(Sprawy DMA.100013 Apple - online intermediation services - app stores, DMA.100025 Apple - operating systems i DMA.100027 Apple - web browsers)(notyfikowana jako dokument C(2023) 6100 final)
(Jedynie tekst w języku angielskim jest autentyczny)
(C/2023/548)
(Dz.U.UE C z dnia 27 października 2023 r.)
W dniu 5.9.2023 r. Komisja przyjęła decyzję na podstawie art. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/1925 1 . Zgodnie z przepisami art. 44 rozporządzenia Rady (UE) 2022/1925 Komisja podaje niniejszym do wiadomości nazwy stron oraz zasadniczą treść decyzji, uwzględniając jednak uzasadnione prawo przedsiębiorstw do ochrony ich tajemnic handlowych.
1. WPROWADZENIE
(1) W decyzji o wskazaniu ("decyzja") wskazano firmę Apple jako strażnika dostępu na podstawie art. 3 aktu o rynkach cyfrowych w odniesieniu do szeregu świadczonych przez nią podstawowych usług platformowych. Z analizy Komisji wynika, że każda z tych usług stanowi indywidulanie ważny punkt dostępu dla użytkowników biznesowych, za pośrednictwem którego docierają oni do użytkowników końcowych, o czym mowa w art. 3 ust. 1 lit. b) aktu o rynkach cyfrowych.
(2) W oparciu o informacje zawarte w powiadomieniu dokonanym przez firmę Apple 2 Komisja wskazuje, na podstawie art. 3 ust. 4 aktu o rynkach cyfrowych, firmę Apple jako strażnika dostępu w odniesieniu do podstawowych usług platformowych takich jak:
a. usługa pośrednictwa internetowego App Store;
b. system operacyjny iOS;
c. przeglądarka internetowa Safari.
(3) Wraz z powiadomieniem na podstawie art. 3 ust. 5 aktu o rynkach cyfrowych firma Apple złożyła wniosek o obalenie domniemania w związku z jej usługą łączności interpersonalnej niewykorzystującą numerów ("NIICS") - iMessage 3 . W odrębnej decyzji przyjętej tego samego dnia w drodze uprawnienia Komisja stwierdziła, że firma Apple przedstawiła wystarczająco uzasadnione argumenty w celu wyraźnego podważenia domniemań zawartych w art. 3 ust. 2 aktu o rynkach cyfrowych, i w związku z tym Komisja podjęła decyzję o rozpoczęciu badania rynku.
2. PROCEDURA
(4) 3 lipca 2023 r. firma Apple powiadomiła Komisję, na podstawie art. 3 ust. 3 akapit pierwszy aktu o rynkach cyfrowych, że osiąga progi określone w art. 3 ust. 2 aktu o rynkach cyfrowych w odniesieniu do następujących podstawowych usług platformowych: (i) swojej usługi pośrednictwa internetowego iOS AppStore; (ii) swojego systemu operacyjnego iOS; (iii) swojej przeglądarki internetowej Safari w systemie iOS oraz (iv) swojej usługi łączności interpersonalnej niewykorzystującej numerów - iMessage 4 .
(5) Aby zapewnić firmie Apple prawo do bycia wysłuchanym, Komisja przesłała do niej 25 lipca 2023 r. pismo ze swoją wstępną opinią na temat powiadomienia dokonanego przez tę firmę.
(6) 1 sierpnia 2023 r. firma Apple odpowiedziała na pismo Komisji.
3. RAMY PRAWNE
(7) W akcie o rynkach cyfrowych ustanowiono zestaw wąsko zdefiniowanych i obiektywnych kryteriów, które pozwalają zakwalifikować dużą platformę internetową jako strażnika dostępu. Wskazania należy dokonać w odniesieniu do co najmniej jednej podstawowej usługi platformowej świadczonej przez dane przedsiębiorstwo, będącej ważnym punktem dostępu dla użytkowników biznesowych, za pośrednictwem którego docierają oni do użytkowników końcowych, w rozumieniu art. 3 ust. 1 lit. b) aktu o rynkach cyfrowych. W celu stwierdzenia, czy usługa świadczona przez przedsiębiorstwo jest podstawową usługą platformową spełniającą wymogi określone w art. 3 ust. 1 lit. b) aktu o rynkach cyfrowych, konieczne jest na wstępie zakwalifikowanie danej usługi i określenie jej zakresu. Istotnym kryterium kwalifikacji i określenia zakresu podstawowej usługi platformowej jest cel, do jakiego usługa jest wykorzystywana przez użytkowników końcowych lub biznesowych bądź przez obie te grupy.
