a także mając na uwadze, co następuje:(1) W komunikacie dotyczącym ambitniejszego celu klimatycznego Europy do 2030 r. 1 Komisja przedstawiła Plan w zakresie celów klimatycznych na 2030 r., tj. kompleksowy plan dotyczący zwiększenia w sposób odpowiedzialny celu redukcji emisji gazów cieplarnianych w Unii Europejskiej do 2030 r. o 55 % (w porównaniu z 1990 r.).
(2) W Europejskim prawie o klimacie 2 określono, że emisje i pochłanianie gazów cieplarnianych w całej Unii, uregulowane przez prawo Unii, należy zrównoważyć najpóźniej do 2050 r., tym samym zmniejszając emisje do poziomu zerowego netto w tym terminie.
(3) W komunikacie w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu 3 stwierdzono, że efektywność energetyczna musi stać się priorytetem, i wskazano efektywność energetyczną jako jedno z kluczowych rozwiązań we wszystkich sektorach, które pozwoli osiągnąć neutralność klimatyczną najniższym możliwym kosztem.
(4) Zasadę "efektywność energetyczna przede wszystkim" zdefiniowano w art. 2 pkt 18 rozporządzenia w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu 4 , które zawiera również wymóg uwzględniania tej zasady przez państwa członkowskie w zintegrowanych krajowych planach w dziedzinie energii i klimatu. Dyrektywa w sprawie efektywności energetycznej 5 przyczynia się do wdrożenia tej zasady, lecz nie zawiera żadnych konkretnych wymogów co do sposobu jej stosowania.
(5) W strategii UE dotyczącej integracji systemu energetycznego 6 efektywność energetyczną uznano za kluczowy element, a także wezwano do stosowania zasady "efektywność energetyczna przede wszystkim" w całym systemie energetycznym. Polega to na przyznawaniu pierwszeństwa rozwiązaniom po stronie popytu, gdy tylko są one bardziej opłacalne niż inwestycje w infrastrukturę dostaw energii, jeśli chodzi o realizację celów polityki i odpowiednie odzwierciedlanie efektywności w cyklu życia poszczególnych nośników energii, w tym konwersji, przekształcania, przesyłu, transportu i magazynowania energii, a także na rosnącym udziale odnawialnych źródeł energii w zaopatrzeniu w energię elektryczną.
(6) Zasada "efektywność energetyczna przede wszystkim" jest też jedną z kluczowych zasad określonych w inicjatywie "Fala renowacji" 7 i powinna być częścią krajowych długoterminowych strategii renowacji.
(7) Zasada "efektywność energetyczna przede wszystkim" jako horyzontalna zasada przewodnia europejskiego zarządzania kwestiami klimatu i energii w Europie oraz w szerszym zakresie powinna zapewniać - przy pełnym uwzględnieniu bezpieczeństwa dostaw i integracji rynku - wytwarzanie tylko takiej ilości energii, która jest potrzebna, oraz unikanie inwestycji w aktywa osierocone w drodze do osiągnięcia celów klimatycznych. W podejmowanych decyzjach dotyczących środków służących efektywności energetycznej należy również uwzględnić warunki, jakie prawdopodobnie przyniesie zmiana klimatu, oraz ich wpływ na infrastrukturę energetyczną i zużycie materiałów.
(8) Celem tej zasady jest traktowanie efektywności energetycznej jako "pierwszego paliwa", będącego samoistnym źródłem energii, w które sektor publiczny i prywatny mogą inwestować przed inwestycjami w inne bardziej złożone lub kosztowne źródła energii ("oszczędność przed budowaniem"). Obejmuje ona przejście od tradycyjnego modelu wytwarzania i zużycia energii, opartego na dużych dostawcach, w których ofercie dominują paliwa kopalne, oraz biernych konsumentach akceptujących narzucane ceny, w kierunku bardziej elastycznego systemu włączającego odnawialne technologie i skupia się na aktywnie zaangażowanych konsumentach energii.
