Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2016 r. w sprawie wdrażania Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych ze szczególnym uwzględnieniem uwag podsumowujących Komitetu do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych ONZ (2015/2258(INI)).

Wdrażanie Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych

P8_TA(2016)0318

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2016 r. w sprawie wdrażania Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych ze szczególnym uwzględnieniem uwag podsumowujących Komitetu do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych ONZ (2015/2258(INI))

(2018/C 101/13)

(Dz.U.UE C z dnia 16 marca 2018 r.)

Parlament Europejski,

-
uwzględniając art. 2, 9, 10, 19, 168 i art. 216 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) oraz art. 2 i 21 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE),
-
uwzględniając art. 3, 15, 21, 23 i 26 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,
-
uwzględniając Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych i jej wejście w życie w UE w dniu 21 stycznia 2011 r. zgodnie z decyzją Rady 2010/48/WE z dnia 26 listopada 2009 r. w sprawie zawarcia przez Wspólnotę Europejską Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych 1 ,
-
uwzględniając przyjęte przez Komitet do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych ONZ uwagi podsumowujące z dnia 2 października 2015 r. dotyczące wstępnego sprawozdania Unii Europejskiej 2 ,
-
uwzględniając listę pytań wstępnych w odniesieniu do wstępnego sprawozdania Unii Europejskiej, przyjętą w dniu 15 maja 2015 r. przez Komitet do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych ONZ 3 ,
-
uwzględniając kodeks postępowania pomiędzy Radą, państwami członkowskimi i Komisją zawierający wewnętrzne ustalenia dotyczące wdrażania przez Unię Europejską i reprezentowania Unii w odniesieniu do Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych,
-
uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka, Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych oraz Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych,
-
uwzględniając Konwencję ONZ o prawach dziecka,
-
uwzględniając wytyczne ONZ w sprawie opieki zastępczej dla dzieci 4 ,
-
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 5 ,
-
uwzględniając dyrektywę Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającą ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy 6 ,
-
uwzględniając wyroki Trybunału Sprawiedliwości w połączonych sprawach C-335/11 i C-337/11 HK Danmark oraz w sprawach C-363/12 Z i C-356/12 Glatzel,
-
uwzględniając wspólny komunikat Komisji i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 28 kwietnia 2015 r., skierowany do Parlamentu Europejskiego i Rady i zatytułowany "Plan działania dotyczący praw człowieka i demokracji na lata 2015-2019: »Prawa człowieka jako centralny element działań UE«" (JOIN(2015)0016),
-
uwzględniając wniosek Komisji z dnia 2 grudnia 2015 r. dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich w odniesieniu do wymogów dostępności produktów i usług (COM(2015)0615),
-
uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 19 czerwca 2015 r. zatytułowany "Odpowiedź Unii Europejskiej na listę pytań wstępnych w odniesieniu do wstępnego sprawozdania Unii Europejskiej z wdrażania Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych" (SWD(2015)0127),
-
uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 5 czerwca 2014 r. zatytułowany "Sprawozdanie z wdrażania Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych przez Unię Europejską" (SWD(2014)0182),
-
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 25 października 2011 r. zatytułowany "Inicjatywa na rzecz przedsiębiorczości społecznej: Budowanie ekosystemu sprzyjającego przedsiębiorstwom społecznym w centrum społecznej gospodarki i społecznych innowacji" (COM(2011)0682),
-
uwzględniając komunikat Komisji z dnia 15 listopada 2010 r. zatytułowany "Europejska strategia w sprawie niepełnosprawności 2010-2020: Odnowione zobowiązanie do budowania Europy bez barier" (COM(2010)0636),
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 lutego 2016 r. w sprawie europejskiego semestru na rzecz koordynacji polityki gospodarczej: zatrudnienie i aspekty społeczne w rocznej analizie wzrostu gospodarczego na 2016 r. 7 ,
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 września 2015 r. w sprawie utworzenia konkurencyjnego rynku pracy w Unii XXI w.: dostosowanie umiejętności i kwalifikacji do zapotrzebowania i perspektyw na rynku pracy jako sposób na wyjście z kryzysu 8 ,
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 września 2015 r. w sprawie przedsiębiorczości społecznej i innowacji społecznych w zwalczaniu bezrobocia 9 ,
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 września 2015 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw podstawowych w Unii Europejskiej (2013-2014) 10 ,
-
uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu z dnia 8 lipca 2015 r. na temat wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie wytycznych dla polityki zatrudnienia państw członkowskich 11 ,
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie listy pytań wstępnych przyjętej przez Komitet do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych ONZ w odniesieniu do wstępnego sprawozdania Unii Europejskiej 12 ,
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 lipca 2013 r. zatytułowaną "Wpływ kryzysu na dostęp słabszych grup społecznych do usług opieki" 13 ,
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 października 2011 r. w sprawie mobilności i integracji osób niepełnosprawnych oraz europejskiej strategii na rzecz osób niepełnosprawnych 2010-2020 14 ,
-
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 maja 2009 r. w sprawie aktywnej integracji osób wykluczonych z rynku pracy 15 ,
-
uwzględniając analizę Biura Analiz Parlamentu Europejskiego zatytułowaną "EU Implementation of the UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities (CRPD)" ("Wdrażanie przez UE Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych"),
-
uwzględniając program działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030,
-
uwzględniając sprawozdanie roczne Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich za 2014 r.,
-
uwzględniając decyzję Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich zamykającą dochodzenie z własnej inicjatywy OI/ 8/2014/AN wobec Komisji,
-
uwzględniając przygotowywane sprawozdanie roczne Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej za rok 2015,
-
uwzględniając badanie Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej z grudnia 2015 r. zatytułowane "Przemoc wobec dzieci niepełnosprawnych: prawodawstwo, polityki i programy w UE",
-
uwzględniając statystyki Eurostatu za 2014 r. dotyczące niepełnosprawności w odniesieniu do dostępu do rynku pracy, dostępu do edukacji i szkoleń oraz ubóstwa i nierówności dochodowych,
-
uwzględniając art. 52 Regulaminu,
-
uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz opinie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, Komisji Petycji, Komisji Spraw Zagranicznych, Komisji Rozwoju, Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, Komisji Transportu i Turystyki, Komisji Rozwoju Regionalnego, Komisji Kultury i Edukacji, Komisji Prawnej oraz Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A8-0203/2016),
A.
mając na uwadze, że wszystkie osoby niepełnosprawne jako pełnoprawni obywatele mają równe prawa i przysługuje im niezbywalne prawo do godności, równego traktowania, samodzielnego życia, niezależności, wsparcia ze strony systemów finansowanych publicznie i pełnego uczestnictwa w życiu społecznym;
B.
mając na uwadze, że liczbę osób niepełnosprawnych w Unii Europejskiej szacuje się na 80 mln, w tym około 46 mln kobiet i dziewcząt, co stanowi około 16 % łącznej liczby kobiet i dziewcząt mieszkających w UE i oznacza, że w Unii Europejskiej niepełnosprawność częściej występuje wśród kobiet niż wśród mężczyzn; mając na uwadze, że kobiety niepełnosprawne są często ofiarami dyskryminacji z wielu przyczyn jednocześnie i napotykają poważne przeszkody w korzystaniu z podstawowych praw i swobód, np. z prawa dostępu do edukacji i zatrudnienia, co może prowadzić do izolacji społecznej i urazów psychicznych; mając na uwadze, że niepełnosprawność nieproporcjonalnie częściej wpływa na kobiety również jako opiekunki niepełnosprawnych członków rodziny;
C.
mając na uwadze, że TFUE wymaga, aby przy określaniu i realizacji swej polityki i działań Unia zwalczała dyskryminację ze względu na niepełnosprawność (art. 10), oraz daje jej prawo do przyjmowania prawodawstwa, aby zwalczać taką dyskryminację (art. 19);
D.
mając na uwadze, że art. 21 i 26 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej wyraźnie zakazuje dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność i zapewnia osobom niepełnosprawnym jednakowe prawo do udziału w życiu społeczności;
E.
mając na uwadze, że Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych jest pierwszą umową międzynarodową dotyczącą praw człowieka ratyfikowaną przez UE, którą podpisało również wszystkie 28 państw członkowskich UE, a ratyfikowało 27 państw członkowskich; mając na uwadze, że państwa członkowskie, które jeszcze tego nie uczyniły, powinny sfinalizować reformy służące ratyfikacji Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych;
F.
mając na uwadze, że po raz pierwszy organ ONZ monitorował wypełnianie międzynarodowych zobowiązań Unii Europejskiej w dziedzinie praw człowieka; mając na uwadze, że opublikowane w 2015 r. uwagi podsumowujące Komitetu ONZ do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych dotyczące wdrażania konwencji w UE to zdecydowany przekaz na temat zaangażowania UE na rzecz równości i poszanowania praw człowieka oraz że zawierają one zestaw wytycznych dotyczących środków ustawodawczych i z dziedziny kształtowania polityki należących do właściwości UE;
G.
mając na uwadze, że w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości podkreśla się fakt, iż Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych jest wiążąca dla UE i jej państw członkowskich w odniesieniu do wdrażania prawa UE, gdyż stanowi ona "integralną część porządku prawnego Unii Europejskiej" mającą "pierwszeństwo przed aktami wtórnego prawa Unii" 16 ;
H.
mając na uwadze, że zasady Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych dotyczą spraw wykraczających daleko poza dyskryminację oraz wskazując drogę do pełnego korzystania z praw człowieka przez wszystkie osoby niepełnosprawne i ich rodziny, co będzie możliwe w społeczeństwie integracyjnym;
I.
mając na uwadze, że osoby niepełnosprawne stanowią zróżnicowaną grupę oraz że kobiety, dzieci, osoby starsze oraz osoby potrzebujące złożonego wsparcia napotykają dodatkowe trudności i dyskryminację z wielu przyczyn jednocześnie;
J.
mając na uwadze, że niepełnosprawność może być spowodowana stopniowym i czasem niewidocznym pogorszeniem się stanu zdrowia danej osoby, jak w przypadku osób cierpiących na choroby neurodegeneracyjne lub choroby rzadkie, co może negatywnie wpływać na niezależność życiową danej osoby;
K.
mając na uwadze, że według szacunków 80 % światowej liczby osób niepełnosprawnych żyje w krajach rozwijających się; mając na uwadze, że UE popiera propagowanie praw osób niepełnosprawnych na szczeblu międzynarodowym oraz jest największym na świecie darczyńcą, jeśli chodzi o oficjalną pomoc rozwojową;
L.
mając na uwadze, że dzieci niepełnosprawne siedemnastokrotnie częściej trafiają do placówek opiekuńczo-wychowawczych niż ich pełnosprawni rówieśnicy, a w placówkach tych są znacznie bardziej niż w domu narażone na przemoc, zaniedbania i nadużycia 17 ;
M.
mając na uwadze, że niepełnosprawne dzieci mają prawo żyć w (swojej) rodzinie lub w środowisku rodzinnym, zgodnie z zasadą dobra dziecka; mając na uwadze, że członkowie rodziny często muszą ograniczyć lub przerwać pracę zawodową, by opiekować się niepełnosprawnymi członkami rodziny;
N.
mając na uwadze, że w Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych podkreślono potrzebę włączenia kwestii równouprawnienia płci do wszelkich działań oraz wspierania pełnego korzystania z praw człowieka i podstawowych wolności;
O.
mając na uwadze, że równe traktowanie oraz pozytywne działania i strategie dotyczące kobiet niepełnosprawnych oraz matek niepełnosprawnych dzieci to podstawowe prawo człowieka, a zarazem obowiązek etyczny;
P.
mając na uwadze, że niepełnosprawne kobiety i dziewczęta są narażone w codziennym życiu na dyskryminację na wielu płaszczyznach; mając na uwadze, że dyskryminacja ta może przybrać różne formy: fizyczną, emocjonalną, seksualną i ekonomiczną, oraz że obejmuje ona przemoc ze strony partnera w związku, ze strony opiekunów, przemoc seksualną i przemoc instytucjonalną;
Q.
mając na uwadze, że kobiety niepełnosprawne są bardziej narażone na przemoc domową i napaści na tle seksualnym, które według znanych doniesień utrzymują się dłużej i mają bardziej intensywny przebieg aniżeli w przypadku kobiet pełnosprawnych 18 ;
R.
mając na uwadze, że niepełnosprawne kobiety, zwłaszcza migrantki, są bardziej narażone na ubóstwo i wykluczenie społeczne z powodu dyskryminacji z wielu przyczyn jednocześnie;
S.
mając na uwadze, że niepełnosprawność jest przyczyną oraz może być skutkiem ubóstwa, przy czym około 30 % osób bezdomnych cierpi na niepełnosprawność, a ich problemy mogą pozostać niedostrzeżone 19 ; mając na uwadze, że ochrona społeczna zapewniana głównie przez państwo odgrywa istotną rolę w zapobieganiu ubóstwu wśród osób niepełnosprawnych, a także mając na uwadze, że według danych z 2012 r. aż 68,5 % osób niepełnosprawnych żyłoby w ubóstwie, gdyby nie otrzymywało pomocy społecznej ze strony państwa 20 ;
T.
mając na uwadze, że należy egzekwować obowiązujące prawo UE i stosować instrumenty polityki, by w jak największym zakresie wdrożyć Konwencję o prawach osób niepełnosprawnych;
U.
mając na uwadze, że niektóre państwa członkowskie, które ratyfikowały Konwencję o prawach osób niepełnosprawnych, muszą jeszcze ustanowić lub wyznaczyć organy wdrażania i monitorowania Konwencji zgodnie z art. 33; mając na uwadze, że pracę już ustanowionych organów, w szczególności monitorowanie wymagane na mocy art. 33 ust. 2, hamuje brak zasobów finansowych i kadrowych, a także brak solidnej podstawy prawnej ich wyznaczenia;
V.
mając na uwadze, że dla osób niepełnosprawnych największe znaczenie ma udział w rynku pracy i dostęp do niego, nadal problematyczny, gdyż obejmujący 58,5 % osób niepełnosprawnych, podczas gdy ten sam wskaźnik wynosi 80,5 % wśród osób bez niepełnosprawności, co uniemożliwia wielu osobom niepełnosprawnym niezależne i aktywne życie;
W.
mając na uwadze, że wskaźnik zatrudnienia kobiet bez niepełnosprawności wynosi 65 %, a kobiet niepełnosprawnych - tylko 44 %; mając na uwadze, że kobiety niepełnosprawne są często dyskryminowane w stosunku do niepełnosprawnych mężczyzn, jeśli chodzi o dostęp do zatrudnienia i edukacji; mając na uwadze, że stopa bezrobocia wśród osób niepełnosprawnych utrzymuje się na niedopuszczalnie wysokim poziomie; mając na uwadze, że niepełnosprawne kobiety i dziewczęta napotykają większe trudności przy wchodzeniu na rynek pracy; mając na uwadze, że należy eliminować bariery dla mobilności oraz przezwyciężać większą zależność od członków rodziny i opiekunów, aby zachęcić kobiety niepełnosprawne do aktywniejszego udziału w edukacji, na rynku pracy oraz w życiu społecznym i gospodarczym wspólnoty;
X.
mając na uwadze, że płatna praca ma kluczowe znaczenie dla umożliwienia osobom niepełnosprawnym samodzielnego życia i zaspokajania potrzeb rodziny i gospodarstwa domowego; mając na uwadze, że kobiety i dziewczęta niepełnosprawne są często niedostatecznie wynagradzane; mając na uwadze, że ta podatna na zagrożenia grupa jest bardziej narażona na ubóstwo i wykluczenie społeczne;
Y.
mając na uwadze, że UE jako strona Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych ma obowiązek zapewnić ścisłe zaangażowanie oraz aktywny udział osób niepełnosprawnych i ich organizacji przedstawicielskich w przygotowywaniu i wdrażaniu prawodawstwa i polityki służącej wykonaniu postanowień Konwencji, a także we wszystkich procesach decyzyjnych odnoszących się do kwestii dotyczących osób niepełnosprawnych;
Z.
mając na uwadze, że środki oszczędnościowe zastosowane przez państwa członkowskie przyniosły cięcia w usługach socjalnych, we wsparciu dla rodzin i w usługach świadczonych na poziomie społeczności lokalnych oraz wywarły nieproporcjonalnie niekorzystny wpływ na warunki życia osób niepełnosprawnych, zwłaszcza dzieci niepełnosprawnych i ich rodzin;
AA.
mając na uwadze, że Komisja wycofała wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie urlopów macierzyńskich;
AB.
mając na uwadze, że dyrektywa 2011/24/UE w sprawie stosowania praw pacjentów w transgranicznej opiece zdrowotnej nie zakazuje wprost dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność;
AC.
mając na uwadze, że zmiany demograficzne i społeczne powodują wzrost zapotrzebowania na pracowników domowych i opiekunów, w szczególności pracowników domowych i opiekunów należących do rodziny; mając na uwadze, że opiekę nad osobami niepełnosprawnymi i niesamodzielnymi zazwyczaj zapewniają kobiety należące do rodziny, co często prowadzi do wykluczenia z rynku pracy;
AD.
mając na uwadze, że Komitet do sprawi Praw Osób Niepełnosprawnych w uwagach podsumowujących na temat wstępnego sprawozdania Unii Europejskiej zaleca Unii Europejskiej, by uwzględniała perspektywę osób niepełnosprawnych w polityce i programach na rzecz równouprawnienia płci, a problematykę równouprawnienia płci w strategiach dotyczących niepełnosprawności, a także by rozwijała działania pozytywne, utworzyła mechanizm monitorowania i finansowała gromadzenie danych i badania naukowe nad niepełnosprawnymi kobietami i dziewczętami; mając na uwadze, że komitet zaleca ponadto, by Unia Europejska zapewniła skuteczną ochronę przed przemocą, nadużyciami i wykorzystywaniem, by polityka godzenia życia zawodowego i prywatnego uwzględniała potrzeby niepełnosprawnych dzieci i dorosłych oraz ich opiekunów, a także by przyjęto środki służące zmniejszaniu wysokiej stopy bezrobocia wśród osób niepełnosprawnych, z których większość stanowią kobiety;
AE.
mając na uwadze, że w przyjętej przez Komisję w dniu 13 grudnia 2011 r. odpowiedzi na rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 27 września 2011 r. w sprawie Europy jako najpopularniejszego kierunku turystycznego na świecie - nowe ramy polityczne dla europejskiego sektora turystycznego 21  Komisja przyznała, że istnieje konieczność zapewnienia działającego bez zarzutu łańcucha uniwersalnych usług (transport, zakwaterowanie, wyżywienie i atrakcje), i w tym celu rozpoczęła działania mające podnosić świadomość, poprawiać kompetencje w sektorze turystycznym, a w ostatecznym rozrachunku podnosić jakość obiektów turystycznych dla osób o szczególnych potrzebach lub osób niepełnosprawnych;
AF.
mając na uwadze, że potrzeby osób niepełnosprawnych, odmiennie funkcjonujących i o ograniczonej możliwości poruszania się w dziedzinie transportu, mobilności i turystyki oferują perspektywy innowacyjności dla przedsiębiorstw świadczących usługi transportowe i z zakresu mobilności oraz mogą przynosić korzyści wszystkim: osobom ze wszystkimi rodzajami niepełnosprawności (w tym m.in. osobom o ograniczonej możliwości poruszania się, niewidomym, niesłyszącym i niedosłyszącym, osobom autystycznym, z niepełnosprawnością intelektualną i psychospołeczną), a także pozostałym użytkownikom tych usług, dzięki zastosowaniu zasad uniwersalnego projektowania;

Zasady i obowiązki ogólne

1.
przypomina, że pełne włączenie społeczne osób niepełnosprawnych to nie tylko prawo i zasłużona korzyść dla tych osób, ale również atut dla całego społeczeństwa, które może dzięki temu korzystać z wartości i różnorodnych umiejętności wnoszonych przez te osoby;
2.
podkreśla, że wszystkie osoby niepełnosprawne mają prawo do życia w społeczeństwie i korzystania z takich samych szans jak pozostali obywatele, by możliwa była ich pełna integracja i udział w życiu społeczeństwa;
3.
podkreśla fakt, że integracja społeczna osób niepełnosprawnych, niezależnie od statusu społeczno-gospodarczego, politycznego i kulturalnego danego kraju, jest nie tylko sprawą rozwoju, ale również praw człowieka;
4.
zwraca uwagę na fakt, że niepełnosprawność staje się coraz bardziej powszechna w miarę starzenia się społeczeństwa;
5.
uważa, że UE powinna przodować w dziedzinie poszanowania i wspierania praw człowieka; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że po raz pierwszy organ traktatowy ONZ ocenił stan poszanowania międzynarodowych zobowiązań w dziedzinie praw człowieka przez UE; jest zdania, że opublikowane w 2015 r. uwagi podsumowujące Komitetu ONZ do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych dotyczące wdrażania konwencji przez UE to ważny znak świadczący o zaangażowaniu UE w równość i poszanowanie praw człowieka, a także wskazówka dla działań ustawodawczych i politycznych we wszystkich dziedzinach należących do kompetencji UE;
6.
popiera wnioski i zalecenia Komitetu do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych i podkreśla, że instytucje UE i państwa członkowskie muszą uwzględniać w polityce oraz programach i strategiach na rzecz równouprawnienia płci perspektywę niepełnosprawnych kobiet i dziewczynek, a w polityce dotyczącej niepełnosprawności ujmować perspektywę płci; apeluje ponadto o stworzenie mechanizmów regularnych przeglądów osiąganych postępów;
7.
wzywa Parlament, Radę i Komisję do pełnego wdrożenia zaleceń Komitetu Narodów Zjednoczonych do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych oraz do zapewnienia przestrzegania konwencji we wszystkich przyszłych aktach prawnych;
8.
wzywa Komisję i państwa członkowskie do przyznania niezbędnych zasobów na wykonanie ich zobowiązań wynikających z konwencji o prawach osób niepełnosprawnych oraz protokołu fakultatywnego do niej;
9.
wyraża głębokie ubolewanie z powodu nieprowadzenia przez UE wystarczających formalnych konsultacji z organizacjami reprezentującymi osoby niepełnosprawne w procesie przygotowań do przeglądu przez Komitet ONZ do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych w 2015 r. oraz w sporządzaniu sprawozdania z postępów; wzywa organizacje osób niepełnosprawnych, by aktywnie uczestniczyły w posiedzeniach Komitetu ONZ do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych jako strona niezależna, w tym przez udział w oficjalnych delegacjach UE ds. organizowanych w przyszłości przeglądów;
10.
wzywa Komisję do przygotowania skonsolidowanego wniosku w sprawie zorganizowanego dialogu między UE a organizacjami reprezentującymi osoby niepełnosprawne, przewidującego dostateczne finansowanie, które zagwarantuje pełne uczestnictwo osób niepełnosprawnych i ich organizacji przedstawicielskich na równych zasadach;
11.
podkreśla znaczenie systematycznych i ścisłych konsultacji między organizacjami reprezentującymi osoby niepełnosprawne, decydentami, przedstawicielami biznesu i innymi zainteresowanymi stronami w odniesieniu do wszelkich nowych inicjatyw, wdrażania, monitorowania i oceny polityki i działań w dziedzinie edukacji, szkoleń, kultury, sportu i młodzieży;
12.
apeluje o umocnienie istniejących organów ds. równości, by wspierały one włączanie Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych do głównego nurtu polityki, jej propagowanie i monitorowanie jej wdrażania; przypomina UE i państwom członkowskim o wymogu podjęcia konstruktywnego dialogu ze społeczeństwem obywatelskim, a w szczególności z organizacjami reprezentującymi osoby niepełnosprawne;
13.
apeluje do UE o ratyfikowanie Protokołu fakultatywnego do Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych;
14.
apeluje o przeprowadzenie kompleksowego i przekrojowego przeglądu i oceny dotychczasowych i przyszłych unijnych przepisów i programów finansowania, obejmującej przyszłe okresy programowania, z myślą o osiągnięciu pełnej zgodności z Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych dzięki konstruktywnemu zaangażowaniu organizacji reprezentujących osoby niepełnosprawne oraz członków ram UE w zakresie Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych (zwanych dalej "ramami UE"), w tym przez uwzględnienie niepełnosprawności we wszystkich dziedzinach prawodawstwa i wszystkich strategiach; wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia wszelkich środków niezbędnych do włączenia kwestii niepełnosprawności w główny nurt całego prawodawstwa oraz wszystkich dziedzin polityki i wszystkich strategii;
15.
apeluje o włączenie praw osób niepełnosprawnych do ogólnego programu społeczno-gospodarczego UE, w szczególności do strategii "Europa 2020" i europejskiego semestru; zaleca przyjęcie paktu na rzecz osób niepełnosprawnych w celu zagwarantowania, że prawa osób niepełnosprawnych zostaną uwzględnione we wszystkich inicjatywach UE;
16.
wzywa Komisję, by w kontekście europejskiego semestru przy okazji oceny sytuacji społecznej w państwach członkowskich (sprawozdania poszczególnych państw i zalecenia dla nich) skupiła się również na monitorowaniu sytuacji osób niepełnosprawnych, gdyż jest to element wspólnego zobowiązania UE do budowania Europy bez barier;
17.
uważa, że instytucje UE, w szczególności Parlament, Rada i Komisja, powinny działać na rzecz zapewnienia sprawdzania wszystkich obowiązujących i przyszłych przepisów pod kątem poszanowania praw człowieka i ich pełnej zgodności z Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych;
18.
zwraca się do Komisji o przedstawienie wykazu przepisów w celu zaproponowania aktualizacji deklaracji kompetencji w świetle uwag podsumowujących, która ma być okresowo powtarzana przy oficjalnym udziale organizacji reprezentujących osoby niepełnosprawne i Parlamentu;
19.
w związku z tym wzywa Komisję do rozważenia potrzeby stworzenia unijnych ram prawnych gwarantujących osobom niepełnosprawnym skuteczne egzekwowanie ich praw oraz wspieranie niezależności osobistej, dostępności, dostępu do zatrudnienia, włączenia społecznego i niezależności życiowej, a także wyeliminowanie wszelkich form dyskryminacji;
20.
podziela obawy Komitetu ONZ do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych dotyczące braku jasnej strategii Unii Europejskiej na rzecz wdrażania Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych;
21.
wzywa instytucje, aby w polityce integracji podejmowały modelowe działania;
22.
wzywa Komisję, by wykorzystała przegląd europejskiej strategii w sprawie niepełnosprawności do opracowania całościowej, obejmującej perspektywę płci unijnej strategii dotyczącej Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, zawierającej zobowiązania do podejmowania działań zewnętrznych z określeniem jednoznacznych ram czasowych, a także szczegółowych i precyzyjnych poziomów referencyjnych i wskaźników;
23.
wyraża ubolewanie z powodu dyskryminacji i wykluczenia, których nadal obecnie doświadczają osoby niepełnosprawne; wzywa Komisję do zapewnienia jak największej synergii między unijną strategią niepełnosprawności na lata 2010-2020 a postanowieniami Konwencji ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet i Konwencji ONZ o prawach dziecka, aby zapewnić możliwość rzeczywistego korzystania z uznanych praw i ich skutecznego wykonywania, w tym przez harmonizację i wdrożenie ram prawnych oraz prowadzenie działań kulturalnych i politycznych;
24.
wzywa Komisję, by wyjaśniła szeroką definicję niepełnosprawności na szczeblu UE;
25.
wzywa Komisję, by przeprowadziła przegląd przewodnika dotyczącego uwzględniania kwestii społecznych w zamówieniach publicznych w celu położenia nacisku na zobowiązania społeczne, a także podkreślenia szans i korzyści związanych z inwestowaniem w wysokiej jakości usługi wsparcia dla osób niepełnosprawnych;
26.
wzywa Komisję do przeprowadzenia przeglądu wytycznych w sprawie oceny skutków oraz do zmodyfikowania tych wytycznych w celu ujęcia w nich obszerniejszej listy zagadnień, służącej lepszej ocenie zgodności z konwencją;

Poszczególne prawa

27.
wzywa państwa członkowskie i Komisję, by z myślą o zapobieganiu wiktymizacji podjęły działania mające na celu zwalczanie wszelkich form dyskryminacji, w tym dyskryminacji z wielu przyczyn jednocześnie, dyskryminacji przez powiązanie i dyskryminacji krzyżowej ze względu na niepełnosprawność, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet i dzieci niepełnosprawnych, osób starszych i osób potrzebujących złożonego wsparcia, w tym osób niepełnosprawnych intelektualnie i psychospołecznie, oraz osób, których niepełnosprawność zmienia się w czasie;
28.
wyraża ubolewanie, że Rada nadal nie przyjęła wniosku z 2008 r. dotyczącego dyrektywy w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na wyznanie lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną; ponawia apel do Rady o jak najszybsze przyjęcie tego wniosku;
29.
wzywa instytucje UE i państwa członkowskie, by włączyły prawa niepełnosprawnych kobiet i dzieci do głównego nurtu polityki, w tym do kolejnego programu działań na rzecz praw dziecka, oraz by zapewniły zasięganie opinii dziewcząt i chłopców oraz reprezentujących ich organizacji we wszystkich dotyczących ich sprawach, przy zapewnieniu odpowiedniego wsparcia uwzględniającego niepełnosprawność i wiek;
30.
podkreśla, że w celu ochrony praw dzieci niepełnosprawnych należy zapewnić odpowiednie wsparcie rodzinom, doskonaląc i rozwijając instrumenty prawne dostępne w UE, na przykład instrument przewidujący przedłużenie urlopu rodzicielskiego dla rodziców dzieci niepełnosprawnych;
31.
wzywa Komisję do zapewnienia wszystkim osobom niepełnosprawnym możliwości korzystania z prawa do swobodnego przemieszczania się, jakie przysługuje wszystkim obywatelom UE, przez włączenie do obecnego i przyszłego prawodawstwa gwarancji równych szans, praw podstawowych, równego dostępu do usług i rynku pracy, a także tych samych praw i obowiązków w dostępie do zabezpieczenia społecznego, jakie mają obywatele państwa członkowskiego, w którym osoby te są ubezpieczone, zgodnie z zasadą równego traktowania i niedyskryminacji; ponadto w odniesieniu do równości w zatrudnieniu wzywa państwa członkowskie do pełnego przestrzegania przepisów przekształconej dyrektywy UE w dziedzinie równości płci (2006/54/WE);
32.
podkreśla potrzebę wspierania niepełnosprawnych migrantek (dziewcząt i kobiet) w celu rozwijania umiejętności, które pozwolą im zdobyć odpowiednie zatrudnienie;
33.
podkreśla, że z punktu widzenia osiągnięcia samodzielnego i niezależnego życia przez osoby niepełnosprawne, zwłaszcza kobiety, pomoc (osobista lub publiczna) to środek wspierający te osoby i ich rodziny, umożliwiający im dostęp do miejsc pracy, placówek edukacji i szkolenia zawodowego, a także środek wsparcia w czasie ciąży i macierzyństwa;
34.
przypomina o pilnej potrzebie zajęcia się problemem przemocy wobec niepełnosprawnych kobiet i dziewcząt w otoczeniu prywatnym i instytucjonalnym oraz zwraca się do państw członkowskich o zapewnienie usług wsparcia dostępnych kobietom i dziewczętom dotkniętych wszelkimi rodzajami niepełnosprawności; radzi, by UE przystąpiła do Konwencji Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy w stosunku do kobiet i przemocy domowej (konwencja stambulska), co będzie kolejnym krokiem na drodze zwalczania przemocy wobec niepełnosprawnych kobiet i dziewcząt;
35.
przypomina o znaczeniu prawa podstawowego, jakim jest udział osób niepełnosprawnych w toczących się na wszystkich szczeblach procesach politycznych i decyzyjnych dotyczących niepełnosprawności, co podkreślono w Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych; podkreśla, że niepełnosprawnym kobietom i dziewczętom, w tym należącym go marginalizowanych i podatnych na zagrożenia grup społecznych, borykającym się z dyskryminacją z wielu przyczyn jednocześnie, trzeba dać możliwość udziału w procesach podejmowania decyzji, aby zapewnić wyrażanie, wspieranie i ochronę ich interesów i praw oraz prezentować naprawdę oddolne spojrzenie na problematykę płci; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia odpowiednio dostosowanych usług i obiektów umożliwiających tym osobom aktywne zaangażowanie i uczestnictwo, a także do inwestowania w technologie wspierające i adaptacyjne oraz we włączenie cyfrowe;
36.
apeluje do instytucji UE o podjęcie skutecznych środków w celu poprawy warunków życia kobiet niepełnosprawnych, zgodnie z zaleceniami Komitetu ONZ do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych dotyczącymi przeglądu wdrażania przez UE Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych;
37.
wyraża zaniepokojenie, że wychowywanie dzieci niepełnosprawnych jest zadaniem spadającym przede wszystkim na kobiety;
38.
wzywa Komisję i państwa członkowskie do dalszego podnoszenia wiedzy o Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych oraz do zwalczania uprzedzeń i wspierania lepszego zrozumienia wszystkich osób niepełnosprawnych, by decyzje podejmowano w oparciu o ich rzeczywiste potrzeby;
39.
popiera inicjatywy służące uświadamianiu społeczeństwu trudności, jakie napotykają osoby niepełnosprawne, oraz zwiększaniu świadomości osób niepełnosprawnych co do ich potencjału i wkładu, jaki mogą wnieść, między innymi dzięki specjalnym programom edukacyjnym w szkołach; podkreśla, że znaczenie Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych polega głównie na zapoczątkowaniu zmian w postawach kulturowych przez uznanie, że to nie niepełnosprawność upośledza ludzi, lecz bariery w środowisku społecznym i gospodarczym;
40.
zwraca się do odpowiednich organów w państwach członkowskich o przygotowanie strategii podnoszenia świadomości o prawach przysługujących osobom niepełnosprawnym, o zapewnienie personelowi sektora transportu i turystyki szkoleń uwrażliwiających na niepełnosprawność i konieczność równego traktowania osób niepełnosprawnych oraz o zachęcanie do współpracy i wymiany dobrych praktyk między organizacjami europejskimi zajmującymi się niepełnosprawnością a publicznymi i prywatnymi podmiotami zajmującymi się transportem; apeluje, aby materiały szkoleniowe były także dostępne w przystępnych formatach;
41.
podkreśla, że zwłaszcza w sektorze transportu lotniczego należy dbać o należyte kwalifikacje pracowników linii lotniczych, aby potrafili oni zapewnić odpowiednie warunki podróży osobom niepełnosprawnym; uważa, że szczególny nacisk należy kłaść na umiejętność odpowiedniego obchodzenia się z wózkami inwalidzkimi, aby nie dochodziło do ich uszkodzenia;
42.
z zadowoleniem przyjmuje wniosek dotyczący europejskiego aktu w sprawie dostępności 22  oraz zobowiązuje się do jego szybkiego przyjęcia w celu zapewnienia dostępności towarów i usług, w tym budynków, w których świadczone są usługi, wraz ze skutecznymi i dostępnymi krajowymi mechanizmami egzekwowania i rozpatrywania skarg; przypomina, że niezbędne jest całościowe podejście do kwestii dostępności i wprowadzenie środków gwarantujących wszystkim osobom niepełnosprawnym niezależnie od rodzaju niepełnosprawności prawo dostępu określone w art. 9 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych;
43.
podkreśla konieczność przyjęcia europejskiego aktu w sprawie dostępności, co ma kluczowe znaczenie dla rozwiązania wszystkich problemów osób o ograniczonej możliwości poruszania się w dostępie do transportu i turystyki oraz w zakresie mobilności i zapewni, że usługi pasażerskiego transportu lotniczego, autobusowego, kolejowego i wodnego będą w pełni dostępne dla osób niepełnosprawnych, zwłaszcza jeśli chodzi o punkty przesiadkowe i zapewnienie wszędzie dostępu bez stopni do metra i kolei, strony internetowe, usługi oparte na urządzeniach mobilnych, inteligentne systemy biletowe i informacje podawane w czasie rzeczywistym, samoobsługowe terminale, automaty do sprzedaży biletów i urządzenia do odprawy samoobsługowej wykorzystywane w usługach transportu pasażerskiego;
44.
stwierdza, że małe i średnie przedsiębiorstwa odniosą korzyści z przestrzegania standardowych wymogów UE zamiast dostosowywania się do rozbieżnych przepisów krajowych; ubolewa jednak, że produkty i usługi turystyczne o charakterze transgranicznym nie zostały ujęte we wniosku dotyczącym europejskiego aktu w sprawie dostępności; podkreśla, że na szczeblu UE nie podjęto dalszych działań, jeśli chodzi o obiekty i usługi turystyczne, aby stopniowo zharmonizować system klasyfikacji obiektów noclegowych z uwzględnieniem kryterium dostępności;
45.
apeluje do Komisji i państw członkowskich o większe wsparcie dla działań badawczo-rozwojowych, zwłaszcza jeśli chodzi o dostępność nowych i innowacyjnych technologii dla osób niepełnosprawnych;
46.
wzywa Komisję, by przygotowując w przyszłości akty prawne w odpowiednich dziedzinach, na przykład w przypadku agendy cyfrowej, uwzględniała fakt, że dostępność jest równie istotna w środowisku fizycznym, jak i w odniesieniu do technologii informacyjnych i komunikacyjnych;
47.
zachęca państwa członkowskie, by stosując zasadę dostępności zapewniały wykorzystywanie zasad uniwersalnego projektowania w dotychczasowych i przyszłych przedsięwzięciach budowlanych, miejscach pracy i - w szczególności - budynkach publicznych, np. budynkach szkół finansowanych z funduszy publicznych;
48.
wzywa państwa członkowskie i Komisję do współpracy z Parlamentem w celu przyjęcia jednoznacznej i skutecznej dyrektywy w sprawie dostępności stron internetowych instytucji sektora publicznego, o szerokim zakresie i z solidnym mechanizmem egzekwowania zgodnie z proponowanym europejskim aktem w sprawie dostępności, by zagwarantować 80 mln osób niepełnosprawnych i 150 mln osób starszych mieszkających w UE równy dostęp do stron internetowych i usług publicznych online;
49.
wzywa Komisję, by wraz z państwami członkowskimi zapewniła pełną dostępność i niezawodność ogólnounijnego numeru alarmowego 112 z wykorzystaniem najnowszych technologii na szczeblu krajowym i w roamingu, zwłaszcza dla osób niesłyszących i niedosłyszących, co pozwoli uniknąć niepotrzebnych ofiar śmiertelnych i urazów; podkreśla potrzebę przyjęcia środków wykonawczych na szczeblu krajowym, zapewniających m.in. kompatybilność działań państw członkowskich, w tym dostępnych krajowych punktów alarmowych;
50.
wzywa Komisję i państwa członkowskie, by zagwarantowały, że elektroniczne i mobilne usługi, aplikacje i urządzenia zdrowotne, w tym numer alarmowy 112, który musi być łatwy w użyciu wszędzie w Europie, a także zaawansowany system lokalizacji urządzeń przenośnych (AML) będą w pełni dostępne dla pacjentów z niepełnosprawnością i dla ich opiekunów, oraz by nadal wykorzystywały potencjał telemedycyny, aby poprawić dostęp i opiekę w tym kontekście;
51.
podkreśla potrzebę zwiększenia wsparcia oraz szczególnych świadczeń dla osób niepełnosprawnych w kontekście pomocy humanitarnej, zwłaszcza jeśli chodzi o dzieci, oraz wzywa Komisję do przedstawienia planu inwestycji i finansowania na potrzeby wsparcia osób niepełnosprawnych w sytuacji kryzysowej, w tym do dostarczenia danych zdezagregowanych według kryterium płci i wieku;
52.
podkreśla, że trwające konflikty oraz klęski żywiołowe również przyczyniają się do wzrostu liczby osób niepełnosprawnych;
53.
popiera zalecenia ekspertów ds. Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, by w UE zwiększyć dostępność i bardziej sprzyjać włączeniu w celu przyjęcia opartego na poszanowaniu praw człowieka podejścia do niepełnosprawności w sytuacjach zagrożenia i w sytuacjach nadzwyczajnych, w tym przez wdrożenie ram z Sendai dotyczących ograniczania ryzyka klęsk żywiołowych w latach 2015-2030; zdecydowanie apeluje, by do unijnej polityki migracyjnej i polityki ds. uchodźców włączono kwestię praw człowieka przynależnych osobom niepełnosprawnym, które doświadczają podwójnej dyskryminacji; podkreśla, że te środki powinny dostarczyć właściwej odpowiedzi na szczególne potrzeby osób niepełnosprawnych oraz uwzględniać konieczność wprowadzenia środków rozsądnych przystosowań opartych na potrzebach; zachęca do dalszego uwzględniania potrzeb osób niepełnosprawnych w pomocy humanitarnej świadczonej przez państwa członkowskie oraz przez samą UE;
54.
wzywa UE do odgrywania pierwszoplanowej roli w propagowaniu praw osób niepełnosprawnych przy wdrażaniu ram z Sendai, a także przy realizacji programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 wspólnie z krajami partnerskimi, organizacjami regionalnymi oraz na szczeblu światowym;
55.
wzywa Komisję do przyjęcia planu wdrażania zgodnie z konkluzjami Rady z lutego 2015 r. w sprawie zarządzania katastrofami uwzględniającego niepełnosprawność oraz z ramami z Sendai;
56.
przypomina o znaczeniu konkluzji Rady w sprawie włączenia zarządzania katastrofami uwzględniającego niepełnosprawność do wszystkich stosownych działań Unijnego Mechanizmu Ochrony Ludności i we wszystkich państwach członkowskich; apeluje o podnoszenie wiedzy i informowanie osób niepełnosprawnych oraz podmiotów działających w sytuacjach wyjątkowych i w dziedzinie ochrony ludności na temat inicjatyw z zakresu zmniejszania ryzyka związanego z klęskami żywiołowymi, a także o udzielanie osobom niepełnosprawnym wsparcia psychologicznego na etapie odbudowy po klęsce żywiołowej;
57.
podkreśla znaczenie zapewnienia osobom niepełnosprawnym specjalnego wsparcia w sytuacjach pokryzysowych;
58.
przyznaje, że najsłabsi członkowie społeczeństwa są jeszcze bardziej marginalizowani, jeżeli dotyka ich niepełnosprawność, i podkreśla, że instytucje UE i państwa członkowskie powinny zdwoić starania o pełne zapewnienie praw i usług wszystkim osobom niepełnosprawnym, w tym bezpaństwowcom, osobom bezdomnym, uchodźcom i osobom ubiegającym się o azyl, a także osobom należącym do mniejszości; podkreśla potrzebę włączenia kwestii niepełnosprawności do unijnej polityki migracyjnej i polityki wobec uchodźców;
59.
zwraca się do Komisji i Rady, aby zgodnie z art. 11 Konwencji, przygotowując wnioski dotyczące rozwiązania problemu uchodźców, finansowania lub innych środków wsparcia, przewidziały szczególną opiekę nad osobami niepełnosprawnymi;
60.
podkreśla, że UE powinna podjąć odpowiednie środki, aby zapewnić wszystkim osobom niepełnosprawnym pozbawionym zdolności prawnej możliwość korzystania ze wszystkich praw zapisanych w traktatach i prawie UE, w tym z dostępu do wymiaru sprawiedliwości, do towarów i usług oraz do bankowości, zatrudnienia i opieki zdrowotnej, a także prawo do głosowania i prawa konsumentów;
61.
stwierdza, że Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych okazała się pozytywnym i kluczowym narzędziem wspierania reform prawa, wymagającym od państw członkowskich ponownego przeanalizowania, jak postrzegane są osoby niepełnosprawne; wyraża jednak ubolewanie, że osoby niepełnosprawne nadal zmagają się z trudnymi wyzwaniami w strategicznych obszarach, takich jak wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych i udział w życiu politycznym; za priorytet uznaje pełny i całkowity dostęp wszystkich osób niepełnosprawnych do systemu politycznego; uważa, że ten dostęp nie może się ograniczać do czysto fizycznego dostępu do urn, ale powinien obejmować szereg inicjatyw, które przybliżą proces demokratyczny wszystkim obywatelom; jest zdania, że powinno to obejmować materiały wyborcze w języku migowym, pisane alfabetem Braille'a oraz informacje łatwe do czytania, pełne udzielanie niezbędnej pomocy osobom niepełnosprawnym podczas procedury głosowania, propagowanie w miarę możliwości głosowania korespondencyjnego lub za pośrednictwem pełnomocnika, a także usunięcie przeszkód dla niepełnosprawnych obywateli chcących kandydować w wyborach oraz zajęcie się kwestią obowiązujących przepisów dotyczących zdolności prawnej i ich ewentualnego wpływu na możliwość pełnego udziału osób niepełnosprawnych w procesie demokratycznym; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia prawidłowego i pełnego wdrożenia przepisów art. 3 ust. 2 dyrektywy 2012/29/UE ustanawiającej normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw oraz dyrektywy 2010/64/UE w sprawie prawa do tłumaczenia ustnego i tłumaczenia pisemnego w postępowaniu karnym i dyrektywy 2012/13/UE w sprawie prawa do informacji w postępowaniu karnym, a w szczególności dyrektywy 2013/48/UE w sprawie prawa dostępu do adwokata w postępowaniu karnym i w postępowaniu dotyczącym europejskiego nakazu aresztowania oraz w sprawie prawa do poinformowania osoby trzeciej o pozbawieniu wolności i prawa do porozumiewania się z osobami trzecimi i organami konsularnymi w czasie pozbawienia wolności, zwłaszcza w przypadku osób niepełnosprawnych;
62.
wyraża głębokie ubolewanie, że wiele państw nadal odmawia zdolności prawnej podczas procesu sądowego osobom niepełnosprawnym intelektualnie lub ogranicza tę zdolność; wzywa państwa członkowskie do pozytywnego zajęcia się kwestią zdolności prawnej przez sprzyjanie raczej integracji przy zapewnieniu wsparcia niż automatycznemu wykluczeniu;
63.
wyraża zaniepokojenie z powodu trudności, jakie osoby niepełnosprawne nadal napotykają w dostępie do wymiaru sprawiedliwości; przypomina, że prawo dostępu do wymiaru sprawiedliwości należy do głównych praw podstawowych i stanowi zasadniczy element praworządności; wzywa państwa członkowskie do podjęcia działań w celu zapewnienia pełnej dostępności procedury i jej dostosowania do potrzeb takich osób; uważa, że Komisja powinna rozważyć ujęcie specjalnych programów szkoleniowych dotyczących konwencji w programie UE w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości na lata 2014-2020; sugeruje, że sądy UE powinny stosować swoje wewnętrzne zasady i wytyczne w taki sposób, aby ułatwiać osobom niepełnosprawnym dostęp do wymiaru sprawiedliwości, i że wymiar sprawiedliwości powinien również uwzględniać ogólne zalecenia Komitetu ONZ do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych;
64.
zauważa, że konwencja haska o międzynarodowej ochronie osób pełnoletnich może na wiele sposobów faktycznie pomóc we wdrażaniu i wspieraniu międzynarodowych zobowiązań stron Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych; ubolewa w związku z tym, że Komisja nie podjęła działań następczych w odniesieniu do rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 18 grudnia 2008 r. zawierającej zalecenia dla Komisji w sprawie w sprawie skutków transgranicznych ochrony prawnej osób pełnoletnich 23 ;
65.
zwraca uwagę, że dzieci niepełnosprawne są bardziej narażone na przemoc, zastraszanie i niegodziwe traktowanie w celach seksualnych w szkole, w domu lub w instytucjach; wzywa UE i państwa członkowskie do podejmowania skuteczniejszych działań i do zwalczania przemocy wobec dzieci niepełnosprawnych za pomocą konkretnych środków i dostępnych usług wsparcia;
66.
wzywa Komisję, by przyjęła skuteczne środki zapobiegające przemocy wobec dzieci niepełnosprawnych, ukierunkowane na rodziny, społeczności, osoby pracujące z dziećmi i instytucje; zauważa, że szkoły odgrywają kluczową rolę we wspieraniu włączenia społecznego, i podkreśla potrzebę stosowania właściwych mechanizmów włączenia społecznego w szkołach powszechnych, zapewniających również odpowiednie przygotowanie i przeszkolenie pracowników oświaty i nauczycieli, aby umieli rozpoznać przemoc wobec dzieci niepełnosprawnych i reagować na nią;
67.
ponadto wzywa państwa członkowskie do zagwarantowania w prawie zakazu przymusowego leczenia i umieszczania w zakładach, zgodnie z najnowszymi międzynarodowymi normami;
68.
apeluje, by przestrzeganie zasady swobodnego przepływu osób niepełnosprawnych w UE zagwarantować przez usunięcie wszelkich istniejących jeszcze barier utrudniających korzystanie z tej swobody;
69.
podkreśla, że osobom niepełnosprawnym należy zapewnić swobodę przemieszczania się przysługującą obywatelom europejskim, dlatego państwa członkowskie muszą zapewnić wzajemne uznawanie statusu i praw socjalnych tych osób (art. 18 Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych);
70.
ubolewa, że Rada nie zaakceptowała włączenia dokumentów dotyczących niepełnosprawności do zakresu rozporządzenia w sprawie promowania swobodnego przepływu obywateli i przedsiębiorstw poprzez uproszczenie przyjmowania określonych dokumentów urzędowych w Unii Europejskiej;
71.
z zadowoleniem przyjmuje projekt pilotażowy w sprawie Europejskiej Karty Osób Niepełnosprawnych; wyraża ubolewanie z powodu ograniczonego udziału państw członkowskich w projekcie Europejskiej Karty Osób Niepełnosprawnych, który za pomocą praktycznych rozwiązań ułatwia niepełnosprawnym obywatelom mobilność i wzajemne uznawanie ich praw w państwach członkowskich;
72.
podkreśla, że w celu zapewnienia pełnego poszanowania praw osób niepełnosprawnych należy zagwarantować im prawo do wyboru sposobu życia i jak najlepszego wykorzystania ich potencjału, na przykład przez częstsze wykorzystanie takich rozwiązań jak instytucja opiekuna;
73.
zdecydowanie potępia katastrofalne warunki pobytu osób niepełnosprawnych w niektórych państwach członkowskich i wzywa państwa członkowskie, by dołożyły wszelkich starań w celu przestrzegania europejskiej konwencji praw człowieka i jej art. 3 dotyczącego zakazu nieludzkiego i poniżającego traktowania;
74.
wzywa Komisję i Radę, by dokładniej przyjrzały się potrzebom osób niepełnosprawnych oraz by konsekwentnie uwzględniały te potrzeby, prowadząc przeglądy regulacji UE, na przykład dotyczących praw pasażerów w różnych środkach transportu (rozporządzenia (WE) nr 1107/2006 i (WE) nr 261/2004 dotyczące transportu lotniczego, rozporządzenie (WE) nr 1371/2007 dotyczące transportu kolejowego, rozporządzenie (UE) nr 1177/2010 dotyczące transportu wodnego i rozporządzenie (UE) nr 181/2011 dotyczące transportu autobusowego i autokarowego), oraz podczas tworzenia prawodawstwa, na przykład dotyczącego praw pasażerów w czasie podróży multimodalnych; podkreśla, że w 2010 r. UE w europejskiej strategii w sprawie niepełnosprawności 2010-2020 zaangażowała się na rzecz wolnej od barier Europy;
75.
wzywa UE, by dokładniej monitorowała wdrażanie prawodawstwa dotyczącego praw pasażerów i by zharmonizowała działania krajowych organów egzekwowania prawa, oraz wzywa państwa członkowskie do podjęcia wszelkich kroków niezbędnych do wdrożenia prawodawstwa UE mającego poprawić dostępność transportu na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym w zakresie transportu i turystyki (co obejmuje autobusy i taksówki, miejski transport publiczny, kolej, transport powietrzny i wodny, a także stacje, lotniska i porty) oraz do likwidacji przeszkód stojących na drodze wolnej od barier Europy, przez zwiększenie kompetencji odpowiednich organów egzekwowania prawa zgodnie z przepisami dotyczącymi praw pasażerów, aby zapewnić skuteczne i równe prawa wszystkim niepełnosprawnym pasażerom w całej UE, w tym w kwestii dostępności i normalizacji, harmonizacji, wymogów technicznych i zachęt dla przedsiębiorstw;
76.
wzywa Komisję do wyjaśnienia zakresu odpowiedzialności poszczególnych podmiotów uczestniczących w świadczeniu pomocy osobom o ograniczonej możliwości poruszania się, zwłaszcza jeśli chodzi o przesiadanie się z jednego środka transportu do innego, oraz do przedstawienia Parlamentowi informacji o udziale stowarzyszeń osób niepełnosprawnych i ich roli we wdrażaniu przepisów dotyczących praw pasażerów;
77.
podkreśla, że wolny od barier dostęp do usług transportu, pojazdów, infrastruktury i węzłów komunikacyjnych łączących różne rodzaje transportu, przede wszystkim na obszarach wiejskich, ma kluczowe znaczenie dla powstania systemów mobilności wolnych od dyskryminujących ograniczeń; w związku z tym podkreśla, że osoby niepełnosprawne muszą mieć dostęp do produktów i usług oraz że należy dołożyć dalszych starań o zapewnienie dostępności zarówno usług transportowych i turystycznych, jak i pojazdów i infrastruktury; przypomina, że mechanizm "Łącząc Europę" daje możliwość finansowania działań w środowisku miejskim i działań na rzecz poprawy dostępności dla osób z różnego rodzaju niepełnosprawnością, a ze środków tych można pokryć do 10 % kosztów dostosowania;
78.
wzywa Komisję, by w sprawozdaniu rocznym z wykorzystania funduszy przeznaczonych na TEN-T podawała informacje o postępach w działaniach i kwocie pomocy przyznanej na dostosowanie infrastruktury do potrzeb osób niepełnosprawnych ze środków mechanizmu "Łącząc Europę" i z innych funduszy UE; zwraca się również do Komisji o podjęcie działań mających wspierać większe zaangażowanie w przedsięwzięcia służące dostosowaniu infrastruktury do potrzeb osób niepełnosprawnych, w tym przez organizowanie kampanii informacyjnych i popularyzacyjnych dla potencjalnych inwestorów;
79.
zauważa w związku z tym znaczenie finansowania działań w środowisku miejskim, gdzie przesiadki między różnymi środkami transportu są częstsze i gdzie osoby z różnymi rodzajami dysfunkcji ruchowej napotykają największe trudności;
80.
podkreśla, że stale dostępne formaty powinny znaleźć poczesne miejsce w planach działań na rzecz rynku mobilności cyfrowej i powinny ułatwiać dostęp wszystkim osobom ze wszystkimi rodzajami niepełnosprawności dzięki użyciu języków, formatów i technologii dostosowanych do różnych rodzajów niepełnosprawności, w tym języka migowego, pisma Braille'a, wspomagających i alternatywnych systemów komunikacji oraz innych dostępnych środków, trybów i formatów komunikacji wybranych przez daną osobę, w tym informacji łatwych do czytania lub piktogramów, podpisów i zindywidualizowanych wiadomości tekstowych w systemach informacji dla podróżnych, rezerwacji i wystawiania biletów, umożliwiających posługiwanie się nie tylko jednym kanałem zmysłowym; wzywa Komisję, aby ustanowiła w do obiektów i usług transportowych wprowadziła odpowiedni mechanizm monitorowania i kontroli zapewniający dostęp do oferty urządzeń wspomagających i ułatwiających dostęp osobom niepełnosprawnym w publicznych środkach transportu we wszystkich państwach członkowskich;
81.
podkreśla, że osobom niepełnosprawnym należy umożliwić uzyskanie informacji na temat usług multimodalnych i transgranicznych "od drzwi do drzwi", by mogły one wybrać najbardziej efektywne, najtańsze lub najszybsze połączenia, oraz że należy umożliwić tym osobom elektroniczną rezerwację i elektroniczne opłacenie takiej usługi;
82.
apeluje o udostępnianie informacji o połączeniach w czasie rzeczywistym, by osoby niepełnosprawne mogły przed rozpoczęciem podróży uzyskać informacje o ewentualnych zakłóceniach oraz o połączeniach alternatywnych;
83.
podkreśla, że osoby niepełnosprawne muszą mieć dostęp do informacji i komunikacji w przystępnych formatach i technologiach dostosowanych do różnych rodzajów niepełnosprawności, co obejmuje język migowy, pismo Braille'a, wspomagające i alternatywne systemy komunikacji i inne wybrane przez te osoby dostępne środki, tryby i formaty komunikacji, w tym w formaty informacji łatwych do czytania i formaty z podpisami; wzywa w związku z tym Komisję do podjęcia środków koniecznych do wyegzekwowania wdrożenia przepisów UE dotyczących dostępu do informacji i komunikacji; wzywa Radę do bezzwłocznego przyjęcia decyzji o zawarciu Traktatu z Marrakeszu o ułatwieniu dostępu do opublikowanych utworów osobom niewidomym, niedowidzącym i cierpiącym na inne zaburzenia odczytu druku; wzywa Radę i państwa członkowskie do wdrożenia spójnych i skutecznych środków zgodnie z postanowieniami tego traktatu;
84.
przypomina, że samodzielność, integracja i dostęp do włączającego systemu kształcenia i szkoleń, życia obywatelskiego i kulturalnego, rozrywki i sportu to prawa zagwarantowane w art. 19, 24 i 30 Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych; przypomina, że prawa te są chronione na mocy przepisów UE, szczególnie art. 21 Karty praw podstawowych, który zakazuje dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność, i w świetle zasady pełnego i skutecznego uczestnictwa, w tym demokratycznego udziału i integracji osób niepełnosprawnych w społeczeństwie (art. 3 Konwencji); zwraca się zatem do Komisji i państw członkowskich o udoskonalenie środków mających zapewniać osobom niepełnosprawnym skuteczny i równy dostęp nie tylko do kluczowych obszarów takich jak sprzyjająca włączeniu i cechująca się wysoką jakością oświata, kultura i sport, lecz również do zajęć dodatkowych takich jak teatr, języki czy sztuki plastyczne; zwraca się do Komisji, by włączyła wskaźniki dotyczące niepełnosprawności do strategii "Europa 2020", dążąc do osiągnięcia celów w zakresie edukacji i szkoleń;
85.
przypomina projekt uwagi ogólnej Komitetu Narodów Zjednoczonych do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych w sprawie art. 24 ("Prawo do kształcenia umożliwiającego integrację"), który określa zakres normatywny, obowiązki państw, związek z innymi postanowieniami konwencji i wdrażania przepisów na szczeblu krajowym;
86.
przypomina, że programy skierowane do ludzi młodych powinny zwracać szczególną uwagę na niepełnosprawnych ludzi młodych;
87.
zauważa, że do strategii dotyczących młodzieży po 2018 r. należy włączyć potrzeby niepełnosprawnych młodych osób;
88.
przypomina, że osoby niepełnosprawne są często wykluczone lub nie mają faktycznego dostępu do usług edukacyjnych i szkoleniowych, podczas gdy dostosowane do ich potrzeb i uwzględniające stopień niepełnosprawności procesy edukacyjne są konieczne, by pomóc im w pełni wykorzystać ich potencjał społeczny, gospodarczy i edukacyjny; podkreśla, że należy podjąć środki niezbędne do zapewnienia wszystkim uczniom niepełnosprawnym racjonalnych usprawnień potrzebnych do korzystania z prawa do sprzyjającej włączeniu społecznemu edukacji na wysokim poziomie; zachęca państwa członkowskie i właściwe zdecentralizowane organy regionalne i lokalne, by doskonaliły programy szkoleniowe i możliwości stałego rozwoju zawodowego dla wszystkich zainteresowanych stron uczestniczących w uczeniu pozaformalnym i nieformalnym, oraz by poprawiły ich dostęp do infrastruktury informacyjno-komunikacyjnej, by wesprzeć ich w pracy z niepełnosprawnymi uczniami i zwalczać uprzedzenia wobec osób niepełnosprawnych, w szczególności osób z niepełnosprawnością psychospołeczną i intelektualną;
89.
wzywa Komisję i państwa członkowskie do przyjęcia skutecznych środków zwalczania segregacji i odrzucania niepełnosprawnych uczniów w szkołach i ośrodkach nauczania oraz do zapewnienia im dostępu do racjonalnych usprawnień i wsparcia, jakich potrzebują, by ułatwić uczniowi pełne wykorzystanie jego potencjału; podkreśla, że równe szanse można osiągnąć tylko wtedy, gdy prawo do sprzyjającej włączeniu społecznemu edukacji i szkoleń zapewnione jest na wszystkich poziomach i we wszystkich typach edukacji i szkoleń, w tym w uczeniu się przez całe życie, a zatem jeżeli zagwarantowane jest uznawanie kwalifikacji osób niepełnosprawnych, zwłaszcza kwalifikacji zdobytych we wspierających środowiskach edukacyjnych, gdzie osoby niepełnosprawne mogą w szczególności nabywać kompetencje i umiejętności pozwalające im na przezwyciężenie niepełnosprawności; odnotowuje techniczne i finansowe niedostatki w programach nauczania specjalnego, zwłaszcza w państwach członkowskich dotkniętych kryzysem, i wzywa Komisję, by oceniła możliwości poprawy tej sytuacji;
90.
odnotowuje postępy osiągnięte w kwestii przepisów regulujących programy wymiany studentów, w szczególności program Erasmus+, przez włączenie dodatkowego wsparcia finansowego dla mobilności niepełnosprawnych studentów i pracowników, i podkreśla konieczność dalszego stanowienia specjalnych przepisów obejmujących wszystkie aspekty tego programu; przyznaje, że w praktyce niepełnosprawni studenci nadal napotykają liczne przeszkody (w stosunku innych osób, w komunikacji, architekturze budynków, dostępie do informacji itd.); wzywa Komisję i państwa członkowskie do większego zaangażowania na rzecz udziału osób niepełnosprawnych w programach wymiany UE oraz do poprawy widoczności i przejrzystości informacji o możliwościach w zakresie mobilności; wzywa ponadto Komisję do wspierania wymiany najlepszych praktyk w odniesieniu do dostępu do programów wymiany dla niepełnosprawnych studentów i nauczycieli;
91.
apeluje, aby systemy oświaty nie tworzyły warunków, które szufladkują uczniów, np. przez dzielenie uczniów na grupy czy klasyfikowanie ich według umiejętności, ponieważ wpływa to negatywnie na uczniów niepełnosprawnych, w szczególności tych mających trudności w nauce;
92.
wzywa Komisję, by w ocenie dyrektywy w sprawie transgranicznej opieki zdrowotnej uwzględniła komponent dotyczący niepełnosprawności, oraz apeluje do państw członkowskich, by przyspieszyły wdrażanie tej dyrektywy z perspektywy potrzeb osób niepełnosprawnych oraz ich prawa do znajomości przepisów dyrektywy i instrumentów oraz do bezpośredniego korzystania z tych przepisów i instrumentów na równi z innymi osobami, przy czym należy zaznaczyć, że znajomość tych przepisów jest niewielka nawet wśród ogółu ludności;
93.
podkreśla ścisły związek między niepełnosprawnością, która dotyka około 15 % mieszkańców UE, a złym stanem zdrowia oraz trudnościami i utrzymującymi się przeszkodami w dostępie, prowadzącymi do tego, że osoby niepełnosprawne nie mogą skorzystać lub korzystają w niedostatecznym stopniu z opieki zdrowotnej, w tym kiedy niepełnosprawność wynika z niepożądanego działania leku; zauważa, że brak dostępu do wysokiej jakości usług zdrowotnych ma negatywny wpływ na zdolność osób niepełnosprawnych do samodzielnego życia, integracji i funkcjonowania na równych warunkach z pozostałymi obywatelami;
94.
z niepokojem zauważa, że osoby niepełnosprawne znacznie częściej donoszą o nieadekwatnej opiece lub o odmowie przyznania opieki oraz o przypadkach przymusowego leczenia lub złego traktowania, wskazując na brak przeszkolenia pracowników służby zdrowia w zakresie potrzeb opieki zdrowotnej dla osób niepełnosprawnych; wzywa państwa członkowskie do inwestowania w szkolenie pracowników zajmujących się leczeniem osób niepełnosprawnych i świadczeniem im pomocy;
95.
podkreśla, że należy zagwarantować osobom niepełnosprawnym możliwość wyrażenia świadomej zgody na wszelkie zabiegi medyczne, które takiej zgody wymagają, i zastosować wszelkie środki niezbędne do zapewnienia tym osobom dostępu do informacji i ich zrozumienia; zaznacza, że zgoda musi być wyrażona osobiście, z wyprzedzeniem i z pełną znajomością faktów, z zastosowaniem wszelkich niezbędnych mechanizmów zapewniających przestrzeganie tych zasad, a podobne odpowiednie środki należy przyjąć również w stosunku do osób z niepełnosprawnością psychospołeczną;
96.
wzywa Komisję, aby włączyła podejścia uwzględniające niepełnosprawność do instrumentów i polityki zdrowotnej, aby przyczynić się do lepszych wyników leczenia osób niepełnosprawnych w państwach członkowskich, dzięki lepszej dostępności fizycznej, środowiskowej i sensorycznej oraz jakości i przystępności cenowej, a także aby w trakcie opracowywania tych instrumentów i polityki prowadziła pogłębione konsultacje z osobami niepełnosprawnymi;
97.
ponownie podkreśla, że prawa reprodukcyjne należą do podstawowych swobód gwarantowanych na mocy Wiedeńskiej deklaracji i programu działania z 1993 r. oraz Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych oraz że obejmują one: prawo do równości i niedyskryminacji, prawo do zawarcia małżeństwa i założenia rodziny; prawo do pełnej opieki w zakresie zdrowia reprodukcyjnego, w tym do planowania rodziny i usług w zakresie zdrowia matek, edukacji i informacji; prawo do wyrażenia świadomej zgody na wszelkie zabiegi, w tym na sterylizację i aborcję; oraz prawo do wolności od niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego;
98.
wzywa państwa członkowskie do przyjęcia środków mających zapewniać, że całość opieki zdrowotnej i wszystkie usługi świadczone na rzecz niepełnosprawnych kobiet, w tym wszelka opieka i usługi w zakresie zdrowia reprodukcyjnego i zdrowia psychicznego, są dostępne i oparte na swobodnej i świadomej zgodzie danej osoby;
99.
wzywa państwa członkowskie do przyjęcia wytycznych w celu zapewnienia, że wszelka edukacja, informacje i opieka zdrowotna i usługi w zakresie zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego są dostępne dla kobiet i dziewcząt niepełnosprawnych w formatach przystępnych i dostosowanych do wieku, w tym w języku migowym, alfabecie Braille'a, komunikacji dotykowej, dużym druku i innych alternatywnych trybach, środkach i formatach komunikacji;
100.
ponownie zaznacza, że należy zająć się potrzebą zapewnienia niepełnosprawnym kobietom i mężczyznom specjalistycznego wsparcia, w tym opieki nad dziećmi, aby wraz z rodzinami mogli w pełni korzystać z macierzyństwa i ojcostwa;
101.
podkreśla, że systemy ubezpieczeń zdrowotnych nie mogą dyskryminować osób niepełnosprawnych;
102.
wzywa Komisję, by opracowała ogólnounijne wytyczne dla krajowych punktów kontaktowych w sprawie udostępniania informacji o służbie zdrowia w innych państwach członkowskich wszystkim pacjentom, pamiętając o szczególnej roli organizacji pacjentów;
103.
zachęca Komisję do wspierania państw członkowskich i członków europejskich sieci referencyjnych w rozszerzaniu sieci zasobów i wiedzy specjalistycznej na rodzaje niepełnosprawności, niekoniecznie rzadkich, które wymagają również wysoce wyspecjalizowanej opieki zdrowotnej świadczonej przez multidyscyplinarny personel medyczny, oraz koncentracji zasobów i wiedzy z wykorzystaniem tych sieci;
104.
podkreśla, że należy rozszerzyć dostęp osób niepełnosprawnych do usług i produktów zdrowotnych; zauważa, że bariery ekonomiczne i kalkulacja kosztów i strat utrudniają rozwój dostępności i jej wdrażanie; uważa, że większy udział osób niepełnosprawnych na etapie przygotowywania produktów i usług zdrowotnych zagwarantuje ich lepsze bezpieczeństwo i dostępność;
105.
podkreśla, że osoby niepełnosprawne fizycznie również zmagają się z problemami na rynku mobilności cyfrowej, i wzywa do ułatwienia dostępu wszystkim osobom ze wszystkimi rodzajami niepełnosprawności w dostępnych językach, formatach i technologiach dostosowanych do różnych rodzajów niepełnosprawności, co obejmuje język migowy, alfabet Braille'a, wspomagające i alternatywne systemy komunikacji, w tym łatwe do czytania informacje, podpisy i zindywidualizowane wiadomości tekstowych, zwłaszcza jeśli chodzi o informacje na temat zdrowia, i umożliwia wykorzystanie nie tylko jednego kanału zmysłowego;
106.
zachęca Komisję do podejmowania nieustających wysiłków na rzecz zwiększenia profilaktyki i promocji zdrowia w celu wyeliminowania poważnych nierówności w zakresie zdrowia i dostępu, które dotykają osoby niepełnosprawne najbardziej podatne na zagrożenia;
107.
wzywa Komisję i państwa członkowskie, by dążyły do uznania chorób charakteryzujących się zaburzeniami pamięci za niepełnosprawność;
108.
wzywa Komisję i państwa członkowskie do należytego uznania kluczowej roli opiekunów rodzinnych i zapewnienia również im odpowiedniego dostępu do opieki zdrowotnej w świetle wpływu, jaki opieka nad osobami niepełnosprawnymi ma na ich własne zdrowie fizyczne i psychiczne oraz dobre samopoczucie;
109.
wzywa państwa członkowskie i Komisję do zapewnienia przenośności praw i usług związanych z zatrudnieniem, w tym racjonalnych usprawnień w kontekście dyrektywy w sprawie równego traktowania w obszarze zatrudnienia i pracy, a także do zapewnienia ich zgodności ze swobodą przemieszczania się w odniesieniu do osób niepełnosprawnych, podkreśloną w Traktatach; apeluje do państw członkowskich o wprowadzenie zachęt dla pracodawców oraz aktywnej polityki rynku pracy, by wesprzeć zatrudnienie osób niepełnosprawnych; dostrzega potencjał gospodarki społecznej oraz powstającej gospodarki cyfrowej w zakresie zatrudnienia osób niepełnosprawnych;
110.
wyraża zaniepokojenie wysoką stopą bezrobocia wśród osób niepełnosprawnych, zwłaszcza kobiet, w porównaniu z innymi grupami mieszkańców Unii Europejskiej; wzywa państwa członkowskie do wspierania i zagwarantowania politycznych ram udziału kobiet niepełnosprawnych w rynku pracy, w tym kobiet z ukrytymi niepełnosprawnościami, chorobami przewlekłymi i trudnościami w uczeniu się;
111.
wyraża zaniepokojenie, że w dyrektywie w sprawie równego traktowania w obszarze zatrudnienia i pracy nie stwierdzono wyraźnie, iż odmowa zapewnienia racjonalnego usprawnienia dla osób niepełnosprawnych stanowi formę dyskryminacji; zwraca się do Komisji o przedstawienie sytuacji, jeśli chodzi o rodzaje otrzymanych skarg, oraz o rozważenie konieczności przeprowadzenia przeglądu dyrektywy;
112.
podkreśla korzyści płynące z wychodzenia poza zatrudnianie w chronionych zakładach pracy i z wprowadzania warunków zatrudnienia włączających osoby niepełnosprawne w otwarty rynek pracy; podkreśla znaczenie wymiany dobrych praktyk między organami publicznymi, organizacjami reprezentującymi osoby niepełnosprawne, podmiotami świadczącymi usługi wsparcia, doświadczonymi pracodawcami i innymi odpowiednimi podmiotami;
113.
wzywa Komisję i państwa członkowskie do dalszego wspierania zatrudnienia osób niepełnosprawnych przez przedsiębiorstwa społeczne i oparte na zasadach solidarności, a tym samym do pomocy osobom niepełnosprawnym w wejściu na rynek pracy; w związku z tym wzywa Komisję do dalszego wspierania nowo powstałego rynku inwestycji społecznych za pomocą narzędzi opracowanych w ramach Inicjatywy na rzecz przedsiębiorczości społecznej oraz do złożenia Parlamentowi sprawozdania z rezultatów przeglądu śródokresowego;
114.
przypomina, że zapobieganie zwalnianiu osób niepełnosprawnych wymaga dania im możliwości wykonywania pracy zgodnie ze szczególnymi przepisami; zaleca ponadto przeprowadzanie odpowiednich kontroli i nawiązanie współpracy z urzędami pracy oraz przedsiębiorstwami w celu wyeliminowania zjawiska marginalizacji osób niepełnosprawnych w miejscu pracy i pełnego wykorzystania ich potencjału;
115.
wzywa państwa członkowskie do przyjęcia ram jakości staży, a także do wspierania i rozwijania możliwości przyuczania do zawodu i szkolenia osób niepełnosprawnych przy jednoczesnym zapewnieniu racjonalnych usprawnień i dostępności, aby zapewnić ochronę socjalną osób niepełnosprawnych i ułatwić im integrację na rynku pracy;
116.
wzywa państwa członkowskie do przyjęcia w trybie pilnym środków mających odwrócić negatywny wpływ środków oszczędnościowych na ochronę socjalną osób niepełnosprawnych, oraz do zapobiegania takim skutkom;
117.
wzywa państwa członkowskie do wdrożenia skutecznych mechanizmów zapobiegania ubóstwu, szczególnej podatności na zagrożenia i wykluczeniu społecznemu wśród osób niepełnosprawnych i ich rodzin i łagodzenia tych zjawisk, ze szczególnym uwzględnieniem niepełnosprawnych dzieci i osób starszych, w kontekście europejskiego filaru praw socjalnych;
118.
wzywa państwa członkowskie do powstrzymania się od cięć w obszarze świadczeń z tytułu niepełnosprawności, usług środowiskowych, usług zdrowotnych, szkoleń i programów edukacyjnych, gdyż cięcia takie osłabią oddziaływanie Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych i spowodują dalszy wzrost poziomu ubóstwa i wykluczenia społecznego;
119.
wzywa Komisję i państwa członkowskie, by w ramach przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu osób niepełnosprawnych i członków ich rodzin wspierały środki przeciwdziałania ubóstwu, dotykającemu wiele rodzin osób podatnych na zagrożenia, z wykorzystaniem jednoznacznych wskaźników, na podstawie których planowana będzie niezbędna opieka;
120.
podkreśla, że art. 7 i art. 96 ust. 7 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów (UE) nr 1303/2013 zobowiązuje państwa członkowskie i Komisję do zagwarantowania, że równe szanse, niedyskryminacja i włączenie społeczne osób niepełnosprawnych są uwzględniane i propagowane przy wdrażaniu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych w ogólności, a w szczególności programów operacyjnych; apeluje o zintegrowane podejście mające na celu zaspokojenie szczególnych potrzeb osób niepełnosprawnych; w związku z tym wzywa Komisję, by ściśle monitorowała stosowanie ogólnych uwarunkowań ex ante w zakresie niepełnosprawności i przeciwdziałania dyskryminacji; podkreśla, że ich ocena powinna dotyczyć adekwatności planowanych środków mających na celu promowanie równych szans kobiet i mężczyzn oraz integracji osób niepełnosprawnych, szczególnie jeżeli chodzi o dostępność finansowania;
121.
zachęca decydentów na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym oraz na poziomie UE do zapewniania skutecznego nadzoru nad przestrzeganiem przepisów zmierzających do niedyskryminacji, a także do zapewniania dostępności i wykorzystania europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych w celu wspierania równego dostępu osób niepełnosprawnych do wszystkich usług, w tym internetu, oraz równych i wystarczających warunków mieszkaniowych w społecznościach lokalnych na wszystkich obszarach (np. obszary wiejskie i słabo zaludnione oraz obszary miejskie), jak również w celu wspierania instytucji odpowiedzialnych za opiekę nad tymi osobami; zauważa jednak, że polityka społeczna i jej finansowanie pozostają przede wszystkim w gestii państw członkowskich;
122.
wzywa Komisję, by ściśle monitorowała przestrzeganie zasady niedyskryminacji i powiązanych przepisów przy korzystaniu z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych; podkreśla, że podmioty odpowiedzialne za wspieranie włączenia społecznego i niedyskryminacji, w tym organizacje reprezentujące osoby niepełnosprawne, muszą być zaangażowane w partnerstwo w fazie programowania i wdrażania programów operacyjnych, aby zapewnić faktyczne uwzględnianie interesów i problemów osób niepełnosprawnych; apeluje o wykorzystywanie europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych w taki sposób, by przestrzegać minimalnych norm dotyczących mieszkalnictwa, mobilności i dostępności dla osób niepełnosprawnych, i zauważa, że jest to ważnym i trudnym zadaniem, zwłaszcza dla organów lokalnych i regionalnych;
123.
apeluje do państw członkowskich o lepsze wykorzystywanie funduszy strukturalnych, zwłaszcza Europejskiego Funduszu Społecznego i programu Kreatywna Europa, z udziałem jak największej liczby krajowych, regionalnych i lokalnych organizacji reprezentujących osoby niepełnosprawne; podkreśla ponadto, że osobom niepełnosprawnym należy zapewnić pełną dostępność rynku pracy, edukacji i szkoleń, programu Erasmus+, gwarancji dla młodzieży i inicjatywy EURES;
124.
wzywa państwa członkowskie do propagowania zasady, w myśl której instytucje zamawiające w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych miałyby możliwość wykluczenia oferentów niespełniających warunków dostępności dla osób niepełnosprawnych;
125.
z zadowoleniem przyjmuje warunki wstępne dotyczące włączenia społecznego oraz przyznanie priorytetu inwestycyjnego "przejściu z usług instytucjonalnych do usług na poziomie społeczności lokalnych" w rozporządzeniu w sprawie wspólnych przepisów; wzywa państwa członkowskie do wykorzystania tych funduszy na deinstytucjonalizację oraz jako narzędzi do wdrażania konwencji o prawach osób niepełnosprawnych;
126.
wyraża zaniepokojenie, że europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne są niewłaściwie wykorzystywane do wspierania instytucjonalizacji, oraz wzywa państwa członkowskie i Komisję do dokładniejszego monitorowania zgodnie z Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych oraz w porozumieniu z organizacjami reprezentującymi osoby niepełnosprawne; uważa, że zasady przejrzystości powinny być stosowane w całym postępowaniu, od przyznania funduszy do ich rzeczywistego wykorzystania;
127.
wzywa Komisję i państwa członkowskie do podjęcia koniecznych działań, w tym przez wykorzystanie funduszy EFSI oraz innych odpowiednich funduszy UE, by rozwijać usługi wsparcia w obrębie społeczności lokalnych dla niepełnosprawnych dziewcząt i chłopców oraz ich rodzin, w tym dla osób potrzebujących wysokiego poziomu wsparcia, wspierać deinstytucjonalizację i przeciwdziałać nowej instytucjonalizacji oraz wspierać społeczeństwa sprzyjające włączeniu i dostęp niepełnosprawnych dziewcząt i chłopców do edukacji integracyjnej;
128.
uważa, że instytucje UE powinny rozważyć otwarcie przyszłych i istniejących kanałów finansowania dla organizacji aktywnie reprezentujących osoby niepełnosprawne;
129.
wzywa Komisję do kontynuowania prac nad włączeniem osób niepełnosprawnych za pomocą wsparcia finansowego dla szeregu projektów i organizacji oddolnych;
130.
zwraca się do instytucji UE i państw członkowskich o aktywne zaangażowanie osób niepełnosprawnych w procesy decyzyjne, także poprzez ich organizacje przedstawicielskie, zgodnie z art. 4 ust. 3 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych; zaleca ponadto, by brać pod uwagę opinie wyrażone przez osoby niepełnosprawne, uwzględniając je w tych procesach;
131.
potwierdza znaczenie dostępności wyjątków i ograniczeń praw autorskich i pokrewnych w celu zaspokojenia potrzeb osób niepełnosprawnych; odnotowuje zawarcie Traktatu z Marrakeszu mającego na celu ułatwienie dostępu do utworów opublikowanych w druku osobom niewidomym i słabowidzącym oraz ponownie wyraża przekonanie, że UE ma właściwości, by przystąpić do tego traktatu bez uzależniania ratyfikacji od przeglądu ram prawnych UE lub od terminu wydania wyroku przez Trybunał Sprawiedliwości; w związku z tym podkreśla też, że Parlament, Komisja i państwa członkowskie powinny współpracować na rzecz zapewnienia szybkiej ratyfikacji Traktatu z Marrakeszu;
132.
podkreśla, że wszelkie zmiany prawodawstwa w dziedzinie praw autorskich i pokrewnych powinny zapewniać osobom niepełnosprawnym dostęp do utworów i usług chronionych prawem autorskim i prawami pokrewnymi we wszelkich formatach; przypomina, że Komisja ma przedstawić wnioski ustawodawcze dotyczące wyjątków i ograniczeń praw autorskich i pokrewnych w celu zapewnienia osobom niepełnosprawnym dostępu do utworów i usług chronionych tymi prawami;
133.
podkreśla rolę systemów cyfrowych dla osób niepełnosprawnych jako narzędzia ułatwiającego im udział we wszystkich dziedzinach życia społecznego i zaleca dalsze badanie możliwości wykorzystania technologii otoczenia wspomagającego nauczanie; uznaje, że nieproporcjonalna liczba osób niepełnosprawnych nie korzysta obecnie z internetu, pozostaje na marginesie rozwoju cyfrowego i w związku z tym nie ma dostępu do informacji, możliwości, nauki nowych umiejętności i do istotnych usług; apeluje zatem do prawodawców na szczeblu krajowym i unijnym, by uwzględniali postanowienia o dostępności przy wdrażaniu przepisów dotyczących jednolitego rynku cyfrowego, włączali kwestie dostępności do treści cyfrowych do wszystkich odpowiednich dziedzin polityki, inicjowali programy szkoleniowe dla liderów cyfryzacji w obrębie społeczności, by zachęcić większą liczbę osób niepełnosprawnych do korzystania z internetu, oraz podejmowania działania niezbędne do zwalczania cyberprzestępczości i cyberprzemocy; zwraca się do Komisji i do państw członkowskich o zapewnienie, by prawa własności intelektualnej nie były dla osób niepełnosprawnych nadmierną ani dyskryminującą przeszkodą w dostępie do dóbr kultury, oraz o wprowadzenie obowiązkowego wyjątku od prawa autorskiego, dotyczącego przypadków niekomercyjnego wykorzystania na potrzeby osób niepełnosprawnych, jeżeli przypadki te są bezpośrednio związane z niepełnosprawnością i mają charakter niekomercyjny, w zakresie, w jakim wymaga tego dana niepełnosprawność; zwraca się o przyjęcie we wszystkich dziedzinach polityki UE przekrojowego podejścia do praw człowieka przysługujących osobom niepełnosprawnym;
134.
przypomina, że sport to niezwykle wartościowe narzędzie włączenia społecznego, ponieważ daje możliwości kontaktu z innymi osobami i nabywania umiejętności społecznych; zwraca się do Komisji i państw członkowskich, by zgodnie z postanowieniami art. 30 Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych uruchomiły specjalne programy mające poprawiać dostęp osób niepełnosprawnych do zajęć i imprez sportowych; zauważa, że prawo do pełnego dostępu do działań kulturalnych czy rekreacyjnych to prawo fundamentalne, dlatego wzywa Komisję do poprawy dostępności do tego rodzaju imprez, obiektów, towarów i usług, również w dziedzinie audiowizualnej; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy mające na celu opracowanie odpowiednich podpisów lub audiodeskrypcji utworów, zwłaszcza audiowizualnych, aby udostępnić je osobom niepełnosprawnym;
135.
jest zdania, że narzędzia cyfrowe dla osób niepełnosprawnych powinny być tak opracowane, aby umożliwić integrację niepełnosprawnych sportowców, jak również sprzyjać platformom umożliwiającym pracę na odległość i współdzielenie stanowisk pracy; uważa ponadto, że jakość nauczania i infrastruktura sportowa w szkołach powinny być dostosowane do potrzeb dzieci niepełnosprawnych oraz że w każdym państwie członkowskim należy wprowadzić krajowe i regionalne strategiczne ramy polityki dotyczące uczenia się przez całe życie, zawierające konkretne środki służące rozwojowi umiejętności osób niepełnosprawnych;
136.
