PARLAMENT EUROPEJSKI,- uwzględniając swoją decyzję w sprawie absolutorium z wykonania budżetu Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki za rok budżetowy 2019,
- uwzględniając art. 100 Regulaminu i załącznik V do Regulaminu,
- uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A9-0078/2021),
A. mając na uwadze, że zgodnie z zestawieniem dochodów i wydatków 1 ostateczny budżet Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (zwanej dalej "Agencją") na rok budżetowy 2019 wyniósł 16 147 153 EUR, co stanowi wzrost o 19,06 % w porównaniu z 2018 r.; mając na uwadze, że budżet Agencji pochodzi w całości z budżetu Unii;
B. mając na uwadze, że Trybunał Obrachunkowy (zwany dalej "Trybunałem") w sprawozdaniu dotyczącym rocznego sprawozdania finansowego Agencji za rok budżetowy 2019 (zwanym dalej "sprawozdaniem Trybunału") stwierdził, iż uzyskał wystarczającą pewność, że sprawozdanie finansowe Agencji jest wiarygodne oraz że transakcje leżące u jego podstaw są legalne i prawidłowe;
Zarządzanie budżetem i finansami
1. zauważa z uznaniem, że wysiłki związane z monitorowaniem budżetu w ciągu roku budżetowego 2019 doprowadziły do osiągnięcia wskaźnika wykonania budżetu w wysokości 99,50 %, który przewyższa planowany cel Agencji wynoszący 95 %, a także świadczy o wzroście o 0,25 % w porównaniu z rokiem 2018; zauważa, że wskaźnik wykonania w odniesieniu do środków na płatności wyniósł 81,35 %, co oznacza wzrost o 1,62 % w porównaniu z rokiem 2018;
Wyniki
2. zauważa, że Agencja nadal wykorzystuje niektóre środki jako kluczowe wskaźniki skuteczności działania do oceny wartości dodanej wynikającej z jej działań, w szczególności do oszacowania wpływu i skutków kodeksów sieci, śledzenia wszystkich nakładanych grzywien oraz do poprawy zarządzania budżetem;
3. zauważa, że Agencji udało się przyjąć istotne decyzje, opinie i zalecenia na unijnych rynkach energii elektrycznej i gazu wskutek przyjęcia rozporządzenia (UE) nr 1227/2011 2 (REMIT); zauważa z zaniepokojeniem, że niektóre zadania utraciły priorytet lub nie zostały wykonane z powodu braku zasobów;
4. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Agencja nadal zlecała Komisji usługi rachunkowe i dzieliła zasoby z innymi agencjami unijnymi w dziedzinie zarządzania zasobami ludzkimi, zarządzania technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi, budżetu i finansów, a także zamówień i zarządzania infrastrukturą; uważa, że inicjatywa ta stanowi godny naśladowania przykład dla innych instytucji Unii;
5. wzywa Agencję do zwiększania synergii, zacieśniania współpracy i wymiany dobrych praktyk z innymi agencjami unijnymi w celu poprawy wydajności (zasoby ludzkie, zarządzanie budynkami, usługi informatyczne i bezpieczeństwo);
6. podkreśla znaczenie zwiększenia cyfryzacji Agencji w zakresie operacji wewnętrznych i procedur zarządzania; podkreśla, że Agencja powinna nadal aktywnie działać w tym zakresie, aby za wszelką cenę uniknąć przepaści cyfrowej między unijnymi agencjami; zwraca jednak uwagę na konieczność podejmowania wszelkich niezbędnych środków bezpieczeństwa, aby uniknąć jakiegokolwiek ryzyka dla bezpieczeństwa przetwarzanych informacji w internecie;
Polityka kadrowa
7. zauważa, że w dniu 31 grudnia 2019 r. plan zatrudnienia zrealizowano w 100 % - przyjęto 67 pracowników na czas określony, podczas gdy budżet Unii przewidywał 67 stanowisk dla tej kategorii pracowników (w porównaniu z 67 stanowiskami zatwierdzonymi w 2018 r.); zauważa, że w 2019 r. Agencja zatrudniała ponadto 26 pracowników kontraktowych i 4 oddelegowanych ekspertów krajowych;
