Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 września 2020 r. w sprawie przygotowań do nadzwyczajnego szczytu Rady Europejskiej poświęconego niebezpiecznej eskalacji napięcia i roli Turcji we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego (2020/2774(RSP))(2021/C 385/11)
Parlament Europejski,
- uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Turcji, w szczególności rezolucję z dnia 24 listopada 2016 r. w sprawie stosunków między UE i Turcją 1 , z dnia 27 października 2016 r. w sprawie sytuacji dziennikarzy w Turcji 2 , z dnia 8 lutego 2018 r. w sprawie bieżącej sytuacji w zakresie praw człowieka w Turcji 3 , z dnia 13 marca 2019 r. w sprawie sprawozdania Komisji za 2018 r. w sprawie Turcji 4 , z dnia 19 września 2019 r. w sprawie sytuacji w Turcji, w szczególności odwołania burmistrzów wyłonionych w wyborach 5 , oraz z dnia 13 listopada 2014 r. w sprawie działań Turcji powodujących napięcia w wyłącznej strefie ekonomicznej Cypru 6 ,
- uwzględniając debatę Parlamentu Europejskiego z dnia 9 lipca 2020 r. na temat stabilności i bezpieczeństwa we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego oraz negatywnej roli Turcji,
- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 29 maja 2019 r. w sprawie polityki rozszerzenia UE (COM(2019)0260) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji (SWD(2019)0220),
- uwzględniając poprzednie oświadczenia wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa w sprawie odwiertów prowadzonych przez Turcję we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego, w szczególności oświadczenie z dnia 16 sierpnia 2020 r. w sprawie wznowienia przez Turcję odwiertów we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego; uwzględniając uwagi wiceprzewodniczącego / wysokiego przedstawiciela wygłoszone na konferencji prasowej po spotkaniu z tureckim ministrem spraw zagranicznych Mevlutem ęav^oglu w dniu 6 lipca 2020 r., uwagi wygłoszone po spotkaniu z greckim ministrem obrony Nikolaosem Panagiotopoulosem w dniu 25 czerwca 2020 r. oraz uwagi wygłoszone po spotkaniu z cypryjskim ministrem spraw zagranicznych Nikosem Christodoulidesem w dniu 26 czerwca 2020 r.,
- uwzględniając odnośne konkluzje Rady i Rady Europejskiej w sprawie Turcji, w szczególności konkluzje Rady Europejskiej z dnia 19 sierpnia 2020 r. w sprawie wschodniej części basenu Morza Śródziemnego, konkluzje Rady z dnia 27 lutego 2020 r. w sprawie nielegalnych odwiertów prowadzonych przez Turcję we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego oraz konkluzje Rady z dni 17-18 października 2019 r. w sprawie nielegalnych odwiertów prowadzonych przez Turcję w wyłącznej strefie ekonomicznej Cypru,
- uwzględniając oświadczenia ministrów spraw zagranicznych UE z dnia 15 maja i 14 sierpnia 2020 r. w sprawie sytuacji we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego,
- uwzględniając wyniki nieformalnego posiedzenia ministrów spraw zagranicznych UE (Gymnich) w dniu 28 sierpnia 2020 r.,
- uwzględniając Traktat Północnoatlantycki z 1949 r. oraz oświadczenie sekretarza generalnego NATO z dnia 3 września 2020 r.,
- uwzględniając deklarację z Ajaccio przyjętą po siódmym szczycie państw południowych Unii (Med7) z dnia 10 września 2020 r.,
- uwzględniając odpowiednie międzynarodowe prawo zwyczajowe oraz Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawie morza z 1982 r. (UNCLOS), której Grecja i Cypr oraz Unia Europejska są stronami, a także uwzględniając Kartę Narodów Zjednoczonych,
- uwzględniając Statut Rzymski i dokumenty założycielskie Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości (MTS) oraz precedensy ustanowione w jego orzecznictwie,