(9) Zasada "efektywność energetyczna przede wszystkim" zakłada przyjęcie całościowego podejścia uwzględniającego ogólną efektywność zintegrowanego systemu energetycznego i działa na korzyść najbardziej efektywnych rozwiązań na rzecz neutralności klimatycznej w całym łańcuchu wartości (od wytwarzania energii, przez transport za pomocą sieci, aż po zużycie energii końcowej), aby osiągnąć efektywność w zakresie zużycia zarówno energii pierwotnej, jak i końcowej. W ramach tego podejścia zwraca się uwagę na wydajność systemu i dynamiczne wykorzystanie energii, przy czym uwzględnia się zasoby po stronie popytu i elastyczność systemu jako rozwiązania w zakresie efektywności. Zasadę tę można również jednocześnie stosować na niższym szczeblu -na poziomie aktywów - gdy należy wskazać poziom efektywności energetycznej określonych rozwiązań i dostosować je w taki sposób, aby preferowane były rozwiązania oferujące korzystniejszy współczynnik efektywności energetycznej.
(10) Kluczowym elementem tej zasady jest odpowiednia analiza kosztów i korzyści. Stosując tę zasadę, przy ocenie skutków różnych alternatywnych rozwiązań w ramach analizy opłacalności i szerszych korzyści wynikających z zaoszczędzonej energii przyjmuje się perspektywę społeczną. W decyzjach o wdrożeniu na poziomie operacyjnym i poniżej szczebla krajowego należy jednak uwzględniać opłacalność efektywności energetycznej z perspektywy inwestora i użytkownika końcowego.
(11) Zasada ta nie oznacza, że efektywność energetyczna jest zawsze preferowanym wariantem. Głównym celem zasady "efektywność energetyczna przede wszystkim" jest rozważanie działań w zakresie efektywności energetycznej i zarządzania zapotrzebowaniem na energię na równi z działaniami alternatywnymi, aby spełnić określoną potrzebę lub cel, szczególnie gdy chodzi o inwestycje w dostawy energii lub infrastrukturę energetyczną. W konsekwencji oczekuje się, że zasada ta doprowadzi do określenia i wdrożenia opłacalnych i energooszczędnych rozwiązań, przy jednoczesnym osiąganiu zamierzonych celów.
(12) Stosowanie tej zasady powinno być korzystne dla inwestycji przyczyniających się do realizacji celów środowiskowych wymienionych w rozporządzeniu w sprawie systematyki 8 . Oznacza to, że energooszczędne rozwiązania rozważane w ramach zasady "efektywność energetyczna przede wszystkim" powinny spełniać kryteria zrównoważonych środowiskowo inwestycji na wszystkich etapach energetycznego łańcucha wartości.
(13) Stosowanie zasady pozostaje bez uszczerbku dla obowiązków państw członkowskich na podstawie dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii 9 . Poprzez zwrócenie uwagi na efektywność energii pierwotnej zasada "efektywność energetyczna przede wszystkim" wspiera również wdrażanie źródeł energii odnawialnej oraz ich efektywną integrację w systemie energetycznym. Występują również znaczące synergie między inwestycjami w efektywność energetyczną a rozwiązaniami w zakresie ogrzewania i chłodzenia z wykorzystaniem źródeł odnawialnych.
(14) Badania naukowe i innowacje uznawane są za kluczowy czynnik umożliwiający opracowywanie i wykorzystywanie nowych synergii w systemie energetycznym: oparta na czystych i innowacyjnych procesach i narzędziach droga do integracji systemu da również bodziec dla nowych inwestycji, przyczyni się do tworzenia miejsc pracy i wzrostu, a także wzmocni wiodącą rolę przemysłową UE na szczeblu światowym, ułatwiając tym samym osiągnięcie neutralności klimatycznej w krajach o gospodarkach wschodzących. Stosowanie zasady "efektywność energetyczna przede wszystkim" powinno być zgodne z innowacyjnymi rozwiązaniami problemów społecznych i powinno wspierać ich wdrażanie. Zasada innowacyjności jest narzędziem wspomagającym osiągnięcie celów polityki UE, ponieważ stanowi gwarancję, że prawodawstwo jest projektowane w sposób oferujący najlepsze możliwe warunki dla rozkwitu innowacyjności 10 , i powinna być stosowana, w stosownych przypadkach, łącznie z zasadą "efektywność energetyczna przede wszystkim".
