Sprawa C-302/21: Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Juzgado de Primera Instancia no 4 de Castellón de la Plana (Hiszpania) w dniu 12 maja 2021 r. - Casilda / Banco Cetelem SA.

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Juzgado de Primera Instancia no 4 de Castellón de la Plana (Hiszpania) w dniu 12 maja 2021 r. - Casilda / Banco Cetelem SA
(Sprawa C-302/21)

Język postępowania: hiszpański

(2021/C 382/11)

(Dz.U.UE C z dnia 20 września 2021 r.)

Sąd odsyłający

Juzgado de Primera Instancia no 4 de Castellón de la Plana

Strony w postępowaniu głównym

Strona powodowa: Casilda

Strona pozwana: Banco Cetelem SA

Pytania prejudycjalne

Pierwsze pytanie prejudycjalne:

a) Zgodnie z zasadą pierwszeństwa prawa Unii w zakresie jej kompetencji, w szczególności w ramach uregulowania dotyczącego kredytu konsumenckiego i umów zawieranych z konsumentami, sąd odsyłający zwraca się z pytaniem, czy zgodność z prawem Unii orzecznictwa hiszpańskiego Tribunal Supremo, jako sądu najwyższego, w przedmiocie wykładni i stosowania Ley de 23 de julio de 1908, sobre nulidad de los contratos de préstamos usurarios [ustawy z dnia 23 lipca 1908 r. o nieważności lichwiarskich umów pożyczek], jako przepisu prawa krajowego, w zakresie, w jakim orzecznictwo to dotyczy nie tylko nieważności zawartej umowy, lecz również określenia "głównego celu" umowy o kredyt konsumencki, warunków kredytu odnawialnego oraz stosunku "jakości do ceny" świadczonej usługi, powinna być badana przez sąd krajowy "z urzędu", czy też przeciwnie, jak stwierdził hiszpański Tribunal Supremo, obowiązek dokonania oceny zgodności z prawem Unii i dyrektywami unijnymi jest uwarunkowany lub podporządkowany żądaniom pozwu wniesionego przez stronę powodową (zasada dyspozycyjności); efektem czego, jeżeli "jedynym lub głównym" roszczeniem zawartym w powództwie, wynikającym z przepisu prawa krajowego, jest stwierdzenie nieważności umowy kredytu konsumenckiego ze względu na "jej lichwiarski charakter", należy rozumieć, że pierwszeństwo prawa Unii i wprowadzonej przez nie harmonizacji "nie wchodzi w grę", nawet jeżeli orzecznictwo hiszpańskiego Tribunal Supremo w zakresie wykładni i zastosowania przywołanej ustawy o lichwie dotyczy definicji głównego celu oraz stosunku jakości do ceny kredytu konsumenckiego będącego przedmiotem sprawy, którą ma rozstrzygnąć sąd krajowy.

b) Zgodnie z zasadą pierwszeństwa prawa Unii w zakresie harmonizacji jej kompetencji, w szczególności w ramach uregulowania dotyczącego kredytu konsumenckiego i umów zawieranych z konsumentami, mając na uwadze, że w orzecznictwie hiszpańskiego Tribunal Supremo wielokrotnie wskazano, iż regulacja przewidująca "wyłączenie", o którym mowa w art. 4 ust. 2 dyrektywy 93/13/WE 1 , jako przepis harmonizujący, została w pełni transponowana do hiszpańskiego porządku prawnego, nie jest właściwe, aby sąd krajowy dokonywał sądowej kontroli cen, zważywszy, że w hiszpańskim porządku prawnym nie istnieje żaden przepis, który by w sposób ogólny zezwalał lub dawał podstawę do dokonywania wspomnianej sądowej kontroli cen, i sama ustawa z 1908 r. o zwalczaniu lichwy [nie daje takiej podstawy], zważywszy ponadto, że nie dokonano oceny ewentualnego braku przejrzystości warunku umownego określającego cenę kredytu konsumenckiego, sąd odsyłający zwraca się z pytaniem, czy sprzeczne z art. 4 ust. 2 dyrektywy 93/13/EWG jest działanie sądu krajowego, w wyniku zastosowania przepisu prawa krajowego, to jest przywołanej ustawy z 1908 r. o zwalczaniu lichwy, poza jego naturalnym zakresem zastosowania w ramach stwierdzenia nieważności zawartej umowy, dokonał, w ramach uprawnienia "ex novum", "kontroli sądowej" głównego przedmiotu umowy w celu ogólnego określenia bądź ceny kredytu konsumenckiego rozumianej jako odsetki od kredytu (NSP - nominalna stopa oprocentowania), bądź jako koszt kredytu konsumenckiego rozumiany jako rzeczywista roczna stopa oprocentowania (RRSO).

c) wreszcie, zgodnie z powyższym i uwzględniając określone w TFUE ramy regulacyjne oraz harmonizacyjne, w szczególności w zakresie dotyczącym funkcjonowania rynku wewnętrznego, zwraca się z pytaniem, czy kontrola dokonywana przez sąd krajowy w celu ogólnego określenia ceny lub kosztu kredytu konsumenckiego bez uprzedniego ustanowienia wyraźnie na to zezwalających przepisów prawa krajowego "jest zgodna" z art. 120 TFUE w kontekście otwartej gospodarki rynkowej i zasady swobody zawierania umów przez strony.