- uwzględniając art. 132 ust. 2 i 4 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że wschodnia część basenu Morza Śródziemnego - strefa o znaczeniu strategicznym dla UE i mająca kluczowe znaczenie dla pokoju i stabilności całego regionu śródziemnomorskiego i bliskowschodniego - jest dotknięta długotrwałymi, wielowarstwowymi sporami o charakterze politycznym, gospodarczym i geostrategicznym; mając na uwadze, że eskalację napięcia we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego podsycają jednostronne kroki podejmowane przez Turcję, w tym działania wojskowe, brak pluralistycznego dialogu dyplomatycznego i godne ubolewania niepowodzenie wysiłków na rzecz mediacji konfliktu;
B. mając na uwadze, że od czasu odkrycia pokładów gazu ziemnego na początku XXI wieku Turcja kwestionuje prawa swoich sąsiadów wynikające z prawa międzynarodowego i wytyczenia ich wyłącznych stref ekonomicznych; mając na uwadze, że przypadki odkrycia znacznych zasobów gazu w basenie Morza Śródziemnego, w tym odkrycie pola gazowego Lewiatan w 2010 r., a następnie pola gazowego Zohr w 2015 r. u brzegów Egiptu - największego w historii złoża gazu ziemnego odkrytego w basenie Morza Śródziemnego - wywołały zainteresowanie regionem i doprowadziły do dalszych poszukiwań i odwiertów w 2018 r. i 2019 r.;
C. mając na uwadze, że Turcja nie podpisała konwencji UNCLOS, której Grecja i Cypr są stronami, ze względu na trwający spór morski dotyczący wytyczenia wyłącznej strefy ekonomicznej; mając na uwadze, że Grecja i Turcja odmiennie interpretują prawo morza, które jest z natury złożone; mając na uwadze wzajemne skargi, że interpretacja prawa morza przez drugą stronę jest sprzeczna z prawem międzynarodowym oraz że działania drugiej strony są bezprawne; mając na uwadze, że wyżej wymieniony spór dotyczący wytyczenia wyłącznych stref ekonomicznych i szelfu kontynentalnego między Turcją a Grecją pozostaje nierozstrzygnięty od listopada 1973 r.;
D. mając na uwadze, że Turcja jest krajem kandydującym i ważnym partnerem UE oraz że oczekuje się od niej, jako państwa kandydującego, stania na straży najwyższych standardów demokracji, poszanowania praw człowieka i praworządności oraz przestrzegania międzynarodowych konwencji; mając na uwadze, że UE wyraźnie i w sposób zdeterminowany broni interesów Unii Europejskiej, okazując niesłabnące poparcie i solidarność z Grecją i Cyprem oraz przestrzegając prawa międzynarodowego;
E. mając na uwadze, że bezprawne poszukiwania i odwierty prowadzone przez Turcję we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego prowadzą do intensywnej i niebezpiecznej militaryzacji wschodniej części basenu Morza Śródziemnego, a tym samym poważnie zagrażają pokojowi i bezpieczeństwu całego regionu; mając na uwadze, że w celu wsparcia Grecji i Cypru 12 sierpnia 2020 r. Francja rozmieściła na tym obszarze dwa okręty wojenne i samoloty myśliwskie, a 26 sierpnia 2020 r. wzięła udział w ćwiczeniach wojskowych wraz z Grecją, Cyprem i Włochami;
F. mając na uwadze, że 10 czerwca 2020 r. francuski okręt wojenny spotkał się z niezwykle wrogą reakcją tureckich okrętów wojennych, gdy w ramach operacji NATO "Sea Guardian" zwrócił się o przeprowadzenie inspekcji tureckiego statku podejrzanego o naruszenie embarga ONZ na broń nałożonego na Libię; mając na uwadze, że od stycznia 2020 r. Grecja odnotowała ponad 600 naruszeń swojej przestrzeni powietrznej przez tureckie siły powietrzne; mając na uwadze, że tureckim działaniom towarzyszy coraz bardziej wroga retoryka wobec Grecji i Cypru, innych państw członkowskich UE oraz samej UE;
