(2009/121/WE)(Dz.U.UE L z dnia 13 lutego 2009 r.)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 202,
uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego(1), w szczególności jego art. 3 ust. 2,
uwzględniając wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Rady w sprawie wdrożenia rozporządzenia (WE) nr 853/2004 w zakresie stosowania substancji przeciwdrobnoustrojowych do usuwania zanieczyszczeń powierzchniowych z tuszek drobiowych,
uwzględniając decyzję Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji(2), w szczególności jej art. 5,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Rozporządzenie (WE) nr 853/2004 ustanawia szczególne przepisy dla przedsiębiorstw sektora spożywczego w zakresie higieny żywności pochodzenia zwierzęcego. Stanowi ono, że przedsiębiorstwa sektora spożywczego w celu usunięcia zanieczyszczeń powierzchniowych z produktów pochodzenia zwierzęcego nie mogą stosować żadnych substancji poza wodą, chyba że stosowanie danej substancji zostało zatwierdzone zgodnie z przedmiotowym rozporządzeniem.
(2) Realizując polityki Wspólnoty, należy zapewnić wysoki poziom ochrony zdrowia ludzi. Przyjmowane przez Wspólnotę środki dotyczące żywności i paszy muszą opierać się na odpowiedniej ocenie potencjalnych zagrożeń dla zdrowia ludzi i zwierząt oraz - uwzględniając istniejące dowody naukowe - prowadzić do utrzymania lub, jeżeli jest to naukowo uzasadnione, do zwiększenia poziomu ochrony zdrowia ludzi i zwierząt gwarantowanej we Wspólnocie. Głównym priorytetem we Wspólnocie jest przestrzeganie rygorystycznych norm higieny w całym łańcuchu produkcyjnym żywności oraz unikanie lub zakaz stosowania substancji, które potencjalnie mogą służyć ukrywaniu złych praktyk higienicznych.
(3) Ponadto przy realizacji polityk wspólnotowych należy zagwarantować wysoki poziom ochrony środowiska zarówno w aktach prawnych dotyczących samej polityki ochrony środowiska, jak i poprzez uwzględnianie wymagań polityki ochrony środowiska przy określaniu i realizacji innych polityk i działań wspólnotowych.
(4) We wniosku Komisji podkreśla się, że kilka substancji przeciwdrobnoustrojowych, takich jak dwutlenek chloru, chloryn sodowy zakwaszony, fosforan trójsodowy oraz nadtlenokwasy, które są stosowane do usuwania zanieczyszczeń powierzchniowych z tuszek drobiowych, może stanowić zagrożenie dla środowiska wodnego, dla zdrowia pracowników systemów odprowadzania ścieków oraz dla działania i wydajności systemów kanalizacji lub stacji oczyszczania. Stosowanie substancji przeciwdrobnoustrojowych zawierających chlor może prowadzić również do powstawania związków chloroorganicznych, z których kilka to związki trwałe, zdolne do bioakumulacji lub rakotwórcze. Związki fosforu są również jedną z przyczyn eutrofizacji europejskich mórz regionalnych, ponieważ prowadzą do masowego rozrostu glonów oraz powodują inne niepożądane zmiany w środowisku wodnym.
(5) Naukowy Komitet ds. Środków Weterynaryjnych dotyczących Zdrowia Publicznego (SCVPH) w dniu 30 października 1998 wydał sprawozdanie w sprawie korzyści i ograniczeń związanych z zabiegami przeciwdrobnoustrojowymi przeprowadzanymi na tuszkach drobiowych i zalecił, aby każdy związek lub technika służące odkażaniu były poddawane pełnej ocenie, zanim ich stosowanie zostanie dozwolone.
(6) W dniach 14-15 grudnia 2005 r. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał opinię naukową w sprawie oceny skuteczności stosowania nadtlenokwasów jako substancji przeciwdrobnoustrojowych do oczyszczania tuszek drobiowych. Stwierdzono w niej, że trudno ocenić skuteczność stosowania nadtlenokwasów, ponieważ przedłożone protokoły zawierały nie zawsze jasne opisy, a nawet gdyby opisy te były jasne, nie wystarczyłoby to do wykazania skuteczności stosowania nadtlenokwasów w warunkach handlowych.
(7) W dniu 6 marca 2008 r. EFSA wydał opinię naukową w sprawie oceny potencjalnego wpływu stosowania dwutlenku chloru, chlorynu sodu zakwaszonego, fosforanu trójsodowego oraz nadtlenokwasów na występowanie oporności drobnoustrojów. W związku z tymi ustaleniami EFSA zachęca do dalszych badań nad prawdopodobieństwem wystąpienia podatności na działanie tego rodzaju substancji oraz nad możliwością wystąpienia oporności na antybiotykoterapię oraz na inne środki przeciwdrobnoustrojowe.
