Uruchomienie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników - EGf/2022/002 BE/TNT - BelgiaRezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 marca 2023 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników w następstwie wniosku złożonego przez Belgię - EGF/2022/002 BE/TNT (COM(2023)0069 - C9-0018/2023 - 2023/0031(BUD))
(C/2023/413)
(Dz.U.UE C z dnia 23 listopada 2023 r.)
Parlament Europejski,
- uwzględniając wniosek Komisji przedłożony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2023)0069 - C9-0018/2023),
- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/691 z dnia 28 kwietnia 2021 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników (EFG) i uchylenia rozporządzenia (UE) nr 1309/2013 1 ("rozporządzenie w sprawie EFG"),
- uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2020/2093 z dnia 17 grudnia 2020 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2021-2027 2 ("rozporządzenie w sprawie WRF"), w szczególności jego art. 8,
- uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych 3 ("porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r."), w szczególności jego pkt 9,
- uwzględniając procedurę rozmów trójstronnych przewidzianą w pkt 9 porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 16 grudnia 2020 r.,
- uwzględniając pisma przesłane przez Komisję Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz Komisję Rozwoju Regionalnego,
- uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A9-0043/2023),
A. mając na uwadze, że Unia opracowała instrumenty ustawodawcze i budżetowe w celu udzielenia dodatkowego wsparcia pracownikom dotkniętym skutkami istotnych zmian w strukturze światowego handlu lub światowego kryzysu finansowego i gospodarczego oraz z myślą o ułatwieniu im powrotu na rynek pracy; mając na uwadze, że pomoc ta przybiera postać wsparcia finansowego udzielanego pracownikom i przedsiębiorstwom, dla których pracowali;
B. mając na uwadze, że Belgia złożyła wniosek EGF/2022/002 BE/TNT o wkład finansowy z Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (EFG) w związku ze zwolnieniem 548 pracowników 4 w sektorze gospodarki zaklasyfikowanym do działu 52 według klasyfikacji NACE Rev. 2 (Magazynowanie i działalność usługowa wspomagająca transport) w prowincji Liège w okresie odniesienia dla wniosku trwającym od dnia 27 marca 2022 r. do dnia 27 lipca 2022 r.;
C. mając na uwadze, że wniosek dotyczy 548 pracowników zwolnionych w przedsiębiorstwie TNT Express Worldwide (Euro Hub) SRL w Belgii ("TNT Belgium"); mając na uwadze, że 11 pracowników zaprzestało prowadzenia działalności między końcem okresu odniesienia a dniem poprzedzającym przyjęcie wniosku przez Komisję, a pracownicy ci będą również kwalifikować się do wsparcia z EFG;
D. mając na uwadze, że wniosek jest oparty na kryteriach interwencji przewidzianych w art. 4 ust. 2 lit. a) rozporządzenia w sprawie EFG, zgodnie z którym wymagane jest zwolnienie co najmniej 200 pracowników w czteromiesięcznym okresie odniesienia w przedsiębiorstwie działającym w państwie członkowskim, z uwzględnieniem pracowników zwolnionych przez dostawców i producentów niższego szczebla lub osób, które zaprzestały prowadzenia działalności na własny rachunek;
E. mając na uwadze, że pandemia COVID-19 i rosyjska wojna napastnicza przeciwko Ukrainie zmniejszyły konkurencyjność gospodarczą i mają negatywny wpływ na wzrost gospodarczy w Belgii;
F. mając na uwadze, że TNT Belgium musiało zmniejszyć liczbę pracowników w odpowiedzi na decyzję o wykorzystaniu portu lotniczego w Liège jako drugorzędnego węzła lotniczego, mającego połączenia tylko z niektórymi europejskimi portami lotniczymi, podczas gdy port lotniczy Paryż-Charles de Gaulle stał się głównym węzłem jej spółki dominującej FedEx, co doprowadziło do zmniejszenia obciążenia pracą i mniejszej liczby lotów w porcie lotniczym w Liège; mając na uwadze, że zmiany te miały na celu wzmocnienie pozycji FedEx w jej wysoko konkurencyjnym sektorze na szczeblu europejskim i krajowym;