8. ponownie wyraża zaniepokojenie brakiem równowagi płci na wyższym szczeblu kadry kierowniczej Agencji (5 mężczyzn i 1 kobieta) oraz w zarządzie (11 mężczyzn i 7 kobiet); apeluje do instytucji unijnych o uwzględnienie znaczenia zapewnienia równowagi płci podczas mianowania swoich kandydatów na członków zarządu Agencji;
9. zauważa z niepokojem, że Agencja wykorzystywała pracowników tymczasowych do wykonywania długoterminowych zadań, aby zrekompensować niedobory pracowników zatrudnionych bezpośrednio;
10. z zaniepokojeniem zauważa, że zgodnie ze sprawozdaniem specjalnym ETO nr 22/2020 zatytułowanym "Przyszłość agencji UE - istnieją możliwości, by zwiększyć elastyczność i zacieśnić współpracę" Agencja stoi w obliczu ryzyka ograniczonych zasobów, które prowadzą do obniżenia rangi długiej listy zadań;
11. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Agencja otrzymała dodatkowe środki w ramach pakietu "Czysta energia dla wszystkich Europejczyków ";
12. zauważa, że Agencja przyjęła decyzję w sprawie ochrony godności osobistej i zapobiegania molestowaniu, że zorganizowano kilka kursów szkoleniowych w celu uświadomienia pracowników i dostarczenia im informacji oraz że szkolenie to jest obowiązkowe dla wszystkich nowo zatrudnionych osób; zauważa, że zgłoszono jeden przypadek domniemanego molestowania, lecz w żadnym przypadku nie wszczęto dochodzenia ani nie podjęto kroków prawnych;
13. wyraża zaniepokojenie z powodu zbyt dużej liczebności zarządu Agencji, co komplikuje proces decyzyjny i generuje znaczne koszty administracyjne;
14. zachęca Agencję do opracowania długoterminowych ram polityki kadrowej, aby uwzględnić równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, poradnictwo zawodowe przez całe życie i rozwój kariery zawodowej, równowagę płci, telepracę, równowagę geograficzną oraz rekrutację i integrację osób z niepełnosprawnościami;
Zrównoważony charakter
15. wyraża ubolewanie, że Agencja nie wyznaczyła celów w zakresie redukcji emisji CO 2; z zadowoleniem przyjmuje jednak wysiłki Agencji na rzecz stworzenia przyjaznej dla środowiska struktury oraz wszystkie środki podjęte przez Agencję w celu zmniejszenia śladu węglowego i zużycia energii, a także wprowadzenia elektronicznego obiegu dokumentów;
Zamówienia
16. zauważa, że zakończono 67 z 47 postępowań o udzielenie zamówienia zaplanowanych na 2019 r.; zauważa, że w związku z uwagą Trybunału dotyczącą stosowania e-zamówień Agencja wdrożyła e-przetargi w 2019 r., i odnotowuje wdrażanie elektronicznego składania ofert w 2020 r.;
17. odnotowuje, że Trybunał wydał opinię z zastrzeżeniem dotyczącą legalności i prawidłowości płatności leżących u podstaw rozliczeń, a całkowita nieprawidłowo wypłacona kwota odpowiada 988 138,00 EUR, co stanowi 6,3 % wszystkich płatności dokonanych przez Agencję w 2019 r.; zauważa, że zaobserwowane nieprawidłowe płatności dotyczyły dwóch nieprawidłowych postępowań o udzielenie zamówienia, które nie zostały przeprowadzone zgodnie z procedurami konkurencyjnymi;
18. odnotowuje odpowiedź Agencji na uwagę Trybunału oraz środki podjęte przez Agencję, aby zapobiec powtórzeniu się nieprawidłowych postępowań o udzielenie zamówienia;
19. ubolewa, że Trybunał wydał opinię z zastrzeżeniem ze względu na dwa nieprawidłowe postępowania o udzielenie zamówienia, w przypadku których Agencja nie przeprowadziła odpowiednich konkurencyjnych postępowań o udzielenie zamówienia, co oznacza, że wszystkie powiązane z nimi płatności są nieprawidłowe; jest bardzo zaniepokojony tym, że nieprawidłowe płatności, dokonane w ramach umów zawartych w wyniku tych nieprawidłowych postępowań o udzielenie zamówienia, stanowią 6,3 % wszystkich płatności dokonanych przez Agencję w 2019 r.;
Zapobieganie konfliktom interesów i zarządzanie nimi oraz przejrzystość
