Rezolucja 2023/2839 zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej za rok budżetowy 2021, sekcja II - Rada Europejska i Rada

REZOLUCJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO (UE) 2023/2839
z dnia 17 października 2023 r.
zawierająca uwagi stanowiące integralną część decyzji w sprawie absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej za rok budżetowy 2021, sekcja II - Rada Europejska i Rada

PARLAMENT EUROPEJSKI,

- uwzględniając swoją decyzję w sprawie absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii Europejskiej za rok budżetowy 2021, sekcja II - Rada Europejska i Rada,

- uwzględniając art. 100 Regulaminu i załącznik V do Regulaminu,

- uwzględniając drugie sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A9-0274/2023),

A. mając na uwadze, że zgodnie z art. 319 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) Parlament Europejski samodzielnie decyduje o udzieleniu absolutorium z wykonania budżetu ogólnego Unii, oraz mając na uwadze, że budżet Rady Europejskiej i Rady jest sekcją budżetu Unii;

B. mając na uwadze, że zgodnie z art. 15 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej Rada Europejska nie pełni funkcji prawodawczych;

C. mając na uwadze, że zgodnie z art. 317 TFUE Komisja wykonuje budżet na własną odpowiedzialność i zgodnie z zasadą należytego zarządzania finansami;

D. mając na uwadze, że zgodnie z art. 235 ust. 4 i art. 240 ust. 2 TFUE Radę Europejską i Radę ("Radę") wspomaga Sekretariat Generalny Rady, a także mając na uwadze, że sekretarz generalny Rady odpowiada w całości za należyte zarządzanie środkami zapisanymi w sekcji II budżetu Unii;

E. mając na uwadze, że przez prawie dwadzieścia lat Parlament stosował ugruntowaną i szanowaną praktykę udzielania absolutorium wszystkim instytucjom, organom, urzędom i agencjom Unii, a także mając na uwadze, że Komisja popiera dalsze stosowanie praktyki udzielania każdej instytucje i agencji oraz każdemu organowi i urzędowi Unii absolutorium dotyczącego ich wydatków administracyjnych;

F. mając na uwadze, że zgodnie z art. 59 ust. 1 rozporządzenia finansowego 1  Komisja powierza innym instytucjom Unii uprawnienia wymagane do wykonywania sekcji budżetu, które się do nich odnoszą;

G. mając na uwadze, że od 2009 r. brak współpracy ze strony Rady w procedurze udzielania absolutorium zmusza Parlament do odmowy udzielenia absolutorium sekretarzowi generalnemu Rady;

H. mając na uwadze, że w ramach procedury udzielania absolutorium organ udzielający absolutorium pragnie podkreślić szczególne znaczenie dalszego wzmacniania legitymacji demokratycznej instytucji Unii w drodze zwiększania przejrzystości i odpowiedzialności oraz wdrażania koncepcji budżetowania celowego i właściwego zarządzania zasobami ludzkimi;

I. mając na uwadze, że Rada Europejska i Rada, jako instytucje unijne i jako beneficjenci budżetu ogólnego Unii, powinny działać w sposób przejrzysty i ponosić demokratyczną odpowiedzialność przed obywatelami Unii oraz podlegać demokratycznej kontroli wydatkowania środków publicznych;

J. mając na uwadze, że orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej potwierdza prawo podatników i opinii publicznej do informacji o tym, jak wykorzystuje się dochody publiczne;

K. mając na uwadze, że w zaleceniu Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie dochodzenia strategicznego OI/2/2017/TE dotyczącego przejrzystości procesu legislacyjnego Rady wskazano, że praktyka Rady w dziedzinie przejrzystości procesu legislacyjnego stanowi przykład niewłaściwego administrowania i należy się tym zająć, aby zapewnić obywatelom możliwość śledzenia unijnego procesu legislacyjnego;

L. mając na uwadze, że w wyroku z 23 stycznia 2023 r. w sprawie T-163/21 2  De Capitani przeciwko Radzie Sąd podkreślił, że Rada, jako współprawodawca, będzie musiała zwiększyć swoją przejrzystość ustawodawczą, w tym poprzez zapewnienie dostępu do dokumentów ustawodawczych, zgodnie ze spoczywającym na niej obowiązkiem w zakresie kontroli publicznej i rozliczalności współprawodawców, co stanowi podstawę wszelkiej legitymacji demokratycznej w Unii;

1. wyraża głębokie ubolewanie, że w odniesieniu do roku budżetowego 2021 Rada po raz kolejny, jako jedyna instytucja Unii, odmówiła współpracy z Parlamentem w zakresie procedury udzielania absolutorium, co zmusza Parlament do odmowy udzielenia absolutorium;

2. podkreśla uprawnienia Parlamentu do udzielania absolutorium na podstawie art. 319 TFUE oraz odpowiednich przepisów rozporządzenia finansowego i Regulaminu Parlamentu zgodnie z obecną interpretacją i praktyką, mianowicie prawo do udzielania absolutorium, aby utrzymać przejrzystość i zapewnić demokratyczną odpowiedzialność przed podatnikami Unii;

3. podkreśla, że art. 59 ust. 1 rozporządzenia finansowego stanowi, iż Komisja przyznaje innym instytucjom Unii uprawnienia wymagane do wykonania sekcji budżetu dotyczących tych instytucji, i w związku z tym uważa za niezrozumiałe, iż Rada uważa za stosowne udzielenie Komisji absolutorium z wykonania budżetu Rady;

4. podkreśla ugruntowaną i szanowaną praktykę udzielania absolutorium wszystkim instytucjom, organom, urzędom i agencjom Unii, stosowaną przez Parlament od prawie dwudziestu lat; przypomina, że Komisja oświadczyła, iż nie jest w stanie nadzorować wykonania budżetów pozostałych instytucji Unii; podkreśla ponownie wyrażony przez Komisję pogląd, iż Parlament powinien nadal bezpośrednio stosować praktykę udzielania każdej instytucji Unii absolutorium w odniesieniu do wydatków administracyjnych;

5. podkreśla, że obecna sytuacja, w której Parlament może jedynie sprawdzać sprawozdania Trybunału Obrachunkowego i Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich oraz informacje na stronie internetowej Rady, ale nie otrzymuje pisemnych ani ustnych odpowiedzi od Rady w trakcie rocznej procedury udzielania absolutorium (z uwagi na fakt, że Rada odmawia współpracy z Parlamentem w kontekście rocznej procedury udzielania absolutorium), uniemożliwia Parlamentowi właściwe wykonywanie jego obowiązków i podjęcie świadomej decyzji w sprawie udzielenia absolutorium;

6. ubolewa, że Rada od ponad dziesięciu lat pokazuje, iż nie ma żadnej woli politycznej do współpracy z Parlamentem w kontekście rocznej procedury udzielania absolutorium; podkreśla, że ta postawa wywarła trwały negatywny wpływ na obie instytucje, zagrażając wizerunkowi Unii jako całości i dyskredytując zarządzanie budżetem Unii i demokratyczną kontrolę nad nim, a także podważyła zaufanie obywateli do Unii jako podmiotu przejrzystego; wyraża głębokie ubolewanie z powodu ciągłej odmowy przez Radę zaangażowania się w lojalną współpracę w ramach procedury udzielania absolutorium;

7. przypomina, że niezwykle frustrujące jest to, że od ponad dziesięciu lat Rada odmawia współpracy i przekazania Parlamentowi wystarczających informacji w kontekście absolutorium, oraz że w związku z tym Rada wysyła obywatelom Unii niewłaściwe przesłanie, w momencie gdy potrzebna jest większa przejrzystość; podkreśla, że Rada musi przestrzegać tych samych standardów, jakich oczekuje od pozostałych instytucji Unii;

8. podkreśla, że wszystkie inne instytucje Unii akceptują i rozumieją logikę, zgodnie z którą z uwagi na przekazanie uprawnień do wykonania budżetu Parlament ma prawo i obowiązek kontrolowania ich budżetów i ich wykonania w ramach procedury udzielania absolutorium, i w związku z tym wyraża ubolewanie, że Rada nadal odmawia współpracy z Parlamentem w tej dziedzinie;

9. podkreśla, że choć trzeba poprawić obecną sytuację dzięki lepszej współpracy międzyinstytucjonalnej w ramach traktatów, przegląd traktatów mógłby zapewnić jaśniejszą i bardziej przejrzystą procedurę udzielania absolutorium dzięki powierzeniu Parlamentowi wyraźnych uprawnień do udzielania absolutorium osobno poszczególnym instytucjom, organom, urzędom i agencjom Unii;

10. przypomina, że orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wspiera prawo podatników i opinii publicznej do otrzymywania informacji o wykorzystaniu dochodów publicznych; w związku z tym domaga się pełnego poszanowania uprawnień i roli Parlamentu jako gwaranta zasady demokratycznej rozliczalności; wzywa Radę do należytego stosowania się do zaleceń przyjętych przez Parlament w kontekście procedury udzielania absolutorium;

11. wzywa Radę do jak najszybszego wznowienia negocjacji z Parlamentem, aby znaleźć rozwiązanie w obecnych ramach procedury udzielania absolutorium, jeżeli Rada chce pokazać obywatelom Unii, że poważnie traktuje właściwą kontrolę budżetową i przejrzystość, przy czym należy zapewnić poszanowanie ról Parlamentu i Rady w procedurze udzielania absolutorium;

12. podkreśla, że nadal aktualne są zawarte w rezolucji w sprawie absolutorium z dnia 10 maja 2023 r. 3  uwagi Parlamentu dotyczące priorytetów politycznych, zarządzania budżetowego i finansowego, zarządzania wewnętrznego, wyników i kontroli wewnętrznej, zasobów ludzkich, równości i dobrostanu, ram etycznych i przejrzystości, cyfryza- cji, cyberbezpieczeństwa i ochrony danych, budynków, środowiska i zrównoważonego rozwoju, współpracy mię- dzyinstytucjonalnej i komunikacji;