(15) Zasada ta jest uzupełnieniem planu działania UE dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym 11 . Projektowanie produktów i infrastruktury z myślą o dłuższej eksploatacji lub ponowne użycie i recykling surowców prowadzą do niższego zużycia energii i emisji gazów cieplarnianych w całym cyklu życia produktów i elementów infrastruktury. Stosowanie zasad obiegu zamkniętego do renowacji budynków może prowadzić do znaczących dodatkowych korzyści w zakresie efektywności energii i zasobooszczędności, obniżenia emisyjności i usuwania zanieczyszczeń.
(16) Niezależnie od tego, czy podejmuje się działanie związane z efektywnością energetyczną, należy zawsze wykazać przeprowadzenie uważnej oceny energooszczędnych rozwiązań. Uzasadnienia wymaga niewykorzystanie pełnego potencjału realizacji wariantu zapewniającego efektywność energetyczną. Ryzyko wynikające z niezastosowania zasady "efektywność energetyczna przede wszystkim" polega na wybraniu droższych rozwiązań, wywołujących więcej niekorzystnych efektów zewnętrznych. Zwłaszcza w przypadku przeszacowania zapotrzebowania na energię inwestycje mogą prowadzić do niewykorzystanej mocy i aktywów osieroconych.
(17) Do głównych czynników zwiększających skalę stosowania zasady "efektywność energetyczna przede wszystkim" należą niezakłócone ceny towarów energetycznych i ich transportu, obejmujące w największym możliwym zakresie środowiskowe i klimatyczne koszty alternatywnych rozwiązań energetycznych.
(18) Zasada ta obowiązuje w odniesieniu do decyzji dotyczących planowania, polityki i inwestycji mających wpływ na zużycie energii i dostawy energii. Jest ona istotna dla wielu decyzji, w różnych sektorach, podejmowanych przez decydentów, organy regulacyjne, przedsiębiorstwa publiczne i prywatne czy inwestorów. Decydenci i organy regulacyjne mają również do odegrania szczególną rolę w zakresie wspierania i umożliwiania właściwego stosowania zasady.
(19) Stosowanie tej zasady będzie pomocne w zwalczaniu ubóstwa energetycznego. Poprawa efektywności energetycznej może zmniejszyć wysokość rachunków za energię i mieć najbardziej znaczące korzystne skutki dla zdrowia i komfortu w gospodarstwach domowych o niskich dochodach.
(20) Poziom starań niezbędnych do właściwego zastosowania zasady "efektywność energetyczna przede wszystkim" w procesie podejmowania decyzji, w szczególności do identyfikacji i analizy wariantów w zakresie efektywności energetycznej, zależy przede wszystkim od kontekstu decyzji oraz znaczenia jej skutków pod względem zużycia energii.
(21) Stosowanie zasady "efektywność energetyczna przede wszystkim" powinno być oparte na dowodach, co wymaga należytego weryfikowania, monitorowania i przeprowadzania oceny skutków podjętych decyzji, w szczególności pod względem zużycia energii. Wymaga ono również szczegółowych i prawidłowych informacji i danych. W wielu przypadkach informacje dotyczące energii, umożliwiające podjęcie decyzji na podstawie dokładniejszej wiedzy, nie są dostępne. Należy przeznaczyć odpowiednie zasoby do celów gromadzenia danych i kompilacji statystyk, do których to zasobów powinny mieć dostęp odpowiednie jednostki. Decyzje powinny również być oceniane w perspektywie przyszłego rozwoju technologicznego i powinny zachęcać do innowacji, które pomagają realizować środowiskowe, społeczne i gospodarcze cele UE.
(22) Zalecane wytyczne można uzupełnić bardziej ukierunkowanymi podręcznikami na szczeblu krajowym, lokalnym i sektorowym. Powinny one być dostosowane do regionalnej sytuacji klimatycznej i społecznej 12 . Komisja może wydać w nadchodzących latach bardziej szczegółowe i specyficzne zalecenia.
(23) Celem wytycznych jest wspieranie państw członkowskich w stosowaniu zasady "efektywność energetyczna przede wszystkim" w różnych procesach podejmowania decyzji związanych nie tylko z systemami energetycznymi, lecz również z innymi sektorami, w których mógłby wystąpić wpływ na zużycie energii. Wytyczne zawierają szereg wyjaśnień i zaleceń dotyczących rozwiązań praktycznych, które powinny przyczynić się do sprawniejszego stosowania tej zasady. W razie potrzeby w późniejszym czasie mogą zostać opracowane bardziej szczegółowe zalecenia dla poszczególnych sektorów,
NINIEJSZYM ZALECA PAŃSTWOM CZŁONKOWSKIM:
1 Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów - Ambitniejszy cel klimatyczny Europy do 2030 r., COM (2020) 562 final.
3 Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów - Europejski Zielony Ład, COM(2019) 640 final.
4 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 1).
5 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2002 z dnia 11 grudnia 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 210), jak stwierdzono w art. 1 tej dyrektywy.
6 Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów - Impuls dla gospodarki neutralnej dla klimatu: strategia UE dotycząca integracji systemu energetycznego, COM(2020) 299.
7 Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów - Fala renowacji na potrzeby Europy - ekologizacja budynków, tworzenie miejsc pracy, poprawa jakości życia, COM(2020) 662 final.
8 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje (Dz.U. L 198 z 22.6.2020, s. 13).
9 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 82).
11 Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów - Nowy plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym na rzecz czystszej i bardziej konkurencyjnej Europy, COM(2020) 98 final.
12 W szczególności do cech charakterystycznych najbardziej oddalonych regionów UE, wskazanych w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (art. 349 TFUE), w którym określono specyficzne środki wspierające te regiony (Gwadelupa, Gujana Francuska, Martynika i Saint-Martin, Reunion i Majotta, Wyspy Kanaryjskie, Azory i Madera), łącznie z indywidualnie dopasowanymi warunkami stosowania prawa Unii w tych regionach.
13 Ecorys, Fraunhofer ISI, Wuppertal Institute (2021), Analysis to support the implementation of the Energy Efficiency First principle in decisionmaking [Analiza wspierająca wdrożenie zasady "efektywność energetyczna przede wszystkim" w procesie podejmowania decyzji].
17 Por. Marina Economidou i Tiago Serrenho (2019), Assessment of progress made by Member States in relation to Article 19(1) of the Directive 2012/27/EU - Actions taken to remove barrier of split incentives and boost green procurement [Ocena postępów poczynionych przez państwa członkowskie w odniesieniu do art. 19 ust. 1 dyrektywy 2012/27/UE - działania podjęte w celu usunięcia bariery w postaci rozdziału zachęt oraz pobudzenia zielonych zamówień publicznych], sprawozdanie naukowo-polityczne JRC.
18 COM(2021) 558 final.
19 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniająca dyrektywę 2012/27/UE (Dz.U. L 158 z 14.6.2019, s. 125) (dyrektywa w sprawie energii elektrycznej).
20 Dz.U. L 127 z 16.5.2019, s. 34.
21 COM(2020) 824 final.
22 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088 (Dz.U. L 198 z 22.6.2020, s. 13).
23 Por. Sophie Shnapp, Daniele Paci, Paolo Bertoldi (2020), Untapping multiple benefits: hidden values in environmental and building policies [Uwolnienie wielorakich korzyści związanych z niewykorzystanym potencjałem polityki środowiskowej i budowlanej], sprawozdanie techniczne JRC.
25 Por. dokument referencyjny na temat najlepszych dostępnych technik w zakresie efektywności energetycznej, 2009,
26 Ecorys, Fraunhofer ISI, Institut w Wuppertalu (2021), Analysis to support..., dz. cyt.
27 "Instytucje zamawiające" oznaczają państwo, władze regionalne lub lokalne, podmioty prawa publicznego lub stowarzyszenia złożone z co najmniej jednej takiej instytucji lub z co najmniej jednego takiego podmiotu prawa publicznego. "Podmioty zamawiające" mogą być instytucjami zamawiającymi, przedsiębiorstwami publicznymi lub mogą nie być objęte żadną z tych definicji. Prawnie wią- żące definicje zawarto w art. 6 i 7 dyrektywy 2014/23/UE, art. 2 dyrektywy 2014/24/UE, art. 3 i 4 dyrektywy 2014/25/UE.
28 Senta Schmatzberger, Janne Rieke Boll (2020), Report on barriers to implementing EE1st in the EU-28 [Sprawozdanie dotyczące barier we wdrażaniu zasady "efektywność energetyczna przede wszystkim" w UE-28].
29 Por. Stephanede la Rue du Can i in. (2014), Design of incentive programs for accelerating penetration of energy-efficient appliances [Opracowywanie programów zachęt w celu przyspieszenia wykorzystania energooszczędnych urządzeń].
30 Por. Paolo Bertoldi i in. (2020), How to finance energy renovation of residential buildings: Review of current and emerging financing instruments in the EU [Jak finansować renowację energetyczną budynków mieszkalnych: przegląd obecnych i przyszłych instrumentów finansowych w UE].
31 Zgodnie z motywem 60 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 159).
32 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/240 z dnia 10 lutego 2021 r. ustanawiające Instrument Wsparcia Technicznego (Dz.U. L 57 z 18.2.2021, s. 1).
34 Por. Nives Della Valle i Paolo Bertoldi, Mobilizing citizens to invest in energy efficiency [Mobilizowanie obywateli do inwestowania w efektywność energetyczną], sprawozdanie naukowo-polityczne JRC, publikacja wkrótce.
35 Silvia Rivas i in. (2016), Effective information measures to promote energy use reduction in EU Member States [Skuteczne środki informacyjne służące promowaniu zmniejszenia zużycia energii w państwach członkowskich], sprawozdanie naukowo-polityczne JRC.
37 Sergi Moles-Grueso i in. (2021), Energy Performance Contracting in the Public Sector of the EU [Umowa o poprawę efektywności energetycznej w sektorze publicznym UE], sprawozdanie naukowo-polityczne JRC.
39 Por. Komisja Europejska (2017), Promoting healthy and highly energy performing buildings in the European Union [Promowanie zdrowych budynków o wysokiej efektywność energetycznej w Unii Europejskiej], JRC, Centrum Naukowe UE.
40 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 347/2013 z dnia 17 kwietnia 2013 r. w sprawie wytycznych dotyczących transeuropejskiej infrastruktury energetycznej (Dz.U. L 115 z 25.4.2013, s. 39).
41 Por. Sophie Shnapp, Daniele Paci, Paolo Bertoldi (2020), Untapping multiple benefits... [Uwolnienie wielorakich korzyści...], dz. cyt.
44 Por. Eva Alexandri i in. (2016), The Macroeconomic and Other Benefits of Energy Efficiency [Korzyści makroekonomiczne i inne korzyści wynikające z efektywności energetycznej].
46 Por. E3G (2016), More Security, Lower Cost A Smarter Approach To Gas Infrastructure In Europe [Większe bezpieczeństwo, niższe koszty: inteligentniejsze podejście do infrastruktury gazowej w Europie].
51 Na przykład w przypadku ogrzewania pomieszczeń i gotowania wysoko wydajne urządzenia elektryczne zastępujące spalanie gazu lub drewna prowadzą do znacznego ograniczenia zanieczyszczeń wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń.
52 Hector Pollitt, Eva Alexandri i in. (2017), The macro-level and sectoral impacts of Energy Efficiency policies [Wpływ polityki w dziedzinie efektywności energetycznej na poziomie makroekonomicznym i sektorowym].
53 WHO (2011), Health in the green economy: health co-benefits of climate change mitigation- housing sector [Zdrowie w zielonej gospodarce: dodatkowe korzyści łagodzenia zmiany klimatu w sektorze mieszkaniowym], https://www.who.int/publications/i/item/ 9789241501712
54 Por. Hector Pollitt, Eva Alexandri i in. (2017), dz.cyt.,s. 32-33.
55 Nora Mzavanadze (2018), Final report: quantifying energy poverty related health impacts of energy efficiency [Sprawozdanie końcowe: ilościowe ujęcie skutków zdrowotnych ubóstwa energetycznego w kontekście efektywności energetycznej], s. 17-24.
57 W celu zapoznania się z przykładami możliwej oceny obniżonego poziomu hałasu zob.: Ståle Navrud (2002), The State-Of-The-Art on Economic Valuation of Noise [Obecny stan wiedzy w dziedzinie wyceny ekonomicznej hałasu].
58 BPIE (2018), Building 4 People - Quantifying the benefits of energy renovation investments in schools, offices and hospitals [Budowanie dla ludzi - ilościowe ujęcie korzyści z inwestycji w renowację energetyczną w szkołach, biurach i szpitalach].
59 Por. Hector Pollitt, Eva Alexandri i in. (2017), dz. cyt.
60 Dz.U. L 181 z 12.7.2012, s. 30.
61 Na podstawie metodyki EEA i wykazów emisji dwutlenku węgla UNFCCC. Na podstawie danych za 2018 r.
63 Na podstawie metodyki EEA i wykazów emisji dwutlenku węgla UNFCCC.
64 Na podstawie metodyki EEA i wykazów emisji dwutlenku węgla UNFCCC.
65 Centrum badawcze ekonomii energii (FfE) (2018), EU Displacement Mix. A Simplified Marginal Method to Determine Environmental Factors for Technologies Coupling Heat and Power in the European Union [Przesunięcie w koszyku energetycznym UE. Uproszczona marginalna metoda ustalania współczynników środowiskowych dotyczących technologii łączących ciepło i elektryczność w Unii Europejskiej].
67 Por. JRC (2018), Projected fresh water use from the European energy sector Disaggregated fresh water withdrawal and consumption in the EU up to 2050 [Przewidywane zużycie wody słodkiej przez europejski sektor energetyczny. Pobór i zużycie wody słodkiej w UE w ujęciu zdezagregowanym do 2050 r.], sprawozdanie techniczne JRC.
68 Por. Vasilis Fthenakis, Hyung Chu Kim (2009), Land use and electricity generation: A life-cycle analysis [Użytkowanie gruntów i produkcja energii elektrycznej: analiza cyklu życia].
72 Znaczące skutki dla właściciela budynku mieszkalnego i komercyjnego obejmują również wyższą wartość nieruchomości, niższe koszty utrzymania i większą zdolność spłaty kredytów hipotecznych. Por. Paolo Zancanella i in. (2018), Energy efficiency, the value of buildings and the payment default risk [Efektywność energetyczna, wartość budynków i ryzyko kredytowe], sprawozdanie naukowo-poli- tyczne JRC.
73 Szczególnie pracochłonna jest renowacja energetyczna budynków i dotyczy ona głównie MŚP, zob.: https://www.iea.org/articles/ energy-efficiency-and-economic-stimulus
74 Por. Hector Pollitt, Eva Alexandri i in. (2017), dz. cyt.
75 Sibylle Braungardt, Johannes Hartwig i in. (2015), The macroeconomic benefits of ambitious energy efficiency policy - a case study for Germany [Korzyści makroekonomiczne płynące z ambitnej polityki w dziedzinie efektywności energetycznej - analiza przykładu dotycząca Niemiec].
76 Helge Sigurd, N®ss-Schmidt i in. (2018), Macro-economic impacts of energy efficiency [Skutki makroekonomiczne efektywności energetycznej]. COMBI, WP6 Macro-economy. Final report [WP6 Makro-gospodarka. Sprawozdanie końcowe].
77 Tamże.
79 Hector Pollit, Sophie Billington (2015), The Use of Discount Rates in Policy Modelling [Wykorzystanie stóp dyskontowych w modelowaniu polityki].
80 Zalecenie Komisji (UE) 2019/1658 z dnia 25 września 2019 r. dotyczące transpozycji obowiązków oszczędności energii na podstawie dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej (Dz.U. L 275 z 28.10.2019, s. 1).
81 Takie rozwiązanie odzwierciedla wyznaczanie dużych projektów do wsparcia z funduszy strukturalnych, tj. dużych inwestycji, których całkowite koszty kwalifikowalne przekraczają kwotę 50 mln EUR.
82 Takie rozwiązanie odzwierciedla art. 15 ust. 9 dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej.
83 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniająca dyrektywę 2012/27/UE (Dz.U. L 158 z 14.6.2019, s. 125).
84 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/943 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej (Dz.U. L 158 z 14.6.2019, s. 54).
85 Zob.: JRC (2016), Demand Response status in EU Member States [Stan odpowiedzi odbioru w państwach członkowskich UE], Sprawozdanie naukowo-polityczne JRC.
86 Rozporządzenie Komisji (UE) 2017/2195 z dnia 23 listopada 2017 r. ustanawiające wytyczne dotyczące bilansowania (Dz.U. L 312 z 28.11.2017, s. 6).
87 Ecorys, Fraunhofer ISI, Institut w Wuppertalu (2021), Analysis to support..., dz. cyt.
88 Por. Ettore Bompard i in. (2020), Improving Energy Efficiency in Electricity Networks [Poprawa efektywności energetycznej w sieciach energetycznych], sprawozdanie techniczne JRC i Sergio Ascari i in. (2020), Towards a Regulatory Methodology for Energy Efficiency in Gas Networks [W kierunku metodyki regulacyjnej dotyczącej efektywności energetycznej sieci gazowych], sprawozdanie techniczne JRC.
89 W tym w regionach transgranicznych.
90 Por. Lorcan Lyons i in. (2021), Defining and accounting for waste heat and cold [Określanie i rozliczanie ciepła i chłodu odpadowego], Komisja Europejska, Petten.
91 Liczby te odnoszą się do użytkowania i eksploatacji budynków, w tym emisji pośrednich w sektorze energetyki i ciepłownictwa, a nie do ich pełnego cyklu życia. Szacuje się, że wbudowana emisja dwutlenku węgla pochodząca z budownictwa odpowiada za około 10 % całkowitych rocznych emisji gazów cieplarnianych na całym świecie [zob. sprawozdanie IRP z 2020 r. nt. efektywnego gospodarowania zasobami i zmiany klimatu (Resource Efficiency and Climate Change) oraz sprawozdanie Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska z 2019 r. w sprawie rozbieżności między potrzebami a perspektywami w zakresie redukcji emisji (Emissions Gap Report)].
92 BPIE, INIVE (2020), Technical study on the possible introduction of optional building renovation passports [Badanie techniczne dotyczące możliwości wprowadzenia opcjonalnych paszportów renowacji budynku].
93 Por. Paolo Bertoldi i in. (2020), How to finance..., dz. cyt.
94 Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów - Strategia na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności - europejski transport na drodze ku przyszłości, COM(2020) 789 final.
95 Por. Magagna D., Hidalgo González I., i in. (2019), Water - Energy Nexus in Europe [Związek między wodą a energią w Europie], Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg.
99 Demonstracja w pełnej skali koncepcji pozytywnych energetycznie oczyszczalni ścieków ukierunkowanych na penetrację rynku (POWERSTEP, http://powerstep.eu/).
100 Z badania "Energy-efficient Cloud Computing Technologies and Policies for an Eco-friendly Cloud Market" wynika, że w 2018 r. ośrodki przetwarzania danych będą odpowiadały za 2,7 % zapotrzebowania na energię elektryczną w UE, a w 2030 r. liczba ta wyniesie 3,21 %, jeśli rozwój będzie zgodny z obecną tendencją.
102 Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów - Strategia na rzecz finansowania przechodzenia na gospodarkę zrównoważoną, SWD(2021) 180 final.
103 Por. Smart Financing for Smart Buildings - Technical Assistance and IT Tools [Inteligentne finansowanie na rzecz inteligentnych budynków - pomoc techniczna i narzędzia informatyczne], JRC, 2021.