G. mając na uwadze, że wstępne rozmowy między Grecją a Turcją utknęły w martwym punkcie w marcu 2016 r.; mając na uwadze, że spotkanie premiera Grecji i prezydenta Turcji we wrześniu 2019 r. na posiedzeniu Zgromadzenia Ogólnego ONZ stanowiło bodziec do rozwoju stosunków dwustronnych, a także do wznowienia dialogu politycznego w grudniu, a w konsekwencji do spotkania urzędników wysokiego szczebla w styczniu 2020 r. w Ankarze i do omówienia środków budowy zaufania w Atenach w lutym 2020 r.;
H. mając na uwadze, że w styczniu 2019 r. rządy Cypru, Egiptu, Grecji, Izraela, Włoch, Jordanii i Autonomii Palestyńskiej ustanowiły Forum ds. Gazu Wschodniośródziemnomorskiego, wielonarodowy organ, którego zadaniem jest rozwój regionalnego rynku gazu i mechanizmu rozwoju zasobów; mając na uwadze, że zostało to skrytykowane przez tureckie Ministerstwo Spraw Zagranicznych, które uznało je za próbę wykluczenia Ankary ze współpracy regionalnej i koordynacji na rynku gazu;
I. mając na uwadze, że w listopadzie 2019 r. Turcja podpisała z rządem jedności narodowej Libii protokół ustaleń określający nowe granice morskie między obydwoma krajami mimo braku przyległych lub przeciwległych wybrzeży; mając na uwadze, że protokół ustaleń między Turcją a Libią w sprawie wytyczenia jurysdykcji morskich na Morzu Śródziemnym narusza suwerenne prawa krajów trzecich, jest niezgodny z prawem morza i nie może wywoływać żadnych skutków prawnych dla krajów trzecich; mając na uwadze, że jeśli protokół ten zostałby zastosowany, doprowadziłby do faktycznego podziału między wschodnią a zachodnią częścią Morza Śródziemnego, zagrażając w ten sposób bezpieczeństwu morskiemu;
J. mając na uwadze, że 20 kwietnia 2020 r. Turcja wysłała do wyłącznej strefy ekonomicznej Cypru statek wiertniczy Yavuz, któremu towarzyszył okręt marynarki; mając na uwadze, że 30 lipca 2020 r. Turcja wysłała do wyłącznej strefy ekonomicznej Cypru statek do badań sejsmicznych Barbaros, któremu towarzyszył turecki okręt wojenny oraz inny okręt pomocniczy; mając na uwadze, że 10 sierpnia 2020 r. Turcja wysłała na wody Grecji statek badawczy Oruę Reis, któremu towarzyszyło 17 okrętów marynarki, w celu sporządzenia mapy obszaru morskiego na potrzeby ewentualnych odwiertów ropy naftowej i gazu w strefie, która zdaniem Turcji podlega jej jurysdykcji; mając na uwadze, że w odpowiedzi Grecja rozmieściła okręty wojenne do śledzenia okrętów tureckich, z których jeden zderzył się z greckim statkiem; mając na uwadze, że 31 sierpnia 2020 r. Turcja ponownie przedłużyła - do 12 września 2O2O r. - poszukiwania we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego prowadzone przez statek Oruę Reis; mając na uwadze, że wydane przez Turcję ostrzeżenie morskie (Navtex) dotyczy strefy znajdującej się na greckim szelfie kontynentalnym; mając na uwadze, że działania Turcji doprowadziły do znacznego pogorszenia stosunków między Grecją a Turcją;
K. mając na uwadze, że po wygaśnięciu ostrzeżenia Navtex wydanego 10 sierpnia 2020 r. w odniesieniu do wód między Turcją, Cyprem i Kretą turecki statek do badań sejsmicznych Oruę Reis powrócił 13 września 2020 r. - po licznych wysiłkach negocjacyjnych - na wody w pobliżu południowej prowincji Antalya, co może złagodzić napięcie między Ankarą i Atenami;
L. mając na uwadze, że w listopadzie 2019 r. ustanowiono ramy środków ograniczających w odpowiedzi na bezprawne odwierty Turcji we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego, po tym jak Rada wielokrotnie wyrażała zaniepokojenie odwiertami i zdecydowanie je potępiała w różnych konkluzjach, w tym w konkluzjach Rady Europejskiej z dnia 22 marca 2018 r. i 20 czerwca 2019 r.; mając na uwadze, że 27 lutego 2020 r. Rada umieściła w wykazie sankcji UE dwóch dyrektorów wykonawczych Turkish Petroleum Corporation (TPAO), nakładając na nich zakaz podróżowania i zamrożenie aktywów w związku z nielegalnymi odwiertami prowadzonymi przez Turcję we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego; mając na uwadze, że 28 sierpnia 2020 r. Rada na nieformalnym posiedzeniu (Gymnich) wezwała do nałożenia na Turcję kolejnych ukierunkowanych sankcji, gdyby kraj ten nadal prowadził eskalację napięć w regionie; mając na uwadze, że te środki ograniczające zostaną przedyskutowane na nadzwyczajnym szczycie Rady Europejskiej w dniach 24-25 września 2020 r.; mając na uwadze, że 10 września 2020 r. przywódcy krajów obecni na szczycie państw śródziemnomorskich (Med7) wyrazili pełne poparcie dla Grecji i solidarność z nią oraz wyrazili ubolewanie, że Turcja nie zareagowała na ponawiane apele UE o zaprzestanie jednostronnych i nielegalnych działań we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego i na Morzu Egejskim;
M. mając na uwadze, że wysoki przedstawiciel / wiceprzewodniczący Komisji J. Borrell, który podjął intensywne działania w tym regionie wraz z niemiecką prezydencją Rady Unii Europejskiej, stara się znaleźć rozwiązanie na drodze dialogu między Turcją, Grecją i Cyprem; mając na uwadze, że do postępów w dialogu konieczne jest powstrzymanie się Turcji od działań jednostronnych; mając na uwadze, że próby mediacji podejmowane przez niemiecką prezydencję Rady w lipcu i sierpniu niestety nie powiodły się; mając na uwadze, że podczas trwających negocjacji Egipt i Grecja w dniu 6 sierpnia 2020 r. zawarły dwustronną umowę morską wyznaczającą wyłączną strefę ekonomiczną z myślą o prawach do prowadzenia odwiertów w poszukiwaniu ropy naftowej i gazu, co nastąpiło po 15 latach negocjacji w tej sprawie z Turcją i Cyprem;
N. mając na uwadze, że NATO również zaproponowało różne inicjatywy na rzecz dialogu między Grecją a Turcją i pośredniczyło w rozmowach między obydwoma krajami; mając na uwadze, że art. 1 Traktatu Północnoatlantyckiego stanowi, iż jego strony zobowiązują się załatwiać wszelkie spory międzynarodowe, w które mogłyby zostać zaangażowane, za pomocą środków pokojowych w taki sposób, aby pokój i bezpieczeństwo międzynarodowe oraz sprawiedliwość nie zostały narażone na niebezpieczeństwo, jak również powstrzymywać się w swych stosunkach międzynarodowych od użycia lub groźby użycia siły w jakikolwiek sposób niezgodny z celami Narodów Zjednoczonych;
O. mając na uwadze, że Karta Narodów Zjednoczonych stanowi, iż państwa zobowiązują się załatwiać wszelkie spory międzynarodowe, w które mogłyby zostać zaangażowane, za pomocą środków pokojowych w taki sposób, aby pokój i bezpieczeństwo międzynarodowe oraz sprawiedliwość nie zostały narażone na niebezpieczeństwo, jak również powstrzymywać się w swych stosunkach międzynarodowych od użycia lub groźby użycia siły w jakikolwiek sposób niezgodny z celami Narodów Zjednoczonych;
1. wyraża głębokie zaniepokojenie trwającym sporem i związanym z nim ryzykiem dalszej eskalacji wojskowej we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego między państwami członkowskimi UE a krajem kandydującym do UE; jest głęboko przekonany, że trwałe rozwiązanie konfliktu można znaleźć jedynie w drodze dialogu, dyplomacji i negocjacji w duchu dobrej woli i zgodnie z prawem międzynarodowym;
2. potępia bezprawne działania Turcji w obrębie szelfu kontynentalnego i wyłącznej strefy ekonomicznej Grecji i Cypru, które to działania naruszają suwerenne prawa państw członkowskich UE, oraz daje wyraz pełnej solidarności z Grecją i Cyprem; wzywa Turcję do zaangażowania się w proces pokojowego rozwiązania sporów oraz do powstrzymania się od stosowania jakichkolwiek jednostronnych i bezprawnych działań lub gróźb, ponieważ mogłoby to mieć negatywny wpływ na dobrosąsiedzkie stosunki;
3. z zadowoleniem przyjmuje decyzję Turcji z dnia 12 września 2020 r. o wycofaniu swojego statku do badań sejsmicznych Oruę Reis, co stanowi pierwszy krok na drodze ku złagodzeniu napięć we wschodniej części Morza,
Śródziemnego; potępia decyzję Turcji z dnia 15 września 2020 r. o wydaniu nowego ostrzeżenia Navtex o przedłużeniu okresu działania statku wiertniczego Yavuz do 12 października 2020 r.; wzywa Turcję do powściągliwości oraz do wniesienia aktywnego wkładu w deeskalację sytuacji, w tym również poprzez poszanowanie terytorialnej integralności i suwerenności wszystkich swoich sąsiadów, natychmiastowe zaprzestanie wszelkich nielegalnych poszukiwań i odwiertów we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego, powstrzymanie się od naruszania greckiej przestrzeni powietrznej oraz greckich i cypryjskich wód terytorialnych, a także poprzez zdystansowanie się od nacjonalistycznej retoryki podżegającej do wojny; odrzuca stosowanie gróźb i obraźliwego języka pod adresem państw członkowskich i UE jako narzędzi niedopuszczalnych i niestosownych ze strony kraju kandydującego do członkostwa w UE;
4. wyraża potrzebę znalezienia rozwiązania za pomocą środków dyplomatycznych, mediacji i na gruncie prawa międzynarodowego oraz zdecydowanie popiera powrót do dialogu między stronami; wzywa wszystkie zaangażowane podmioty, zwłaszcza Turcję, aby zobowiązały się do pilnej deeskalacji poprzez wycofanie wojsk z regionu, co umożliwi dialog i skuteczną współpracę;
5. apeluje do Turcji jako kraju kandydującego do członkostwa w UE, aby w pełni przestrzegała prawa morza i suwerenności państw członkowskich UE - Grecji i Cypru - na ich morzach terytorialnych, a także wszystkich ich suwerennych praw w ich strefach morskich; ponawia swój apel do rządu tureckiego o podpisanie i ratyfikowanie Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza i przypomina, że chociaż Turcja nie jest sygnatariuszem konwencji, prawo zwyczajowe przewiduje wyłączne strefy ekonomiczne nawet dla niezamieszkałych wysp;
6. ubolewa, że rosnąca eskalacja napięć podważa perspektywy wznowienia bezpośrednich rozmów w sprawie kompleksowego rozwiązania kwestii cypryjskiej, choć jest to wciąż najskuteczniejsza droga, jeżeli chodzi o perspektywy wytyczania wyłącznych stref ekonomicznych między Cyprem a Turcją; wzywa wszystkie zainteresowane strony, aby aktywnie wsparły negocjacje na rzecz sprawiedliwego, kompleksowego i trwałego rozstrzygnięcia kwestii cypryjskiej w ramach ONZ, zgodnie z odpowiednimi rezolucjami Rady Bezpieczeństwa ONZ, prawem międzynarodowym i dorobkiem prawnym UE oraz w oparciu o poszanowanie zasad, na których opiera się Unia;
7. z zadowoleniem przyjmuje zaproszenie wystosowane przez rządy Cypru i Grecji do Turcji w celu wynegocjowania w dobrej wierze granic morskich między ich wybrzeżami; wzywa strony, aby przekazały przedmiotowe sprawy do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości (MTS) w Hadze lub odwołały się do arbitrażu międzynarodowego, jeśli osiągnięcie porozumienia w wyniku mediacji okaże się niemożliwe;
8. z zadowoleniem przyjmuje działania podejmowane przez UE, w szczególności przez wysokiego przedstawiciela / wiceprzewodniczącego Komisji J. Borrella oraz przez niemiecką prezydencję Rady Unii Europejskiej, a także inne instytucje międzynarodowe, jak NATO, w celu znalezienia rozwiązania na drodze dialogu i dyplomacji; wzywa wszystkie strony, aby podjęły prawdziwe zbiorowe zobowiązanie do negocjowania w dobrej wierze granic wyłącznych stref ekonomicznych i szelfu kontynentalnego, z pełnym poszanowaniem prawa międzynarodowego oraz zasady dobrosąsiedzkich stosunków; popiera wniosek w sprawie zorganizowania wielostronnej konferencji dotyczącej wschodniej części basenu Morza Śródziemnego z udziałem wszystkich zainteresowanych stron, aby zapewnić platformę rozwiązywania sporów w drodze dialogu;
