Sprawa C-158/21, Puig Gordi i in.: Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 31 stycznia 2023 r. - postępowanie karne przeciwko Lluísowi Puigowi Gordiemu i in.

Wyrok Trybunału (wielka izba) z dnia 31 stycznia 2023 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Tribunal Supremo -Hiszpania) - postępowanie karne przeciwko
Lluísowi Puigowi Gordiemu i in.
(Sprawa C-158/21, Puig Gordi i in.) 1

[Odesłanie prejudycjalne - Przestrzeń wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości - Współpraca wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych - Europejski nakaz aresztowania - Decyzja ramowa 2002/584/WSiSW - Procedura przekazywania osób między państwami członkowskimi - Przesłanki wykonania - Właściwość wydającego nakaz organu sądowego - Artykuł 47 akapit drugi Karty praw podstawowych Unii Europejskiej - Prawo do sądu ustanowionego uprzednio na mocy ustawy - Możliwość wydania nowego europejskiego nakazu aresztowania dotyczącego tej samej osoby]

Język postępowania: hiszpański

(2023/C 94/02)

(Dz.U.UE C z dnia 13 marca 2023 r.)

Sąd odsyłający

Tribunal Supremo

Strony w postępowaniu głównym w sprawie karnej

Lluís Puig Gordi, Carles Puigdemont Casamajó, Antoni Comín Oliveres, Clara Ponsatí Obiols, Meritxell Serret Aleu, Marta Rovira Vergés, Anna Gabriel Sabaté

Przy udziale: Ministerio Fiscal, Abogacía del Estado, Partido político VOX

Sentencja

1) Decyzję ramową Rady 2002/584/WSiSW z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania osób między państwami członkowskimi, zmienioną decyzją ramową Rady 2009/299/WSiSW z dnia 26 lutego 2009 r.,

należy interpretować w ten sposób, że:

wykonujący nakaz organ sądowy nie jest uprawniony do odmowy wykonania europejskiego nakazu aresztowania w oparciu o podstawę odmowy wykonania wynikającą nie z decyzji ramowej 2002/584 ze zmianami, lecz jedynie z prawa państwa członkowskiego wykonującego nakaz. Natomiast wspomniany organ sądowy może stosować przepis krajowy przewidujący, że odmawia się wykonania europejskiego nakazu aresztowania, jeżeli wykonanie to prowadziłoby do naruszenia prawa podstawowego ustanowionego w prawie Unii, pod warunkiem że zakres tego przepisu nie wykracza poza zakres art. 1 ust. 3 decyzji ramowej 2002/584 ze zmianami zgodnie z jego wykładnią dokonaną przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

2) Artykuł 1 ust. 1 i 2 oraz art. 6 ust. 1 decyzji ramowej 2002/584, zmienionej decyzją ramową 2009/299,

należy interpretować w ten sposób, że:

wykonujący nakaz organ sądowy nie może sprawdzać, czy europejski nakaz aresztowania został wydany przez organ sądowy właściwy w tym celu, i odmówić wykonania tego europejskiego nakazu aresztowania, jeżeli uzna, że tak nie jest.

3) Artykuł 1 ust. 3 decyzji ramowej 2002/584, zmienionej decyzją ramową 2009/299, w związku z art. 47 akapit drugi Karty praw podstawowych Unii Europejskiej

należy interpretować w ten sposób, że:

wykonujący nakaz organ sądowy, który powinien podjąć decyzję w przedmiocie przekazania osoby wskazanej w europejskim nakazie aresztowania, nie może odmówić wykonania tego nakazu na tej podstawie, że w następstwie przekazania tej osoby do państwa członkowskiego wydającego nakaz będzie ona narażona na ryzyko osądzenia przez sąd nieposiadający właściwości w tym zakresie, chyba że:

- po pierwsze, ów organ sądowy posiada obiektywne, wiarygodne, dokładne i należycie zaktualizowane informacje świadczące o istnieniu systemowych lub ogólnych nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu sądownictwa wydającego nakaz państwa członkowskiego lub nieprawidłowości wpływających na ochronę sądową obiektywnie możliwej do zidentyfikowania grupy osób, do której należy zainteresowany, w kontekście wymogu sądu ustanowionego na mocy ustawy, które to nieprawidłowości oznaczają, że zainteresowane jednostki są generalnie pozbawione w tym państwie członkowskim skutecznego środka prawnego umożliwiającego kontrolę właściwości sądu karnego, który ma orzekać w ich sprawie, oraz

- po drugie, wspomniany organ sądowy stwierdzi, że w szczególnych okolicznościach danej sprawy istnieją poważne i sprawdzone podstawy, by uznać - biorąc pod uwagę w szczególności przedstawione przez osobę wskazaną w tym europejskim nakazie aresztowania informacje dotyczące jej sytuacji osobistej, charakteru przestępstwa, w odniesieniu do którego toczy się wobec niej postępowanie karne, kontekstu faktycznego, w który wpisuje się ten europejski nakaz aresztowania, lub każdej innej istotnej okoliczności - że sąd, który prawdopodobnie będzie orzekał w postępowaniu prowadzonym przeciwko tej osobie w państwie członkowskim wydającym nakaz, w sposób oczywisty nie ma właściwości w tym zakresie.

Okoliczność, że zainteresowana osoba mogła powołać się przed sądami wydającego nakaz państwa członkowskiego na swoje prawa podstawowe w celu zakwestionowania właściwości wydającego nakaz organu sądowego oraz dotyczącego jej europejskiego nakazu aresztowania, nie ma w tym względzie decydującego znaczenia.