(8) Zgodnie z art. 3 ust. 1 aktu o rynkach cyfrowych Komisja wskazuje przedsiębiorstwo jako strażnika dostępu, jeżeli spełnia ono trzy łączne wymogi, mianowicie:
a) wywiera znaczący wpływ na rynek wewnętrzny;
b) świadczy podstawową usługę platformową będącą ważnym punktem dostępu, za pośrednictwem którego użytkownicy biznesowi docierają do użytkowników końcowych oraz
c) zajmuje ugruntowaną i trwałą pozycję w zakresie prowadzonej przez siebie działalności lub można przewidzieć, że zajmie taką pozycję w niedalekiej przyszłości. Art. 3 ust. 2 zawiera domniemanie, że wymogi te są spełnione w przypadku osiągnięcia pewnych progów ilościowych, mianowicie rocznego obrotu lub kapitalizacji rynkowej, a także liczby użytkowników końcowych i biznesowych danej podstawowej usługi platformowej w każdym z trzech ostatnich lat obrotowych.
(9) Zgodnie z art. 3 ust. 5 akapit pierwszy aktu o rynkach cyfrowych przedsiębiorstwo, które osiąga wszystkie progi określone w art. 3 ust. 2 aktu o rynkach cyfrowych, może przedstawić, wraz z powiadomieniem, argumenty w celu wykazania, że na zasadzie wyjątku, choć osiągnęło wszystkie te progi, to ze względu na okoliczności, w których świadczy daną podstawową usługę platformową, nie spełnia wymogów wymienionych w art. 3 ust. 1 aktu o rynkach cyfrowych. Art. 3 ust. 5 akapit drugi aktu o rynkach cyfrowych przewiduje, że jeżeli przedstawione argumenty nie są dostatecznie uzasadnione, ponieważ nie podważają w wyraźny sposób domniemań określonych w art. 3 ust. 2 aktu o rynkach cyfrowych, Komisja może te argumenty odrzucić. Z drugiej strony, jeżeli Komisja uzna, że przedstawione dowody w wystarczający sposób wykazują, że wymogi określone w art. 3 ust. 1 aktu o rynkach cyfrowych nie zostały spełnione, może przyjąć te argumenty, nawet bez przeprowadzania badania rynku na podstawie art. 17 ust. 3.
(10) Jeżeli przedsiębiorstwo nie osiąga progów ilościowych określonych w art. 3 ust. 2 aktu o rynkach cyfrowych, ale spełnia kryteria określone w art. 3 ust. 1 aktu o rynkach cyfrowych, Komisja wskazuje to przedsiębiorstwo jako strażnika dostępu w odniesieniu do danej podstawowej usługi platformowej na podstawie art. 3 ust. 8 aktu o rynkach cyfrowych po przeprowadzeniu badania rynku na podstawie art. 17 aktu o rynkach cyfrowych.
4. OCENA KOMISJI
(11) W następstwie powiadomienia dokonanego przez firmę Apple, w decyzji stwierdzono, że poniżej wymienione usługi stanowią podstawowe usługi platformowe w rozumieniu art. 2 aktu o rynkach cyfrowych, z których każda indywidualnie stanowi ważny punkt dostępu, za pośrednictwem którego użytkownicy biznesowi docierają do użytkowników końcowych, o czym mowa w art. 3 ust. 1 lit. b) aktu o rynkach cyfrowych. Wskazane usługi firmy Apple to:
a. usługa pośrednictwa internetowego App Store;
b. system operacyjny iOS;
c. przeglądarka internetowa Safari.
(12) W odniesieniu do swojej usługi pośrednictwa internetowego App Store firma Apple argumentowała, że istnieje pięć wersji sklepu z aplikacjami dostosowanych do danego urządzenia (tj. iOS App Store, iPadOS App Store itp.), z których każda indywidualnie stanowi odrębną usługę pośrednictwa internetowego, a więc podstawową usługę platformową w rozumieniu aktu o rynkach cyfrowych. Zdaniem firmy Apple sklepy z aplikacjami służą różnym celom zarówno z punktu widzenia użytkownika końcowego, jak i użytkownika biznesowego, w zależności od urządzenia. Apple twierdzi, że jedynie wersja iOS App Store oferowana na iPhonie spełnia progi ilościowe do celów wskazania. Komisja wskazuje App Store - sklep z aplikacjami firmy Apple - który jest obecnie oferowany na różnych urządzeniach Apple z systemem iOS, iPadOS, macOS, watchOS i tvOS (zbiorczo "App Store"), jako jedną podstawową usługę platfor- mową, niezależnie od urządzenia, na którym się z niej korzysta. Jak wynika z dowodów zawartych w aktach sprawy, App Store jest wykorzystywany do tego samego wspólnego celu zarówno z punktu widzenia użytkownika końcowego, jak i użytkownika biznesowego, na wszystkich urządzeniach, na których jest dostępny, a mianowicie do pośredniczenia w dystrybucji aplikacji.