9. wzywa Komisję i wszystkie państwa członkowskie do kontynuowania szerszego, pluralistycznego dialogu z Turcją oraz utrzymywania kompleksowej i strategicznej architektury bezpieczeństwa i współpracy energetycznej na rzecz regionu Morza Śródziemnego; wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby w tym dialogu nadal trwały przy podstawowych wartościach i zasadach Unii, w tym poszanowaniu praw człowieka, demokracji, państwa prawa i zasady solidarności;
10. pilnie wzywa do przeprowadzenia kompleksowej oceny ryzyka wszelkich odwiertów dla środowiska naturalnego, biorąc pod uwagę liczne zagrożenia wynikające z poszukiwania gazu na morzu dla środowiska, siły roboczej i miejscowej ludności; wzywa wszystkie zaangażowane strony do inwestowania w energię ze źródeł odnawialnych oraz zrównoważoną i przyjazną dla klimatu przyszłość, a także apeluje do UE, aby wsparła dążenie do takiego Zielonego Ładu dla regionu Morza Śródziemnego, który obejmowałby plany dotyczące inwestycji w energię odnawialną w szerzej pojętym regionie, co pozwoliłoby uniknąć sporów dotyczących ograniczonych zasobów kopalnych, szkodliwych dla klimatu i środowiska;
11. wyraża poważne zaniepokojenie obecnym stanem stosunków między UE a Turcją, głównie w związku z bardzo poważną sytuacją w zakresie praw człowieka w Turcji oraz erozją demokracji i praworządności; podkreśla przeszłe i obecne negatywne skutki jednostronnych inicjatyw Turcji w zakresie polityki zagranicznej w szerzej pojętym regionie oraz fakt, że, nielegalne poszukiwania i odwierty prowadzone przez Turcję we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego dodatkowo przyczyniają się do ogólnego pogorszenia stosunków między UE a Turcją; wzywa Turcję i państwa członkowskie UE do wspólnego działania na rzecz pokojowego rozwiązania konfliktu i dialogu politycznego w Libii oraz
do przestrzegania embarga na broń nałożonego przez Radę Bezpieczeństwa ONZ; ubolewa nad negatywnym wpływem obecnej tureckiej polityki zagranicznej i innych działań na Morzu Śródziemnym na stabilność w regionie; ponownie podkreśla swoje stanowisko wyrażone w rezolucji z 24 października 2019 r. w sprawie tureckiej interwencji wojskowej w północnowschodniej Syrii i jej skutków 7 ;
12. wzywa odpowiednie fora w ramach NATO, a zwłaszcza grupę zadaniową wysokiego szczebla ds. kontroli broni
,
konwencjonalnej, do pilnego omówienia kwestii kontroli zbrojeń we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego;
13. przypomina, że dialog parlamentarny między UE a Turcją jest ważnym elementem dialogu i działań na rzecz deeskalacji; głęboko ubolewa, że Wielkie Zgromadzenie Narodowe Turcji nadal sprzeciwia się wznowieniu dwustronnych posiedzeń Wspólnej Komisji Parlamentarnej UE-Turcja; wzywa do natychmiastowego wznowienia tych sesji;
14. zwraca uwagę, że dalszych sankcji można uniknąć jedynie poprzez dialog, szczerą współpracę i konkretne postępy w terenie; wzywa Radę, by była gotowa do opracowania wykazu dalszych środków ograniczających w przypadku braku znaczących postępów we współpracy z Turcją; proponuje, aby takie środki miały charakter sektorowy i były ukierunkowane; zdecydowanie stoi na stanowisku, że sankcje te nie powinny mieć szkodliwych skutków dla ludności Turcji, dla naszego wsparcia dla tureckiego niezależnego społeczeństwa obywatelskiego ani dla uchodźców przebywających w Turcji;
15. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Zgromadzeniu Parlamentarnemu i sekretarzowi generalnemu NATO, prezydentowi, rządowi i parlamentowi Republiki Turcji oraz państwom członkowskim UE.
