a także mając na uwadze, co następuje:(1) Uczciwa i sprawiedliwa transformacja zmierzająca do neutralności klimatycznej Unii do 2050 r. jest centralnym elementem Europejskiego Zielonego Ładu oraz unijnych celów w zakresie energii i klimatu na 2030 r. Przedstawione w lipcu i grudniu 2021 r. pakiety ustawodawcze mające na celu realizację Europejskiego Zielonego Ładu koncentrują się w znacznym stopniu na podjęciu problemu ubóstwa energetycznego i ochronie odbiorców wrażliwych. Fala renowacji 1 , główna inicjatywa mająca na celu wzmocnienie renowacji strukturalnej budynków prywatnych i publicznych, kładzie także duży nacisk na podjęcie problemu ubóstwa energetycznego. W tym kontekście Komisja uruchomiła inicjatywę na rzecz przystępnych cenowo mieszkań na rzecz renowacji 100 sztandarowych dzielnic z socjalnymi i przystępnymi cenowo mieszkaniami, a w 2020 r. przyjęto zalecenie Komisji dotyczące ubóstwa energetycznego 2 , aby pomóc wyeliminować ubóstwo energetyczne "poprzez usunięcie jego podstawowych przyczyn" i promować energooszczędne strategie renowacji, które poprawią jakość życia obywateli UE.
(2) Ubóstwo energetyczne jest również kwestią uwzględnioną w pakiecie legislacyjnym "Czysta energia dla wszystkich Europejczyków", stawia odbiorców w centrum sprawiedliwej transformacji energetycznej i zapewnia szereg ukierunkowanych środków w celu zajęcia się konkretnymi obszarami szczególnego narażenia za pomocą przepisów dotyczących energii.
(3) Dostęp do usług energetycznych ma zasadnicze znaczenie dla włączenia społecznego. W Europejskim filarze praw socjalnych, ogłoszonym wspólnie przez Parlament Europejski, Radę i Komisję w dniu 17 listopada 2017 r., ujęto energię jako jedną z niezbędnych usług 3 , do których każda osoba ma prawo dostępu. Wsparcie w zakresie dostępu do tych usług musi zostać zapewnione dla osób potrzebujących 4 . W Planie działania na rzecz Europejskiego filaru praw socjalnych 5 określono konkretne działania mające na celu urzeczywistnienie 20 zasad filaru, w tym konkretne inicjatywy na 2022 r., które przyczynią się również do podjęcia problemu ubóstwa energetycznego.
(4) Przedstawiając zalecenie dotyczące ubóstwa energetycznego oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji, Komisja wypełniła również swój obowiązek przedstawienia orientacyjnych wytycznych dotyczących odpowiednich wskaźników pomiaru ubóstwa energetycznego oraz definicji pojęcia "znacząca liczba gospodarstw domowych dotkniętych ubóstwem energetycznym" zgodnie z wymogami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 6 (rozporządzenie w sprawie zarządzania unią energetyczną) i przekształconej dyrektywy w sprawie energii elektrycznej. Podkreślono w nim również znaczenie polityk związanych z krajowymi planami w dziedzinie energii i klimatu oraz z długoterminowymi strategiami renowacji w celu rozwiązania tych problemów. Podstawę działań grupy będą stanowić prace Obywatelskiego Forum Energetycznego i Europejskiego Obserwatorium Ubóstwa Energetycznego.
(5) Wciąż trwają prace nad standardowymi definicjami pojęć "ubóstwo energetyczne" i "odbiorcy wrażliwi". Państwa członkowskie ustalają zatem własne kryteria zgodnie z kontekstem krajowym i lokalnym. Za równie wartościowe uznaje się starania podejmowane przez państwa członkowskie w celu ograniczenia ubóstwa ogółem. Przy wdrażaniu i aktualizowaniu krajowych planów w dziedzinie energii i klimatu zgodnie z rozporządzeniem w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie energii i klimatu należy uwzględnić wytyczne Komisji dotyczące ubóstwa energetycznego 7 .