13. odnotowuje warsztaty zorganizowane przez Komisję Kontroli Budżetowej 27 czerwca 2023 r. na temat sponsoringu prezydencji UE i popiera konkluzję płynącą z tych warsztatów, że należy unikać sponsoringu korporacyjnego, aby wyeliminować wszelkie możliwe zagrożenia dla reputacji UE;

14. zauważa, że przewodniczący Rady Europejskiej w rzeczywistości podróżował samolotami komercyjnymi tylko podczas 18 ze 112 misji, które miały miejsce między początkiem jego kadencji w 2019 r. a grudniem 2022 r.; uważa, że loty komercyjne mogły być częściej wykorzystywane; podkreśla ponadto, że przywódcy instytucji Unii powinni dawać obywatelom dobry przykład, zwłaszcza w odniesieniu do zapewniania zrównoważonej polityki klimatycznej.

1 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1296/2013, (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1309/2013, (UE) nr 1316/2013, (UE) nr 223/2014 i (UE) nr 283/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, a także uchylające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 966/2012 (Dz.U. L 193 z 30.7.2018, s. 1).
2 Wyrok Sądu z dnia 23 stycznia 2023 r., De Capitani przeciwko Radzie, T-163/21, ECLI:EU:T:2023:15.
3 Dz.U. L 242 z 29.9.2023, s. 37.

Zmiany w prawie

Do poprawki nie tylko emerytury czerwcowe, ale i wcześniejsze

Problem osób, które w latach 2009-2019 przeszły na emeryturę w czerwcu, przez co - na skutek niekorzystnych zasad waloryzacji - ich świadczenia były nawet o kilkaset złotych niższe od tych, jakie otrzymywały te, które przeszły na emeryturę w kwietniu lub w maju, w końcu zostanie rozwiązany. Emerytura lub renta rodzinna ma - na ich wniosek złożony do ZUS - podlegać ponownemu ustaleniu wysokości. Zdaniem prawników to dobra regulacja, ale równie ważna i paląca jest sprawa wcześniejszych emerytur. Obie powinny zostać załatwione.

Grażyna J. Leśniak 06.11.2024
Bez konsultacji społecznych nie będzie nowego prawa

Już od jutra rządowi trudniej będzie, przy tworzeniu nowego prawa, omijać proces konsultacji publicznych, wykorzystując w tym celu projekty poselskie. W czwartek, 31 października, wchodzą w życie zmienione przepisy regulaminu Sejmu, które nakazują marszałkowi Sejmu kierowanie projektów poselskich do konsultacji publicznych i wymagają sporządzenia do nich oceny skutków regulacji. Każdy obywatel będzie mógł odtąd zgłosić własne uwagi do projektów poselskich, korzystając z Systemu Informacyjnego Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 30.10.2024
Nowy urlop dla rodziców wcześniaków coraz bliżej - rząd przyjął projekt ustawy

Rada Ministrów przyjęła we wtorek przygotowany w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy wprowadzający nowe uprawnienie – uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków i rodziców dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających dłuższej hospitalizacji po urodzeniu. Wymiar uzupełniającego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił odpowiednio do 8 albo do 15 tygodni.

Grażyna J. Leśniak 29.10.2024
Na zwolnieniu w jednej pracy, w drugiej - w pełni sił i... płacy

Przebywanie na zwolnieniu lekarskim w jednej pracy nie wykluczy już możliwości wykonywania pracy i pobierania za nią wynagrodzenia w innej firmie czy firmach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowało właśnie projekt ustawy, który ma wprowadzić też m.in. definicję pracy zarobkowej - nie będzie nią podpisanie w czasie choroby firmowych dokumentów i nie spowoduje to utraty świadczeń. Zwolnienie lekarskie będzie mogło przewidywać miejsce pobytu w innym państwie. To rewolucyjne zmiany. Zdaniem prawników, te propozycje mają sens, nawet jeśli znajdą się tacy, którzy będą chcieli nadużywać nowych przepisów.

Beata Dązbłaż 29.10.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do połowy przyszłego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz trzeci czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa medycznego. Ostatnio termin wyznaczono na koniec tego roku, teraz ma to być czerwiec 2025 r.

Beata Dązbłaż 23.09.2024
Darowizny dla ofiar powodzi z zerową stawką VAT

Można już stosować zerową stawkę VAT na darowizny dla ofiar powodzi - rozporządzenie w tej sprawie obowiązuje od 18 września, ale z możliwością stosowania go do darowizn towarów i nieodpłatnych usług przekazanych począwszy od 12 września do 31 grudnia 2024 r. Stawka 0 proc. będzie stosowana do darowizn wszelkiego rodzaju towarów lub usług niezbędnych do wsparcia poszkodowanych.

Monika Sewastianowicz 18.09.2024