(13) Jeżeli chodzi o Safari, przeglądarkę internetową firmy Apple, firma ta stwierdziła, że każda przeglądarka Safari oferowana na różnych urządzeniach Apple z systemem iOS, iPadOS i macOS, indywidualnie stanowi odrębną podstawową usługę platformową i że jedynie przeglądarka Safari na iOS spełnia progi ilościowe do celów wskazania. Firma Apple utrzymuje, że przeglądarka Safari jest dostosowana do danego urządzenia i wykorzystywana w różny sposób przez użytkowników końcowych i użytkowników biznesowych w zależności od urządzenia. Komisja wskazuje Safari jako jedną podstawową usługę platformową, niezależnie od urządzenia, na którym się z niej korzysta. Wynika to z faktu, że Safari służy wspólnemu celowi na wszystkich urządzeniach, a mianowicie udostępnieniu użytkownikom końcowym i użytkownikom biznesowym narzędzia umożliwiającego oferowanie treści internetowych, dostęp do nich i interakcję z nimi.
(14) W odniesieniu do usługi iMessage firma Apple argumentowała, że iMessage nie stanowi podstawowej usługi platfor- mowej w rozumieniu aktu o rynkach cyfrowych, ponieważ (i) usługa ta nie jest świadczona za wynagrodzeniem (co jest jednym z elementów, na podstawie których ustala się, czy dana usługa kwalifikuje się jako usługa łączności interpersonalnej na podstawie art. 2 ust. 5 dyrektywy (UE) 2018/1972, do której odnosi się definicja zawarta w art. 2 pkt 2 lit. e) aktu o rynkach cyfrowych, (ii) niezależnie od zakwalifikowania usługi iMessage jako usługi łączności interpersonalnej niewykorzystującej numerów nie jest ona przeznaczona do komunikacji między przedsiębiorstwami a konsumentami, gdyż nie jest wyposażona w rozwiązania w zakresie zarządzania relacjami z klientami i (iii) nie pozwala na utworzenie konta biznesowego. W przeciwieństwie do opinii firmy Apple Komisja uważa, że iMessage jest usługą łączności interpersonalnej niewykorzystującą numerów, ponieważ Apple otrzymuje wynagrodzenie m.in. ze sprzedaży urządzeń Apple, na których usługa iMessage jest zainstalowana fabrycznie, oraz ponieważ iMessage ma stronę biznesową (uwaga do tego: ani udostępnianie rozwiązań w zakresie zarządzania relacjami z klientami, ani tworzenie specjalnych kont biznesowych nie są warunkiem zakwalifikowania usługi jako podstawowej usługi platformo- wej będącej usługą łączności interpersonalnej niewykorzystującą numerów). Niemniej jednak w świetle argumentów firmy Apple na podstawie art. 3 ust. 5 aktu o rynkach cyfrowych Komisja stwierdza w odrębnej decyzji, która ma zostać przyjęta w drodze uprawnienia, że firma ta przedstawiła wystarczająco uzasadnione argumenty, które wyraźnie podważają domniemania zawarte w art. 3 ust. 2 aktu o rynkach cyfrowych. Firma Apple przedstawiła zwłaszcza argumenty bezpośrednio związane z kryteriami określonymi w art. 3 ust. 2 lit. b) i c) aktu o rynkach cyfrowych i poparła te argumenty danymi o stosunkowo małym zakresie usługi iMessage w porównaniu z ogólnym zakresem właściwej podstawowej usługi platformowej oraz z innymi przedsiębiorstwami oferującymi tę samą podstawową usługę platformową. W drodze tej odrębnej decyzji Komisja rozpoczyna badanie rynku na podstawie art. 16 ust. 1 i art. 17 ust. 3 aktu o rynkach cyfrowych. Komisja będzie miała pięć miesięcy na zakończenie dochodzenia w sprawie, czy firma Apple jest strażnikiem dostępu w odniesieniu do usługi iMessage.
(15) Ponadto Komisja wskazuje firmę Apple jako strażnika dostępu w odniesieniu do systemu operacyjnego iOS firmy Apple. Komisja uważa, że firma Apple przedstawiła wystarczające fakty i argumenty, aby stwierdzić, że iOS iPadOS stanowią indywidualnie odrębną podstawową usługę platformową systemu operacyjnego, przy czym tylko iOS spełnia progi ilościowe do celów wskazania. W związku z tym Komisja wskazuje iOS jako podstawową usługę platfor- mową w rozumieniu aktu o rynkach cyfrowych.
(16) Ustalenia zawarte w decyzji opierają się na informacjach dostępnych Komisji w czasie wydawania decyzji. Gdyby nastąpiła istotna zmiana stanu faktycznego, na podstawie którego podjęto decyzję, lub gdyby decyzję podjęto na podstawie niekompletnych, nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd informacji, Komisja może ponownie rozpatrzyć lub zmienić tę decyzję, na podstawie art. 4 ust. 1 aktu o rynkach cyfrowych.
5. WNIOSKI
(17) Z przedstawionych powyżej powodów Komisja wskazuje firmę Apple jako strażnika dostępu w odniesieniu do (i) usługi pośrednictwa internetowego App Store firmy Apple; (ii) systemu operacyjnego iOS firmy Apple; (iii) przeglądarki internetowej Safari firmy Apple.