(6) W art. 28 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 8 oraz w art. 3 ust. 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/73/WE 9 nałożono na państwa członkowskie obowiązek zdefiniowania pojęcia "odbiorcy wrażliwi", które może się odnosić do ubóstwa energetycznego oraz, między innymi, do zakazu odłączania energii elektrycznej takim odbiorcom w krytycznych okresach. Pojęcie "odbiorcy wrażliwi" może obejmować poziom dochodu, udział wydatków na energię w dochodzie do dyspozycji, efektywność energetyczną budynków mieszkalnych, krytyczną zależność od urządzeń elektrycznych ze względu na stan zdrowia, wiek lub inne kryteria. Państwa członkowskie są zobowiązane do wprowadzenia odpowiednich środków w celu ochrony odbiorców i zapewniają, w szczególności, istnienie odpowiednich zabezpieczeń chroniących odbiorców wrażliwych.
(7) W art. 29 przekształconej dyrektywy (UE) 2019/944 w sprawie energii elektrycznej również nałożono na państwa członkowskie obowiązek oceny liczby gospodarstw domowych dotkniętych ubóstwem energetycznym i postanowiono, że państwa członkowskie muszą ustanowić i opublikować kryteria stanowiące podstawę przedmiotowej oceny. W przypadku znacznej liczby takich gospodarstw domowych państwa członkowskie muszą uwzględnić w krajowych planach w dziedzinie energii i klimatu orientacyjny cel dotyczący ograniczenia ubóstwa energetycznego, określić ramy czasowe i nakreślić odpowiednie strategie polityczne i sposoby pomiaru. Następnie wymaga się od nich składania Komisji, zgodnie z rozporządzeniem w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu, sprawozdań z postępów poczynionych w realizacji celu, jakim jest zmniejszenie liczby gospodarstw domowych dotkniętych ubóstwem energetycznym. W art. 3 ust. 4 dyrektywy 2009/73/WE analogicznie zobowiązano państwa członkowskie do przedsięwzięcia odpowiednich środków w celu zwalczania ubóstwa energetycznego.
(8) Wszystkie inicjatywy w ramach pakietu "Gotowi na 55" służące realizacji celów UE w zakresie klimatu i energii na 2030 r. były konsekwentnie projektowane w taki sposób, aby rozwijać synergie, łagodzić potencjalnie negatywne skutki dystrybucyjne, w tym między państwami członkowskimi, zwłaszcza w odniesieniu do osób najbardziej wrażliwych i dotkniętych ubóstwem energetycznym (wniosek dotyczący przekształcenia dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej, wniosek dotyczący Społecznego Funduszu Klimatycznego, wniosek dotyczący przekształcenia dyrektywy w sprawie opodatkowania energii, wniosek dotyczący przekształcenia dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków, pakiet dotyczący wodoru i dekarbonizacji gazu, wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie zapewnienia sprawiedliwej transformacji w kierunku neutralności klimatycznej). Aby zapewnić jak największe wsparcie państwom członkowskim, Komisja przyjęła zalecenie 10 zawierające wytyczne i przykłady na potrzeby wdrażania zasady "efektywność energetyczna przede wszystkim" w procesie podejmowania decyzji w sektorze energetycznym i poza nim.
(9) Wymiana najlepszych praktyk i zwiększenie koordynacji środków z zakresu polityki między państwami członkowskimi, innymi zaangażowanymi zainteresowanymi stronami i Komisją w celu wsparcia wrażliwych gospodarstw domowych znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej lub dotkniętych ubóstwem energetycznym mają kluczowe znaczenie dla wzmożenia starań i zaangażowania na rzecz realizacji sprawiedliwego i uczciwego Europejskiego Zielonego Ładu. Należy zatem ustanowić Grupę Koordynacyjną ds. Ubóstwa Energetycznego i Odbiorców Wrażliwych.
(10) Ogólnym zadaniem Grupy Koordynacyjnej ds. Ubóstwa Energetycznego i Odbiorców Wrażliwych powinno być zapewnienie Komisji i państwom członkowskim niezbędnej wiedzy fachowej w zakresie polityki na potrzeby inicjatyw mających na celu identyfikację, wspieranie i ochronę odbiorców wrażliwych przy jednoczesnym zachowaniu i wzmocnieniu sprawnie funkcjonującego wewnętrznego rynku energii. Powinna ona współpracować z odpowiednimi organami przygotowawczymi Rady, takimi jak Komitet Ochrony Socjalnej, w szczególności w odniesieniu do wpływu polityki na wrażliwe gospodarstwa domowe o niskich dochodach oraz roli polityki społecznej w zwalczaniu ubóstwa energetycznego.
(11) Grupa składa się z właściwych organów państw członkowskich. Należy ustanowić zasady dotyczące ujawniania informacji przez członków grupy,
STANOWI, CO NASTĘPUJE:
