Sprawozdawca: Arnaud SCHWARTZ
| Wniosek o wydanie opinii |
Rada Unii Europejskiej, 8.12.2022 |
| Podstawa prawna |
Art. 43 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej |
| Sekcja odpowiedzialna |
Sekcja Rolnictwa, Rozwoju Wsi i Środowiska Naturalnego |
| Data przyjęcia przez sekcję |
10.1.2023 |
| Data przyjęcia na sesji plenarnej |
24.1.2023 |
| Sesja plenarna nr |
575 |
| Wynik głosowania |
|
| (za/przeciw/wstrzymało się) |
187/0/4 |
1. Wnioski i zalecenia
1.1. Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (EKES) z zadowoleniem przyjmuje wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie znakowania ekologicznej karmy dla zwierząt domowych i wzywa do jego szybkiego przyjęcia, aby zapewnić ciągłość w odniesieniu do wymogów obowiązujących przed rozpoczęciem stosowania nowego rozporządzenia w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych 1 .
1.2. EKES uważa, że sektor karmy dla zwierząt domowych ma do odegrania rolę w realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu oraz że te nowe środki dotyczące znakowania umożliwią rozwój i docenienie tego sektora zarówno dzięki sprzedaży produktów konsumentom zwracającym uwagę na pochodzenie ekologiczne nabywanych przez siebie produktów, jak i dzięki możliwości stworzenia wartości dodanej dla ekologicznych produktów ubocznych. W ten sposób ten sektor będzie mógł przyczynić się - choć w umiarkowanym stopniu - do osiągnięcia celu przeznaczenia do 2030 r. 25 % gruntów rolnych w UE na rolnictwo ekologiczne zgodnie ze strategią "Od pola do stołu", strategią na rzecz bioróżnorodności oraz europejskim planem działania na rzecz rozwoju produkcji ekologicznej.
1.3. EKES zachęca Komisję i instytucje europejskie do informowania o tych nowych przepisach i ich celach, aby jeszcze bardziej zwiększyć popyt konsumentów na produkty ekologiczne i zaufanie do nich.
1.4. Biorąc pod uwagę, że karma dla zwierząt domowych jest przeznaczona do sprzedaży konsumentom, EKES zaleca włączenie sektora w prace legislacyjne dotyczące zrównoważonego charakteru produktów spożywczych odnośnie do takich kwestii jak znakowanie zrównoważonych produktów spożywczych, efektywność ekologiczna produktów i ekologiczne opakowania, a także prowadzenie z sektorem konsultacji na ten temat 2 .
2. Kontekst
2.1. Wraz z wejściem w życie 1 stycznia 2022 r. nowego rozporządzenia UE w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych nałożono rygorystyczne wymogi w zakresie znakowania ekologicznej żywności 3 , karmy dla zwierząt i karmy dla zwierząt domowych. Podczas, gdy wcześniej karma dla zwierząt domowych, w szczególności dla kotów i psów, mogła być etykietowana jako ekologiczna na mocy przepisów krajowych lub norm prywatnych, nawet jeżeli nie wszystkie składniki pochodzenia rolnego były ekologiczne, to od 1 stycznia 2022 r. ten rodzaj znakowania nie jest już możliwy.
2.2. W związku z tym Komisja Europejska opublikowała 28 listopada 2022 r. wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie znakowania ekologicznej karmy dla zwierząt domowych 4 , by ustanowić szczegółowe przepisy dotyczące znakowania karmy dla zwierząt domowych. Celem jest, by karma dla zwierząt domowych, w szczególności dla kotów i psów, mogła być opatrzona logo produkcji ekologicznej Unii Europejskiej, jeżeli spełnia rygorystyczne kryteria określone przez prawodawcę europejskiego.
2.3. Proponowane przepisy dotyczące znakowania ekologicznej karmy dla zwierząt domowych odzwierciedlają przepisy dotyczące znakowania mające zastosowanie do żywności: aby karma dla zwierząt domowych została oznakowana jako ekologiczna i opatrzona logo produkcji ekologicznej Unii Europejskiej, co najmniej 95 % masy składników pochodzenia rolnego będzie musiało być ekologicznych (gdy mniej niż 95 % składników pochodzenia rolnego będzie ekologicznych, odniesienie do produkcji ekologicznej można będzie stosować wyłącznie w wykazie składników odnośnie do składników ekologicznych ze wskazaniem całkowitego odsetka składników ekologicznych w stosunku do całkowitej ilości składników pochodzenia rolnego).