4) Artykuł 1 ust. 3 decyzji ramowej 2002/584, zmienionej decyzją ramową 2009/299, w związku z art. 47 akapit drugi karty praw podstawowych

należy interpretować w ten sposób, że:

w sytuacji, w której osoba wskazana w europejskim nakazie aresztowania podnosi, iż w następstwie przekazania jej do wydającego nakaz państwa członkowskiego będzie narażona na ryzyko osądzenia przez sąd nieposiadający właściwości w tym zakresie, istnienie sprawozdania Grupy Roboczej ds. Arbitralnych Zatrzymań niedotyczącego bezpośrednio sytuacji tej osoby nie może samo w sobie uzasadniać odmowy wykonania tego europejskiego nakazu aresztowania przez wykonujący nakaz organ sądowy, lecz takie sprawozdanie, pośród innych informacji, może natomiast zostać uwzględnione przez ten organ sądowy, w celu dokonania oceny istnienia systemowych lub ogólnych nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu sądownictwa tego państwa członkowskiego lub nieprawidłowości mających wpływ na ochronę sądową obiektywnie możliwej do zidentyfikowania grupy osób, do której należy ta osoba.

5) Artykuł 15 ust. 2 decyzji ramowej 2002/584, zmienionej decyzją ramową 2009/299,

należy interpretować w ten sposób, że:

stoi on na przeszkodzie temu, by wykonujący nakaz organ sądowy odmówił, bez zwrócenia się do wydającego nakaz organu sądowego o informacje uzupełniające, wykonania europejskiego nakazu aresztowania na tej podstawie, że osoba wskazana w tym nakazie może w następstwie przekazania jej do wydającego nakaz państwa członkowskiego zostać osądzona przez sąd nieposiadający właściwości w tym zakresie.

6) Decyzję ramową 2002/584, zmienioną decyzją ramową 2009/299,

należy interpretować w ten sposób, że:

nie stoi ona na przeszkodzie wydaniu kilku kolejnych europejskich nakazów aresztowania przeciwko osobie, której dotyczy nakaz, w celu uzyskania jej przekazania przez państwo członkowskie po odmowie wykonania przez to państwo członkowskie pierwszego europejskiego nakazu aresztowania dotyczącego tej osoby, o ile wykonanie nowego europejskiego nakazu aresztowania nie prowadziłoby do naruszenia art. 1 ust. 3 decyzji ramowej 2002/584 ze zmianami, a wydanie tego nowego europejskiego nakazu aresztowania ma charakter proporcjonalny.

1 Dz.U. C 217 z 7.6.2021.

Zmiany w prawie

Wnioski o świadczenie z programu "Aktywny rodzic" od 1 października

Pracujemy w tej chwili nad intuicyjnym, sympatycznym, dobrym dla użytkowników systemem - przekazała we wtorek w Warszawie szefowa MRPiPS Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. Nowe przepisy umożliwią wprowadzenie do systemu prawnego trzech świadczeń: "aktywni rodzice w pracy", "aktywnie w żłobku" i "aktywnie w domu". Na to samo dziecko za dany miesiąc będzie jednak przysługiwało tylko jedno z tych świadczeń.

Krzysztof Koślicki 11.06.2024
KSeF od 1 lutego 2026 r. - ustawa opublikowana

Obligatoryjny Krajowy System e-Faktur wejdzie w życie 1 lutego 2026 roku. Ministerstwo Finansów zapowiedziało wcześniej, że będzie też drugi projekt, dotyczący uproszczeń oraz etapowego wejścia w życie KSeF - 1 lutego 2026 r. obowiązek obejmie przedsiębiorców, u których wartość sprzedaży przekroczy 200 mln zł, a od 1 kwietnia 2026 r. - wszystkich przedsiębiorców.

Monika Pogroszewska 11.06.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju

Prezydent podpisał nowelizację ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw - poinformowała w poniedziałek kancelaria prezydenta. Nowe przepisy umożliwiają m.in. podpisywanie umów o objęcie przedsięwzięć wsparciem z KPO oraz rozliczania się z wykonawcami w euro.

Ret/PAP 10.06.2024
Wakacje składkowe dla przedsiębiorców z podpisem prezydenta

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw – poinformowała Kancelaria Prezydenta RP w poniedziałkowym komunikacie. Ustawa przyznaje określonym przedsiębiorcom prawo do urlopu od płacenia składek na ubezpieczenia społeczne przez jeden miesiąc w roku.

Grażyna J. Leśniak 10.06.2024
Prezydent podpisał ustawę powołującą program "Aktywny Rodzic"

Prezydent podpisał ustawę o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka "Aktywny rodzic". Przewiduje ona wprowadzenie do systemu prawnego trzech świadczeń wspierających rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowywaniu i rozwoju małego dziecka: „aktywni rodzice w pracy”, „aktywnie w żłobku” i „aktywnie w domu”. Na to samo dziecko za dany miesiąc będzie przysługiwało tylko jedno z tych świadczeń. O tym, które – zdecydują sami rodzice.

Grażyna J. Leśniak 10.06.2024
Nawet pół miliona kary dla importerów - ustawa o KAS podpisana

Kancelaria Prezydenta poinformowała w piątek, że Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz niektórych innych ustaw. Wprowadza ona unijne regulacje dotyczące importu tzw. minerałów konfliktowych. Dotyczy też kontroli przewozu środków pieniężnych przez granicę UE. Rozpiętość kar za naruszenie przepisów wyniesie od 1 tys. do 500 tys. złotych.

Krzysztof Koślicki 07.06.2024