Rezolucja nieustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 5 października 2021 r. w sprawie projektu decyzji Rady dotyczącej zawarcia Umowy o partnerstwie w sprawie zrównoważonych połowów między Unią Europejską, z jednej strony, a Rządem Grenlandii i Rządem Danii, z drugiej strony, oraz protokołu wykonawczego do tej umowy (06566/2021 - C9-0154/2021 - 2021/0037M(NLE))(2022/C 132/22)
(Dz.U.UE C z dnia 24 marca 2022 r.)
Parlament Europejski,
- uwzględniając projekt decyzji Rady (06566/2021),
- uwzględniając projekt umowy o partnerstwie w sprawie zrównoważonych połowów między Unią Europejską, z jednej strony, a Rządem Grenlandii i Rządem Danii, z drugiej strony, oraz protokół wykonawczy do tej umowy (06380/2021),
- uwzględniając wniosek o udzielenie zgody przedstawiony przez Radę na podstawie art. 43 ust. 2 oraz art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) ppkt (v) i ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) (C9-0073/2020),
- uwzględniając tytuł II rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1380/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie wspólnej polityki rybołówstwa (WPRyb) 1 ,
- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2403 z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie zrównoważonego zarządzania zewnętrznymi flotami rybackimi 2 ,
- uwzględniając swoją rezolucję ustawodawczą z dnia 5 października 2021 r. 3 w sprawie projektu decyzji,
- uwzględniając art. 62 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza,
- uwzględniając konwencję Komisji ds. Rybołówstwa Północno-Wschodniego Atlantyku (NEAFC),
- uwzględniając konwencję Organizacji Rybołówstwa Północno-Zachodniego Atlantyku (NAFO),
- uwzględniając Konwencję o ochronie środowiska morskiego obszaru północnowschodniego Atlantyku (konwencja OSPAR),
- uwzględniając umowę w sprawie zapobiegania nieuregulowanym połowom na morzu pełnym w środkowej części Oceanu Arktycznego,
- uwzględniając Protokół (nr 34) w sprawie szczególnych ustaleń dla Grenlandii,
- uwzględniając deklarację z Ottawy o utworzeniu Rady Arktycznej,
- uwzględniając swoje stanowisko z 31 stycznia 2019 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie stowarzyszenia krajów i terytoriów zamorskich z Unią Europejską, w tym stosunków między Unią Europejską, z jednej strony, a Grenlandią i Królestwem Danii, z drugiej strony ("decyzja o stowarzyszeniu zamorskim") 4 ,
- uwzględniając sprawozdanie z 9 sierpnia 2019 r. zatytułowane "Ex ante and ex post evaluation study of the Fisheries Partnership Agreement between the European Union and Greenland" [Badanie oceniające ex post i ex ante Umowy partnerskiej w sprawie połowów między Unią Europejską a Grenlandią],
- uwzględniając art. 105 ust. 2 Regulaminu,
- uwzględniając sprawozdanie Komisji Rybołówstwa (A9-0235/2021),
A. mając na uwadze europejskie cele zrównoważonego rozwoju Europejskiego Zielonego Ładu i unijnych strategii ochrony różnorodności biologicznej do 2030 r. oraz strategii "Od pola do stołu", a także międzynarodowe zobowiązania Unii, w tym w zakresie realizacji celów zrównoważonego rozwoju, w szczególności celu nr 14 dotyczącego ochrony zasobów i środowiska morskiego;
B. mając na uwadze wpływ zmiany klimatu na ekosystemy morskie i zasoby;
C. mając na uwadze art. 62 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza, który stanowi, że państwo nadbrzeżne musi w drodze umów lub porozumień upoważnić inne państwa do eksploatacji nadwyżek dopuszczalnego połowu;
D. mając na uwadze, że umowa w sprawie zapobiegania nieuregulowanym połowom na morzu pełnym w środkowej części Oceanu Arktycznego zakazuje rybołówstwa komercyjnego przez 16 lat;
E. mając na uwadze, że Unia i Grenlandia, poprzez Danię, należą do regionalnych organizacji ds. zarządzania rybołówstwem (RFMO) NEAFC i NAFO;
F. mając na uwadze, że Unia utrzymuje bliskie stosunki z Grenlandią, która jest częścią krajów i terytoriów zamorskich stowarzyszonych z Unią, a także mając na uwadze, że partnerstwa w dziedzinie rybołówstwa między Unią a Grenlandią istnieją od 1984 r.;
G. mając na uwadze Protokół (nr 34) w sprawie szczególnych ustaleń dla Grenlandii łączący preferencyjne stawki celne na europejskim rynku produktów rybołówstwa pochodzących z Grenlandii z dostępem statków europejskich do grenlandzkich obszarów połowowych;