G. mając na uwadze, że dnia 19 stycznia 2021 r. TNT Belgium zapowiedziało zwolnienie 671 pracowników i zmiany w umowach kolejnych 861 pracowników; mając na uwadze, że - zgodnie z belgijską ustawą o zwolnieniach grupowych - przedsiębiorstwo poinformowało przedstawicieli pracowników i skonsultowało się z nimi w celu zbadania możliwości uniknięcia zwolnień lub zmniejszenia ich liczby oraz złagodzenia skutków utraty miejsc pracy; mając na uwadze, że ta obowiązkowa procedura doprowadziła do zmniejszenia liczby zwolnień i umożliwiła pracownikom ubieganie się o dobrowolne zwolnienie;
H. mając na uwadze, że Unia odgrywa ważną rolę w zapewnianiu niezbędnej solidarności z pracownikami, którzy tracą pracę w wyniku restrukturyzacji na dużą skalę, dzięki wkładom finansowym z Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników (EFG) i dąży do szybkiej reintegracji beneficjentów, niezależnie od ich narodowości, poprzez umożliwienie im godnego i trwałego zatrudnienia w ich pierwotnym sektorze działalności lub poza nim, przy jednoczesnym przygotowaniu ich do funkcjonowania w bardziej ekologicznej i cyfrowej gospodarce europejskiej;
I. mając na uwadze, że środki EFG nie mogą przekroczyć maksymalnej rocznej kwoty 186 mln EUR (w cenach z 2018 r.), zgodnie z art. 8 rozporządzenia w sprawie WRF;
1. zgadza się z Komisją, że warunki wymienione w art. 4 ust. 2 lit. a) rozporządzenia w sprawie EFG zostały spełnione i że Belgia ma prawo do wkładu finansowego w wysokości 1 956 397 EUR na mocy tego rozporządzenia, co stanowi 85 % łącznych kosztów wynoszących 2 301 644 EUR, na które składają się wydatki na zindywidualizowane usługi w wysokości 2 270 644 EUR oraz wydatki w wysokości 31 000 EUR na działania przygotowawcze, działania w zakresie zarządzania, dostarczania i upowszechniania informacji oraz działania w zakresie kontroli i sprawozdawczości;
2. zauważa, że władze belgijskie złożyły wniosek dnia 18 października 2022 r. oraz że po przekazaniu przez Belgię dodatkowych informacji Komisja zakończyła ocenę wniosku dnia 8 lutego 2023 r. i przekazała ją Parlamentowi tego samego dnia;
3. odnotowuje, że wniosek dotyczy 548 pracowników zwolnionych z przedsiębiorstwa TNT Belgium; zauważa ponadto, że kwalifikującymi się beneficjentami będzie łącznie 559 pracowników, ponieważ EFG powinien również wesprzeć 11 zwolnionych pracowników, których działalność zakończyła się między końcem okresu odniesienia a dniem poprzedzającym przyjęcie wniosku przez Komisję; z zadowoleniem odnotowuje, że szacuje się, iż z omawianych środków skorzystają wszyscy zwolnieni pracownicy;
4. zwraca uwagę, że znaczna część byłych pracowników TNT Belgium należy do grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, ponieważ 60 % zwolnionych pracowników wykonywało pracę wymagającą niskich kwalifikacji, a prawie połowa z nich (47 %) ma ponad 50 lat; przypomina, że stopa bezrobocia w Walonii wynosi 8,7 % i jest o 2,8 % wyższa w porównaniu z poziomem krajowym oraz że rynek pracy w prowincji Liège, podobnie jak w prowincji Hainaut, znajduje się w szczególnie niekorzystnej sytuacji w porównaniu z innymi prowincjami Walonii;
5. zauważa, że Belgia rozpoczęła świadczenie zindywidualizowanych usług na rzecz beneficjentów objętych pomocą dnia 1 kwietnia 2022 r., a zatem okres kwalifikowalności do otrzymania wkładu finansowego z EFG będzie trwał od dnia 1 kwietnia 2022 r. do dnia przypadającego na 24 miesiące po dacie wejścia w życie decyzji w sprawie finansowania;