(8) W dniach 18 marca 2008 r. i 2 kwietnia 2008 r. Komitet Naukowy ds. Zagrożeń dla Zdrowia i Środowiska (SCHER) oraz Komitet Naukowy ds. Pojawiających się i Nowo Rozpoznanych Zagrożeń dla Zdrowia (SCENIHR) wydały wspólną opinię naukową w sprawie oddziaływania na środowisko oraz wpływu na oporność drobnoustrojów, jakie mają wspomniane cztery substancje stosowane do usuwania powierzchniowych zanieczyszczeń drobnoustrojami z tuszek drobiowych. Stwierdziły one, że obecnie nie ma wystarczającej wiedzy na temat potencjalnych negatywnych skutków stosowania różnych środków biobójczych, i podsumowały, że brakuje informacji do przeprowadzenia kompleksowych ocen ilościowych. Istnieją pewne obawy dotyczące środowiska związane z możliwością rozprzestrzenienia się lub wyselekcjonowania bardziej opornych szczepów oraz z ich potencjalnymi pozostałościami na tuszkach drobiowych.
(9) Zważywszy na dostępne informacje naukowe, nie można wykluczyć, że zatwierdzenie tych substancji może doprowadzić do wzrostu oporności drobnoustrojów u ludzi.
(10) Występowanie oporności drobnoustrojów pozostaje również główną troską organów międzynarodowych zajmujących się medycyną ludzką. Komisja podjęła różne ważne inicjatywy legislacyjne w celu ograniczenia oporności drobnoustrojów, która ma związek z paszą, leczeniem weterynaryjnym zwierząt oraz z żywnością.
(11) Również Rada przyjęła na swoim posiedzeniu w dniach 9 i 10 czerwca 2008 r. konkluzje Rady w sprawie oporności na antybiotyki i podkreśliła w nich, że oporność drobnoustrojów pozostaje rosnącym problemem zdrowotnym zarówno w Europie, jak i na świecie.
(12) W rezolucji z dnia 19 czerwca 2008 r. Parlament Europejski wyraził swój brak poparcia dla przedmiotowego wniosku Komisji wynikający z podanych wyżej powodów oraz wezwał Radę do odrzucenia tego wniosku.
(13) Brak danych naukowych w odniesieniu do zagrożeń związanych ze stosowaniem wspomnianych wyżej substancji prowadzi do zastosowania zasady ostrożności, o której mowa w art. 7 rozporządzenia (WE) nr 172/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności(3). Zgodnie z tą zasadą, w szczególnych okolicznościach, gdy po dokonaniu oceny dostępnych informacji stwierdzono niebezpieczeństwo zaistnienia skutków szkodliwych dla zdrowia, ale nadal brak jest pewności naukowej, w oczekiwaniu na dalsze informacje naukowe umożliwiające bardziej wszechstronną ocenę ryzyka mogą zostać przyjęte tymczasowe środki zarządzania ryzykiem konieczne do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony zdrowia, za którym opowiada się Wspólnota.
(14) Przedsiębiorstwa przemysłu spożywczego oraz programy badawcze należy zachęcać do gromadzenia danych, tak aby możliwe było dokonanie pełnej oceny skuteczności przedmiotowych substancji i występowania oporności drobnoustrojów, jak również potencjalnego wpływu na środowisko. W tym celu EFSA opublikował dokument zawierający wspólne wytyczne panelu AFC/BIOHAZ(4) w sprawie przedkładania danych do oceny bezpieczeństwa i skuteczności stosowania substancji służących do usuwania występujących na powierzchni żywności zanieczyszczeń drobnoustrojami. Rada uważa, że w związku z trwającym właśnie gromadzeniem i oceną takich danych należy zaczekać na jej wynik, a wniosek Komisji odrzucić,
STANOWI, CO NASTĘPUJE:
Sporządzono w Brukseli, dnia 18 grudnia 2008 r.
|
W imieniu Rady |
|
M. BARNIER |
|
Przewodniczący |
______
(1) Dz.U. L 139 z 30.4.2004, s. 55.
(2) Dz.U. L 184 z 17.7.1999, s. 23.
(3) Dz.U. L 31 z 1.2.2002, s. 1.
(4) Dziennik EFSA (2006) 3888, s. 1.
