczeniem, że nie była prawomocnie skazana, w tym państwie, za czyny zabronione odpowiadające przestępstwom określonym w rozdziale XIX, XXV, art. 189a, art. 207 kodeksu karnego i w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii oraz
  3. oświadczenie, że nie wydano wobec niej innego orzeczenia, w którym stwierdzono, iż dopuściła się takich czynów zabronionych, oraz że nie ma obowiązku stosowania się do zakazu zajmowania stanowisk, wykonywania zawodów albo działalności związanych z leczeniem lub świadczeniem porad psychologicznych na rzecz małoletnich.

Wszystkie powyższe oświadczenia – lekarze i psycholodzy składać będą pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia, a w ich treści zobowiązani będą zamieszczać klauzulę w tym przedmiocie.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.