6. przypomina, że zindywidualizowane usługi, które mają zostać zapewnione pracownikom i osobom prowadzącym działalność na własny rachunek, obejmują następujące działania: informowanie, pomoc w poszukiwaniu pracy, w tym określanie perspektyw zawodowych w innych regionach danego państwa członkowskiego lub w innych państwach członkowskich, poradnictwo zawodowe i zwolnienie monitorowane, szkolenie (m.in. kompetencje horyzontalne, przekwalifikowanie, doskonalenie zawodowe i staże), przekwalifikowanie i szkolenie zawodowe, wsparcie na rzecz tworzenia przedsiębiorstw i pomoc na uruchomienie działalności gospodarczej, a także zachęty i dodatki; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że specjaliści będą udzielać szczególnej pomocy osobom wymagającym szczególnego traktowania, niezależnie od ich narodowości, w sytuacjach stresu psychologicznego, zadłużenia lub uznanej niepełnosprawności;
7. z zadowoleniem przyjmuje włączenie modułu dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym, który został opracowany dla byłych pracowników Swissport (EGF/2020/005 BE/Swissport) w ramach standardowej oferty szkoleniowej Regionalnego Publicznego Urzędu ds. Zatrudnienia i Szkolenia Zawodowego (Forem), która będzie współfinansowana z EFS+; przypomina w tym kontekście o ważnej roli, jaką Unia powinna odgrywać w zapewnianiu kwalifikacji niezbędnych przy sprawiedliwej transformacji zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem; zdecydowanie opowiada się za tym, by w latach 2021-2027 EFG nadal okazywał solidarność z wszystkimi osobami będącymi w potrzebie i bez dyskryminacji oraz by nadal koncentrował się na wpływie restrukturyzacji na pracowników, i apeluje o to, by przy składaniu przyszłych wniosków zadbano o jak największą spójność polityki;
8. zauważa, że cyfrowa i ekologiczna transformacja będzie miała również wpływ na rynek pracy, zwłaszcza w sektorze transportu; dlatego też szczególną uwagę należy zwrócić na kształcenie zapewniające kwalifikacje, w tym szkolenie zawodowe, oraz promowanie tzw. dualnego systemu kształcenia zawodowego, który okazał się skuteczny w niektórych państwach członkowskich;
9. zauważa, że Belgia zaczęła ponosić wydatki administracyjne związane z wdrażaniem EFG dnia 19 stycznia 2021 r. i że wydatki na działania przygotowawcze, działania dotyczące zarządzania, działania informacyjne i promocyjne oraz działania kontrolne i sprawozdawcze będą kwalifikowały się zatem do przyznania wkładu finansowego z EFG od dnia 19 stycznia 2021 r. przez 31 miesięcy po dacie wejścia w życie decyzji w sprawie finansowania;
10. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Belgia opracowała skoordynowany pakiet zindywidualizowanych usług w drodze konsultacji z przedstawicielami beneficjentów objętych pomocą, w tym związkami zawodowymi (FGTB 5 i CSC 6 ) oraz doradcami społecznymi, którzy towarzyszyli pracownikom, aby lepiej zrozumieć potrzeby pracowników w zakresie przekwalifikowania po ich zwolnieniu; zwraca uwagę na zasadniczą rolę belgijskich związków zawodowych w negocjacjach w sprawie procesu zwolnień; przypomina, że należy wzmocnić obecność przedstawicieli pracowników w miejscu pracy;
11. podkreśla, że władze belgijskie potwierdziły, iż działania kwalifikowalne nie są objęte pomocą z innych funduszy lub instrumentów finansowych Unii oraz że w zakresie dostępu do proponowanych działań i ich wdrażania przestrzegane będą zasady równego traktowania i niedyskryminacji;
12. przypomina, że aby zapewnić pełną dodatkowość środków, pomoc z EFG nie może zastępować działań, za które na mocy prawa krajowego lub układów zbiorowych odpowiedzialne są przedsiębiorstwa, ani też żadnych świadczeń lub praw zwolnionych pracowników;
13. zatwierdza decyzję załączoną do niniejszej rezolucji;
14. zobowiązuje swoją przewodniczącą do podpisania wraz z przewodniczącym Rady niniejszej decyzji oraz do zapewnienia jej publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;
15. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji wraz z załącznikiem Radzie i Komisji.