3. Uwagi ogólne
3.1. EKES ponownie wyraża poparcie dla planu działania na rzecz rozwoju produkcji ekologicznej w UE 5 , uznając rolę rolnictwa ekologicznego w realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu, a w szczególności popiera środki służące dalszemu zwiększaniu popytu konsumentów na produkty ekologiczne oraz ich zaufania do nich.
3.2. W tym kontekście EKES dostrzega potrzebę jak najszybszego przyjęcia wniosku dotyczącego rozporządzenia, aby umożliwić stosowanie logo produkcji ekologicznej Unii Europejskiej w przypadku karmy dla zwierząt domowych, która nie zawiera w 100 % (ale co najmniej 95 % masy) składników uzyskanych w produkcji ekologicznej, co odpowiada realiom wytwarzania niektórych produktów. Wzywa niemniej, by w przyszłości przewidzieć wdrożenie tego rodzaju aktów prawnych równolegle z wejściem w życie podstawowego aktu, aby uniknąć luk prawnych niekorzystnych zarówno dla producentów, jak i dla konsumentów i nabywców.
3.3. Komitet popiera proponowane przepisy dotyczące znakowania ekologicznej karmy dla zwierząt domowych, mając na uwadze wymóg dużej zawartości składników ekologicznych (95 % masy) oraz podobieństwo do przepisów obowiązujących w przypadku żywności ekologicznej, co sprzyja jednolitemu stosowaniu logo Unii Europejskiej i lepszemu zrozumieniu znakowania przez konsumentów, do których skierowane są te dwa rodzaje produktów.
3.4. EKES przypomina, że pomimo niskiego udziału produktów ekologicznych w tym rynku sektor karmy dla zwierząt domowych szybko rośnie (3,1 % rocznego wzrostu, przy czym 46 % europejskich gospodarstw domowych ma co najmniej jedno zwierzę domowe 6 ). Sam sektor twierdzi, że tendencja do antropomorfizacji zwierząt domowych skłania wielu właścicieli do poszukiwania żywności, która odzwierciedlałaby ich własne upodobania, a tym samym - do zakupu produktów z górnej półki, w tym ekologicznych 7 . Dlatego też EKES z zadowoleniem przyjmuje nowe środki dotyczące znakowania, które mogą pobudzić rozwój rynku ekologicznej karmy dla zwierząt domowych zarówno dzięki sprzedaży produktów konsumentom zwracającym uwagę na pochodzenie ekologiczne nabywanych przez siebie produktów, jak i dzięki możliwości stworzenia wartości dodanej dla ekologicznych produktów ubocznych.
3.5. EKES sądzi zatem, że te nowe środki dotyczące znakowania będą mogły przyczynić się - choć w umiarkowanym stopniu - do osiągnięcia celu przeznaczenia do 2030 r. 25 % gruntów rolnych w UE na rolnictwo ekologiczne zgodnie ze strategią "Od pola do stołu", strategią na rzecz bioróżnorodności oraz europejskim planem działania na rzecz rozwoju produkcji ekologicznej, opartymi na Europejskim Zielonym Ładzie.
3.6. EKES odnosi się pozytywnie do stosowania środków dotyczących obowiązkowego informowania o pochodzeniu żywności w odniesieniu do surowców wchodzących w skład karmy dla zwierząt domowych, za pomocą oznaczeń "rolnictwo UE", "rolnictwo spoza UE", "rolnictwo UE/rolnictwo spoza UE", "Rolnictwo + nazwa kraju" lub "Rolnictwo + nazwa kraju i regionu".
3.7. EKES zachęca Komisję i instytucje europejskie do informowania o tych nowych przepisach i ich celach, aby jeszcze bardziej zwiększyć popyt konsumentów na produkty ekologiczne i zaufanie do nich.
3.8. Ponadto EKES jest zdania, że środki dotyczące znakowania powinny umożliwić zainicjowanie, względnie poszerzenie dialogu z producentami karmy dla zwierząt domowych, by zapewnić przestrzeganie przez nich zasad zrównoważonych systemów żywnościowych i zwiększyć ich wkład w realizację celów Europejskiego Zielonego Ładu.
Bruksela, dnia 24 stycznia 2023 r.
