- Po pierwsze w nowym systemie dochodów samorządowych chcemy odseparować, uniezależnić dochody samorządowe - czy szerzej budżety samorządowe - od wpływów zmian w systemie podatkowym PIT czy CIT. Chcemy, aby nie było więcej sytuacji, kiedy na skutek zmian legislacyjnych samorządy odnotowują spadek dochodów i w konsekwencji trudności w realizowaniu zadań publicznych - mówił we wtorek w Katowicach podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego dyrektor departamentu finansowania samorządu terytorialnego w Ministerstwie Finansów Marek Wiewióra.

Główna proponowana zmiana to naliczanie dochodów samorządów z PIT i CIT jako procentu od dochodów podatników z terenu danej jednostki, a nie procentu należnego podatku z tego terenu. W nowym systemie zwolnienia, ulgi podatkowe, odliczenia od dochodu podatkowego, zmiany w składkach społecznych czy też ewentualne podwyższenie kwoty wolnej od podatku nie będzie wpływać na dochody PIT i CIT samorządów.

- Chcemy, żeby te dochody były stabilne, przewidywalne i zapewniały właśnie taką przewidywalną perspektywę wieloletniego funkcjonowania samorządu - podkreślił.

- Kolejną kwestią jest zapewnienie właściwej, lepszej alokacji środków publicznych i na ten element składa się kilka kwestii. To po pierwsze spowodowanie, żeby dochody własne z PIT i CIT były podstawowym źródłem dochodów samorządowych. Dlatego w tej projektowanej ustawie dochody z PIT i CIT ulegają zasadniczemu zwiększeniu. Te zwiększone dochody w dużym stopniu zastępowałyby transfery subwencyjne - powiedział dyrektor.

Uściślił, że transfery subwencyjne uzupełniałyby dochody mniej zamożnych samorządów, ale relacja dochodów podatkowych z PIT i CIT do transferów subwencyjnych byłaby o wiele niższa, niż w obecnym systemie.

- Takie rozwiązanie przywróciłoby też podstawowy i motywacyjny charakter PIT i CIT, ponieważ im więcej dochodów podatników byłoby na terenie jednostki, tym samorząd miałby większe dochody. W przeszłości wielokrotnie było tak, że gospodarka rosła, dochody podatników na terenie danej jednostki też rosły, a na skutek zmian legislacyjnych w podatku dochody samorządów spadały. Teraz ten problem zostałby rozwiązany - ocenił Wiewióra.

Zmiany miałyby wejść od 2025 r. 

Czytaj również: Jak uzdrowić finanse samorządów >>