20. odnotowuje już zrealizowane i aktualnie wdrażane działania Agencji służące zapewnieniu przejrzystości, zapobieganiu konfliktom interesów i zarządzaniu nimi oraz zagwarantowaniu ochrony sygnalistów; zauważa, że w 2019 r. stwierdzono przypadek konfliktu interesów, w wyniku czego rada organów regulacyjnych i dział kadr dokonały oceny i postanowiły nie podejmować dodatkowych działań;
21. odnotowuje z zadowoleniem, że życiorysy i deklaracje o braku konfliktu interesów prawie wszystkich członków zarządu i kadry kierowniczej wyższego szczebla są publikowane na stronie internetowej Agencji;
22. odnotowuje dalsze kroki podejmowane w celu zwiększenia przejrzystości działań Agencji, takie jak składanie sprawozdań ze spotkań personelu Agencji z podmiotami zewnętrznymi, w szczególności ze spotkań dyrektora Agencji z organizacjami i osobami samozatrudnionymi, oraz publikowanie ich na stronie internetowej Agencji;
23. z zaniepokojeniem odnotowuje stwierdzenie Trybunału, że procedury rekrutacyjne nie były należycie stosowane w procesie rekrutacji, co spowodowało, że Agencja nie przestrzegała zasady równego traktowania i nie stosowała skutecznych kontroli wewnętrznych;
24. podkreśla, że w obecnych ramach etycznych mających zastosowanie do instytucji i agencji Unii występują poważne wady wynikające z ich rozdrobnienia oraz braku spójności między istniejącymi przepisami; podkreśla, że kwestie te należy rozwiązać poprzez ustanowienie wspólnych ram etycznych zapewniających stosowanie wysokich standardów etycznych dla wszystkich unijnych instytucji i agencji;
25. zaznacza, że niektórzy urzędnicy wypełniają oświadczenia o braku konfliktu interesów i dokonują samooceny przestrzegania norm etycznych; podkreśla jednak, że takie oświadczenia własne i samooceny nie są wystarczaj ące, w związku z czym konieczna jest dodatkowa kontrola;
Kontrole wewnętrzne
26. zauważa, że Agencja poinformowała, iż jej ramy kontroli wewnętrznej są skuteczne i że roczna ocena ich wdrażania nie wykazała braków, z wyjątkiem jednego niewielkiego niedociągnięcia dotyczącego braku wpisów w rejestrze wyjątków; zauważa z niepokojem, że Trybunał stwierdził, iż rejestr wyjątków nie został prawidłowo wypełniony; zaleca, by Agencja rejestrowała w rejestrze wszystkie wyjątki i zdarzenia niezgodne oraz by były one należycie uwzględniane w rocznej ocenie ram kontroli wewnętrznej;
27. zauważa, że plan audytu strategicznego dla Agencji na okres od 2017 do 2019 r. został w pełni wdrożony, a służba audytu wewnętrznego określiła obszary audytu na następny okres planowania;
28. zauważa, że w pełni wdrożono trzy z pięciu działań wynikających z oceny ryzyka służby audytu wewnętrznego w obszarach ciągłości działania, zarządzania dokumentami i monitorowania wdrażania kodeksów sieci; wzywa Agencję, aby poinformowała organ udzielający absolutorium na temat postępów bieżących działań w zakresie ładu informatycznego i nadzoru rynku w ramach REMIT;
Inne uwagi
29. zauważa, że Agencja poszukiwała obszarów poprawy w zakresie wymiany informacji i cyberbezpieczeństwa poprzez ustanowienie mechanizmu corocznego przeglądu standardów i wytycznych; przyjmuje do wiadomości utworzenie przez stronę trzecią funkcji kontrolnej w celu oceny procesów Agencji z perspektywy cyberbezpieczeństwa;
30. z zadowoleniem przyjmuje wysiłki Agencji na rzecz zapewnienia racjonalnego pod względem kosztów i przyjaznego dla środowiska miejsca pracy;
31. w odniesieniu do innych uwag towarzyszących decyzji w sprawie absolutorium, które mają charakter przekrojowy, odsyła do swojej rezolucji z dnia 29 kwietnia 2021 r. 3 w sprawie wyników, zarządzania finansami i kontroli agencji.