Drugie pytanie prejudycjalne:

Zgodnie z zasadą pierwszeństwa prawa Unii Europejskiej w zakresie harmonizacji jej kompetencji, w szczególności w ramach dyrektyw regulujących kwestie kredytu konsumenckiego i umów zawieranych z konsumentami, mając na uwadze, że zasada pewności prawa jest koniecznym warunkiem właściwego i skutecznego funkcjonowania wewnętrznego rynku kredytu konsumenckiego, zwraca się z pytaniem, czy sprzeczne ze wspomnianą zasadą pewności prawa jest mające na celu prawidłowe funkcjonowanie wewnętrznego rynku kredytu konsumenckiego ograniczenie RRSO, która ogólnie rzecz biorąc narzucana jest konsumentowi w umowie o kredyt konsumencki, w celu zwalczania lichwy, zgodnie z orzecznictwem hiszpańskiego Tribunal Supremo, na podstawie parametrów, które nie są obiektywne i precyzyjne, lecz jedynie przybliżone w taki sposób, iż to od uznania każdego sądu krajowego zależy ich skonkretyzowanie w celu rozstrzygnięcia zawisłego sporu.

1 Dyrektywa Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz.U. 1993, L 95, s. 29).

Zmiany w prawie

Wnioski o świadczenie z programu "Aktywny rodzic" od 1 października

Pracujemy w tej chwili nad intuicyjnym, sympatycznym, dobrym dla użytkowników systemem - przekazała we wtorek w Warszawie szefowa MRPiPS Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. Nowe przepisy umożliwią wprowadzenie do systemu prawnego trzech świadczeń: "aktywni rodzice w pracy", "aktywnie w żłobku" i "aktywnie w domu". Na to samo dziecko za dany miesiąc będzie jednak przysługiwało tylko jedno z tych świadczeń.

Krzysztof Koślicki 11.06.2024
KSeF od 1 lutego 2026 r. - ustawa opublikowana

Obligatoryjny Krajowy System e-Faktur wejdzie w życie 1 lutego 2026 roku. Ministerstwo Finansów zapowiedziało wcześniej, że będzie też drugi projekt, dotyczący uproszczeń oraz etapowego wejścia w życie KSeF - 1 lutego 2026 r. obowiązek obejmie przedsiębiorców, u których wartość sprzedaży przekroczy 200 mln zł, a od 1 kwietnia 2026 r. - wszystkich przedsiębiorców.

Monika Pogroszewska 11.06.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju

Prezydent podpisał nowelizację ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw - poinformowała w poniedziałek kancelaria prezydenta. Nowe przepisy umożliwiają m.in. podpisywanie umów o objęcie przedsięwzięć wsparciem z KPO oraz rozliczania się z wykonawcami w euro.

Ret/PAP 10.06.2024
Wakacje składkowe dla przedsiębiorców z podpisem prezydenta

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw – poinformowała Kancelaria Prezydenta RP w poniedziałkowym komunikacie. Ustawa przyznaje określonym przedsiębiorcom prawo do urlopu od płacenia składek na ubezpieczenia społeczne przez jeden miesiąc w roku.

Grażyna J. Leśniak 10.06.2024
Prezydent podpisał ustawę powołującą program "Aktywny Rodzic"

Prezydent podpisał ustawę o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka "Aktywny rodzic". Przewiduje ona wprowadzenie do systemu prawnego trzech świadczeń wspierających rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowywaniu i rozwoju małego dziecka: „aktywni rodzice w pracy”, „aktywnie w żłobku” i „aktywnie w domu”. Na to samo dziecko za dany miesiąc będzie przysługiwało tylko jedno z tych świadczeń. O tym, które – zdecydują sami rodzice.

Grażyna J. Leśniak 10.06.2024
Nawet pół miliona kary dla importerów - ustawa o KAS podpisana

Kancelaria Prezydenta poinformowała w piątek, że Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz niektórych innych ustaw. Wprowadza ona unijne regulacje dotyczące importu tzw. minerałów konfliktowych. Dotyczy też kontroli przewozu środków pieniężnych przez granicę UE. Rozpiętość kar za naruszenie przepisów wyniesie od 1 tys. do 500 tys. złotych.

Krzysztof Koślicki 07.06.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2021.382.7/3

Rodzaj: Ogłoszenie
Tytuł: Sprawa C-302/21: Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Juzgado de Primera Instancia no 4 de Castellón de la Plana (Hiszpania) w dniu 12 maja 2021 r. - Casilda / Banco Cetelem SA.
Data aktu: 20/09/2021
Data ogłoszenia: 20/09/2021