H. mając na uwadze, że szczególny charakter tej umowy o partnerstwie w sprawie zrównoważonych połowów oznacza, że uprawnienia do połowów są negocjowane corocznie oraz że umożliwia ona przenoszenie kwot z Norwegią i Wyspami Owczymi;
I. mając na uwadze ocenę ex post poprzedniego protokołu i ocenę ex ante przeprowadzoną na zakończenie negocjacji nad nową umową i nowym protokołem w celu zapewnienia lepszej korelacji między uprawnieniami do połowów a opiniami naukowymi, większej elastyczności połowów, sześcioletniego okresu obowiązywania protokołu oraz zmniejszonej kwoty przyłowów;
J. mając na uwadze znaczenie umowy o partnerstwie w sprawie zrównoważonych połowów z Grenlandią dla europejskich statków prowadzących połowy na wodach Grenlandii oraz dla flot państw członkowskich, które bezpośrednio lub pośrednio korzystają z umowy i możliwości przenoszenia kwot;
K. mając na uwadze, że nowa umowa i nowy protokół umożliwiają dwunastu statkom europejskim korzystanie z uprawnień do połowów w wodach Grenlandii w odniesieniu do ośmiu gatunków: dorsza atlantyckiego, karmazyna pelagicznego, karmazyna dennego, halibuta niebieskiego, krewetki północnej, buławika, gromadnika i makreli, przez okres 4 lat, z możliwością przedłużenia o 2 lata, z zastrzeżeniem rocznej rekompensaty finansowej UE w wysokości 16 521 754 EUR, z czego 2 931 000 EUR przeznacza się na wsparcie i rozwój grenlandzkiego sektora rybołówstwa;
Poprzednia umowa i protokół
1. odnotowuje korzyści społeczno-gospodarcze w kwestii bezpośredniego i pośredniego zatrudnienia oraz wartości dodanej brutto wygenerowane w wyniku działalności floty europejskiej na wodach Grenlandii, zarówno dla sektora Grenlandii, jak i dla europejskiego sektora rybołówstwa;
2. wyraża zaniepokojenie faktem, że całkowite dopuszczalne połowy ustalone przez Grenlandię w odniesieniu do kilku stad wymienionych w poprzednim protokole przekraczały zalecenia naukowe; podkreśla, że udział Unii w tych uprawnieniach do połowów stanowi jedynie stosunkowo niewielką część;
3. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że wkład finansowy Grenlandii na rzecz sektora jest wykorzystywany przez władze Grenlandii na administrację, kontrolę lub badania naukowe;
4. wyraża jednak zaniepokojenie brakiem danych naukowych niezbędnych do sporządzenia dokładnych szacunków poziomów stad;
Nowa umowa i nowy protokół
5. odnotowuje złożony charakter negocjacji i ich kontekst, charakteryzujący się równoległymi negocjacjami umowy ze Zjednoczonym Królestwem i wynikającą z tego niepewnością, a także grenlandzkimi kwestiami polityki wewnętrznej; przypomina, że punktem wyjścia Grenlandii w tych negocjacjach było zmniejszenie kwot połowowych dla statków europejskich o 30 %; zwraca uwagę, że ta propozycja zmniejszenia uprawnień do połowów była uzasadniona dążeniem Grenlandii do dalszego rozwoju jej sektora rybołówstwa;
6. odnotowuje średnie zmniejszenie kwot o 5 % w porównaniu z poprzednim protokołem;
7. z żalem zauważa, że podmioty europejskie straciły prawie cztery miesiące przed tymczasowym stosowaniem umowy, która została podpisana dopiero 22 kwietnia 2021 r. ze względu na wybory w Grenlandii i konieczność utworzenia rządu;
8. zauważa, że uprawnienia do połowów makreli są uzależnione od udziału państw nadbrzeżnych jako sygnatariuszy porozumienia państw nadbrzeżnych w sprawie zarządzania makrelą oraz że uprawnienia do połowów karmazyna muszą być zgodne z porozumieniem w sprawie zarządzania i decyzjami podejmowanymi przez NEAFC;
9. odnotowuje, że w protokole wskazano 600 ton przyłowów, co stanowi znaczny spadek w porównaniu z poprzednim protokołem; podkreśla, że wszystkie połowy, w tym przyłowy i odrzuty, muszą być rejestrowane i zgłaszane w podziale na gatunki zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem Grenlandii;
10. z zadowoleniem przyjmuje cele umowy w zakresie zrównoważonego rozwoju i współpracę w walce z nielegalnymi, nieraportowanymi i nieuregulowanymi połowami;
11. jest zaniepokojony okresem wynoszącym 4+2 lata i niepewnością co do odnowienia protokołu po czterech latach, co może oznaczać brak jasnej perspektywy dla statków europejskich;
12. zauważa, że rekompensata finansowa ze strony Unii jest wyższa niż w poprzednim protokole, że udział przeznaczony na wsparcie sektorowe pozostaje taki sam, a ceny referencyjne dotyczące upoważnień do połowów dla właścicieli statków są wyższe;
