Fundacja Wychowanie zwróciła się do dyrektora niepublicznego przedszkola z żądaniem podania informacji na temat uzyskanej w 2020 r. dotacji z budżetu gminy. Wobec upływu terminu do udzielenia odpowiedzi Fundacja wniosła do sądu skargę na bezczynność. W odpowiedzi na skargę dyrektor wniósł o jej oddalenie, zarzucając skarżącemu niewłaściwą formę wniosku (e-mail) oraz wykluczając siebie z kręgu podmiotów zobowiązanych do udzielania przedmiotowych informacji. Jego zdaniem, prywatne przedszkole nie jest bowiem dysponentem majątku publicznego.

Czytaj: Wrzutka w ustawie o dodatku węglowym uniemożliwi dochodzenie dotacji oświatowych>>

 

Środki na dotację pochodzą z majątku publicznego

Wojewódzki Sąd Administracyjny był innego zdania i skargę uwzględnił. Odnosząc się do formy złożenia wniosku, zauważył, że ustawa o dostępie do informacji publicznej nie wskazuje jakichkolwiek wymagań formalnych wniosku (poza utrwaleniem go w formie pisemnej). Za wniosek pisemny należy zatem uznawać również przesłanie zapytania pocztą elektroniczną (e-mail) - i to nawet, gdy do jego autoryzacji nie zostanie użyty podpis elektroniczny. Skarżący wysłał wniosek na adres poczty elektronicznej przedszkola zamieszczony w Rejestrze Szkół i Placówek Oświatowych, na co przedstawił wydruk ze swojej poczty. Domniemywa się zatem, że skoro wiadomość została prawidłowo nadana, to znaczy, że dotarła ona do adresata. Tym samym skuteczność złożenia wniosku nie może być przez organ kwestionowana.

 

Następnie sąd wyjaśnił, że podmiotem zobowiązanym do udzielenia odpowiedzi w trybie ustawy są m.in. podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które dysponują majątkiem publicznym, niezależnie od swojego charakteru prawnego (art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p.). To właśnie ten przepis stanowi podstawę obowiązku udostępniania informacji publicznych m.in. przez niepubliczne szkoły wyższe, niepubliczne jednostki systemu oświaty (przedszkola, szkoły), stowarzyszenia realizujące zadania publiczne, spółki wykonujące publiczny transport zbiorowy, jako że wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym.

Sąd nie zgodził się zatem z dyrektorem przedszkola, że prowadzona przez niego placówka, jako podmiot prywatny, jest podmiotem spoza sfery finansów publicznych i nie mieści się w kategorii podmiotów obowiązanych do udostępnienia informacji publicznej. Sąd powołał się na treść art. 2 pkt 1 ustawy Prawo oświatowe, które do systemu oświaty zalicza się wszystkie przedszkola, bez pozostawienia poza tym systemem przedszkoli niepublicznych. Faktyczna różnica między przedszkolem publicznym i niepublicznym sprowadza się do prawnie uregulowanej bezpłatności za gwarantowany czas nauczania, wychowania i opieki oraz zapewnieniu powszechnej dostępności przedszkoli publicznych. Oświatę i kształcenie należy zatem zaliczyć do zadań publicznych nawet, gdy są one wykonywane przez placówki niepubliczne. Forma, w jakiej ustawodawca umożliwił wykonywanie zadań oświatowych, w tym m.in. prowadzenie przedszkola przez osoby prawne lub osoby fizyczne, nie przesądza tym samym o odmiennym charakterze zadań wykonywanych w ramach systemu oświaty.

 

Z kolei, majątkiem publicznym jest majątek, który - niezależnie od charakteru podmiotu będącego właścicielem - zostaje w sposób prawny przeznaczony do użytku publicznego, w tym przypadku kształcenia i oświaty. Nie budzi natomiast wątpliwości, że przedszkole niepubliczne jest jednostką finansowaną w części z budżetu gminy, w formie dotacji udzielanej na podstawie art. 17 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. Dyrektor przedszkola niepublicznego otrzymującego dotację oświatową również należy zatem do podmiotów, które ustawa o dostępie do informacji publicznej określa jako "dysponujące majątkiem publicznym". Skoro żądanie fundacji dotyczyło informacji publicznej podlegającej udostępnieniu, dyrektor, do którego skierowano ten wniosek, winien był podjąć działania prawem przewidziane w celu jego załatwienia.

Wyrok WSA w Bydgoszczy z 19.07.2022 r. II SAB/Bd 18/2022 WSA w