Grenlandia jako strategiczny podmiot na północnym Atlantyku i w Arktyce
13. zauważa, że brexit zdestabilizował stosunki między państwami północnoatlantyckimi;
14. stwierdza, że wystąpienie Zjednoczonego Królestwa z UE i wynikające z tego konsekwencje dla rybołówstwa na Morzu Północnym i północnowschodnim Atlantyku nie powinny być szkodliwie wykorzystywane do manipulowania podziałem kwot w umowach północnych, lecz raczej powinny przestrzegać historycznego podziału uprawnień do połowów, zawsze w oparciu o najlepsze dostępne dane i opinie naukowe;
15. przypomina o położeniu geostrategicznym Grenlandii w regionie Arktyki; podkreśla znaczenie stosunków z Grenlandią jako części strategii Unii na rzecz Arktyki oraz ich znaczenie w walce z zapobieganiem nieuregulowanym połowom na morzu pełnym w środkowej części Oceanu Arktycznego;
Zalecenia i wnioski skierowane do Komisji Europejskiej
16. zaleca Komisji Europejskiej i domaga się od niej:
a) aby informowała Parlament Europejski o wdrażaniu umowy i protokołu;
b) aby dopilnowała, by wdrażanie umowy i protokołu do niej przyczyniało się do łagodzenia globalnego ocieplenia i umożliwiało dostosowanie do jego postępujących skutków, do zachowania i odtworzenia różnorodności biologicznej oraz do realizacji celów Zielonego Ładu w zakresie zrównoważonego rozwoju, a także by było zgodne z celami WPRyb;
c) aby zapewniła stosowanie podejścia ostrożnościowego w odniesieniu do obecnie eksploatowanych stad oraz stad docelowych, takich jak dorsz, karmazyn i halibut niebieski;
d) aby usprawniła gromadzenie i analizę danych oraz unowocześnianie kontroli za pomocą wkładu finansowego Unii przeznaczonego na wsparcie sektorowe, by zapewnić zrównoważone zarządzanie stadami poławianymi przez Unię oraz zagwarantować, że kwoty przyznane statkom europejskim odpowiadają "nadwyżkom";
e) aby zapewniła poprawę dostępnych danych dotyczących wielkości floty i nakładu połowowego flot rybackich i łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego w Grenlandii;
f) aby dopilnowała przedłużenia obowiązywania protokołu o dwa lata po upływie czterech lat, oraz aby dołożyła wszelkich starań, by statki europejskie mogły nadal prowadzić działalność na wodach Grenlandii na stałe;
g) aby dołożyła wszelkich starań, by coroczne ustalanie kwot nie prowadziło do zmniejszenia wielkości dopuszczalnych połowów określonych w protokole, chyba że opinie naukowe wskazują na bezwzględną konieczność ich zmniejszenia;
h) aby przeniosła całość lub część kwot, które nie zostały wykorzystane ze względu na opóźnienie w tymczasowym stosowaniu umowy, na 2022 r., zgodnie z najlepszymi opiniami naukowymi;
i) aby zachęcała Grenlandię do podpisania porozumienia państw nadbrzeżnych w sprawie zarządzania makrelą;
j) aby zwróciła szczególną uwagę na utracone sieci rybackie, zbieranie odpadów morskich, ekosystemy morskie i gatunki wrażliwe, identyfikację siedlisk i przyłowów ptaków, w tym w ramach wsparcia sektorowego;
k) aby udoskonaliła powiązania między umową o partnerstwie w sprawie zrównoważonych połowów między UE a Grenlandią a decyzją o stowarzyszeniu zamorskim;
l) aby zwiększyła widoczność i przejrzystość różnych międzynarodowych instrumentów zarządzania stadami w regionie, takich jak RFMO i porozumienia państw nadbrzeżnych dotyczące zarządzania niektórymi stadami; podkreśla w tym kontekście znaczenie przestrzegania zaleceń naukowych, w tym dotyczących skutków zmiany klimatu, a także poprawy procesów decyzyjnych w regionalnych organizacjach ds. zarządzania rybołówstwem, w tym zasad kontroli odłowu;
m) aby zainicjowała długoterminową refleksję w celu sformalizowania stosunków z naszymi partnerami w regionie oraz zmniejszenia niestabilności spowodowanej wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej, w szczególności w dziedzinie rybołówstwa;
n) aby przeprowadziła długoterminową refleksję nad związkiem między umową o partnerstwie w sprawie zrównoważonych połowów z Grenlandią a umowami w sprawie połowów z Norwegią, w szczególności nad zależnością między tymi umowami;
o) aby w pełni uwzględniła umowę o partnerstwie w sprawie zrównoważonych połowów przy określaniu geostrategicznej pozycji Unii w regionie Oceanu Arktycznego;
o
o o
17. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, a także rządom i parlamentom państw członkowskich oraz rządom Grenlandii i Danii.