przypomina, że podprogram MEDIA programu Kreatywna Europa powinien zwracać szczególną uwagę na projekty obejmujące kwestię niepełnosprawności oraz że należy w tym zakresie podkreślić edukacyjną moc filmów i festiwali;
137.
podkreśla znaczenie dostępności w umożliwieniu osobom niepełnosprawnym pełnego korzystania z europejskiej oferty turystycznej;
138.
podkreśla, że usługi turystyczne muszą uwzględniać specjalne potrzeby osób niepełnosprawnych, takie jak łatwy dostęp do informacji i komunikacji oraz do udogodnień takich jak pokoje, łazienki, toalety i inne pomieszczenia;
139.
podkreśla, że zasada "turystyka dla wszystkich" powinna być punktem odniesienia dla wszelkich działań związanych z turystyką, na szczeblu krajowym, regionalnym, lokalnym czy europejskim; stwierdza, że dostawcy usług turystycznych powinni brać pod uwagę potrzeby osób niepełnosprawnych, podejmując działania w zakresie przystosowania obiektów i szkolenia personelu;

Szczególne obowiązki

140.
wzywa do opracowania wskaźników opartych na prawach człowieka i apeluje do państw członkowskich, by przedstawiły ilościowe i jakościowe porównywane dane zdezagregowane według różnych czynników, w tym według płci, wieku, zatrudnienia i niepełnosprawności, dotyczące wszystkich działań prowadzonych w UE; wzywa Komisję do finansowania odpowiednich badań oraz gromadzenia danych, np. na temat dostępności turystyki i opieki zdrowotnej, przemocy i nadużyć wobec osób ze wszystkimi rodzajami niepełnosprawności oraz wykorzystywania tych osób w społeczności i w instytucjach;
141.
wzywa Komisję do harmonizacji gromadzenia danych dotyczących niepełnosprawności za pomocą unijnych sondaży społecznych zgodnie z art. 31 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych w celu dokładnego informowania o zmianach w tym obszarze i identyfikowania tych zmian; podkreśla, że podczas gromadzenia danych należy wykorzystywać metodologie włączające wszystkie osoby niepełnosprawne, również osoby z poważniejszą niepełnosprawnością oraz te przebywające w ośrodkach opieki; przypomina, że wszystkie zgromadzone dane powinny zostać poddane analizie pod kątem zgodności z prawami człowieka i inicjatywami w zakresie ochrony danych, w tym - choć nie wyłącznie - zgodności z przepisami europejskiej konwencji praw człowieka, Karty praw podstawowych Unii Europejskiej oraz dyrektywy o prywatności i łączności elektronicznej; podkreśla, że wspomniane sondaże powinny mieć charakter jak najbardziej szczegółowy i ukierunkowany, a po ich zakończeniu należy przeprowadzić stosowne analizy i warsztaty gwarantujące podjęcie odpowiednich i skutecznych działań;
142.
wzywa Komisję do systematycznego uwzględniania praw osób niepełnosprawnych wszędzie w unijnej polityce i programach współpracy międzynarodowej;
143.
podkreśla, jak istotne jest osiągnięcie wszystkich celów zrównoważonego rozwoju związanych z niepełnosprawnością, w szczególności celu 4 dotyczącego zapewnienia wszystkim równego dostępu do dobrej jakości kształcenia, jak również potrzebę zwiększenia liczby szkół posiadających dostęp do infrastruktury i materiałów dostosowanych do potrzeb uczniów niepełnosprawnych, inwestowania w rozwój kwalifikacji zawodowych nauczycieli na potrzeby edukacji włączającej oraz uczestnictwa dzieci w życiu szkoły i społeczności;
144.
podkreśla zobowiązanie, by nie pozostawiać nikogo na marginesie, a także odniesienia do niepełnosprawności w celach zrównoważonego rozwoju, konkretnie w sekcjach dotyczących edukacji, wzrostu i zatrudnienia, nierówności i dostępności osiedli ludzkich, a także jeśli chodzi o gromadzenie danych i monitorowanie celów zrównoważonego rozwoju, i zaleca, aby UE przejęła inicjatywę w zakresie wdrażania celów zrównoważonego rozwoju uwzględniających perspektywę niepełnosprawności; podkreśla również odniesienia do ram z Sendai dotyczących ograniczania ryzyka klęsk żywiołowych;
145.
zaleca, aby UE przejęła inicjatywę w zakresie wdrażania programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 z uwzględnieniem osób niepełnosprawnych, a także opracowała plan prac i zaplanowała jego przegląd śródokresowy, aby zagwarantować mechanizm monitoringu i oceny, a także zapewnić rozliczalność UE;
146.
zachęca Komisję do opracowania planu wdrożenia celów zrównoważonego rozwoju oraz inicjatyw z zakresu zmniejszania ryzyka związanego z klęskami żywiołowymi zgodnie z Konwencją ONZ o prawach osób niepełnosprawnych; podkreśla, że taki plan powinien wnieść istotny wkład w zdefiniowanie wskaźników w dziedzinie niepełnosprawności i integracji społeczno-gospodarczej; podkreśla, że ubóstwo, ochrona socjalna, opieka zdrowotna, przemoc wobec kobiet, zdrowie i prawa seksualne i reprodukcyjne, dostęp do wody, infrastruktury sanitarnej i energii, odporność na klęski żywiołowe i rejestracja urodzeń to zagadnienia, które zasługują na szczególną uwagę w definiowaniu wskaźników dotyczących celów zrównoważonego rozwoju;
147.
podkreśla, że wszystkie unijne strategie polityczne i programy, zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne, muszą być zgodne z Konwencją ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, a także wprowadzać środki specjalne gwarantujące uwzględnianie praw osób niepełnosprawnych we wszystkich dziedzinach, w tym w polityce i programach odnoszących się do kwestii humanitarnych i rozwoju; wzywa w związku z tym UE do przyjęcia zharmonizowanej polityki rozwoju z włączeniem niepełnosprawności oraz do ustanowienia systematycznego i zinstytucjonalizowanego podejścia do uwzględniania praw osób niepełnosprawnych wszędzie w unijnej polityce i programach współpracy międzynarodowej;
148.
zaleca, by delegacje i agencje UE wykazywały dostateczne zrozumienie dla strategii w sprawie niepełnosprawności UE, a zatem by w swoich pracach uwzględniały potrzebę integracji i dostępności; sugeruje utworzenie w Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych punktu kontaktowego ds. Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych; domaga się, by wszystkie szkolenia dotyczące praw człowieka prowadzone w ramach misji wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) w trybie pilnym uzupełniono o perspektywę niepełnosprawności;
149.
Ponadto wzywa UE do:
-
opracowania większej liczby projektów rozwojowych skupiających się szczególnie na osobach niepełnosprawnych;
-
stworzenia mechanizmu budowania zdolności i wymiany dobrych praktyk między poszczególnymi instytucjami UE oraz między UE a jej państwami członkowskimi, dotyczącymi pomocy humanitarnej obejmującej osoby niepełnosprawne i dostępnej dla tych osób;
-
wprowadzenia punktów kontaktowych ds. zagadnień związanych z niepełnosprawnością w delegaturach UE posiadających stanowisko wyszkolonego operatora mogącego współdziałać z osobami niepełnosprawnymi dzięki oferowaniu stosownych kompetencji i fachowej wiedzy;
-
zajęcia się kwestią niepełnosprawności w dialogach z krajami partnerskimi oraz wspierania współpracy strategicznej z organizacjami pozarządowymi krajów partnerskich zajmującymi się kwestią niepełnosprawności;
-
dokonania przeglądu wieloletnich ram finansowych i Europejskiego Funduszu Rozwoju w kontekście Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych;
-
uwzględnienia odniesienia do głównych kwestii związanych z niepełnosprawnością we wszystkich strategiach politycznych UE w ewentualnym nowym konsensusie europejskim w sprawie rozwoju;
-
rozważenia przeznaczenia funduszy przewidzianych na wszystkie strategie i programy współpracy międzynarodowej UE na programy narodowe poświęcone osobom niepełnosprawnym;
-
zapewnienia dzieciom, które mogą być zagrożone, niezwłocznej, odpowiedniej i kompleksowej opieki z uwagi na znaczenie wczesnej interwencji w takich przypadkach;
150.
z zadowoleniem przyjmuje nowy cel 12 w planie działania UE dotyczącym praw człowieka i demokracji na lata 2015-2019; wzywa Komisję, aby zagwarantowała, że kwestia wdrażania Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych będzie systematycznie poruszana w dialogu dotyczącym praw człowieka z krajami trzecimi; wzywa specjalnego przedstawiciela UE ds. praw człowieka, aby ukierunkowywał i monitorował postępy w tej dziedzinie, ze szczególnym uwzględnieniem dążeń do standaryzacji w dziedzinie dostępności;
151.
popiera skuteczne włączenie osób z niepełnosprawnością do społeczeństwa, w szczególności do społeczności lokalnych, oraz finansowanie usług dla osób mieszkających samodzielnie dzięki programom w ramach instrumentów finansowania działań zewnętrznych; apeluje o bardziej ukierunkowane wykorzystanie funduszy strukturalnych UE; wzywa do przeprowadzenia śródokresowej oceny zewnętrznych instrumentów finansowych, aby ocenić ich skuteczność w zakresie integracji osób niepełnosprawnych w ich społecznościach, usuwania barier oraz wspierania dostępności; domaga się ponadto, by w programach UE zaprzestano dokonywania wszelkich wydatków, które wspierają instytucjonalizację i utrwalają segregację osób niepełnosprawnych; apeluje o wzmocnienie i monitorowanie wydatków w konsultacji z organizacjami osób niepełnosprawnych;
152.
sugeruje, by wszystkie osoby zatrudnione przez UE do zarządzania jej granicami zewnętrznymi oraz w ośrodkach przyjmowania osób ubiegających się o azyl przeszły specjalne szkolenie dotyczące potrzeb osób niepełnosprawnych, by zapewnić zaspokojenie tych potrzeb;
153.
z zadowoleniem przyjmuje wycofanie się Komisji z udziału w niezależnych ramach monitorowania (ramach UE); zobowiązuje się do znalezienia najbardziej odpowiedniej struktury ram UE, aby zapewnić ich pełną zgodność z Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych oraz z zasadami paryskimi, i wzywa do wdrożenia Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych przez Unię Europejską oraz do przeglądu i zmiany kodeksu postępowania pomiędzy Radą, państwami członkowskimi i Komisją zawierającego wewnętrzne ustalenia dotyczące wdrażania przez Unię Europejską i reprezentowania Unii w odniesieniu do Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, a także o włączenie w te prace Parlamentu Europejskiego;
154.
podkreśla potrzebę poprawy współpracy politycznej w tych ramach, z uwzględnieniem zasobów finansowych i ludzkich, aby zapewnić możliwość wypełnienia zobowiązań i wdrożenia zaleceń określonych w Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych;
155.
przywiązuje najwyższą wagę do art. 33 Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych ("Wdrażanie i monitorowanie na szczeblu krajowym") oraz do 76. i 77. punktu uwag podsumowujących komitetu ONZ, dlatego też z zadowoleniem przyjmuje zgodę komitetu ONZ na udział Parlamentu Europejskiego w ramach UE;
156.
wzywa organy budżetowe do przydzielenia odpowiednich zasobów, aby umożliwić ramom UE pełnienie przewidzianych funkcji w sposób niezależny;
157.
przypomina, że Komisja Petycji zapewnia czynną ochronę obywateli europejskich (osób fizycznych lub prawnych) zgodnie z art. 227 TFUE, umożliwiając im składanie skarg dotyczących naruszenia ich praw przez instytucje europejskie, krajowe i lokalne, w tym przez instytucje powstałe w związku ze stosowaniem polityki europejskiej mającej na celu stosowanie Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, zgodnie z załączoną do traktatu Deklaracją dotyczącą rozgraniczenia kompetencji;
158.
zwraca uwagę, że Komisję Petycji uznaje się za instrument instytucjonalny UE (wraz z Rzecznikiem Praw Obywatelskich, mianowanym, by bronić obywateli w razie niewłaściwego administrowania), mogący pełnić funkcję ochronną w ramach UE, zgodnie z zasadami funkcjonowania krajowych instytucji mających chronić i wspierać prawa człowieka ("zasady paryskie"), przyjętymi przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w rezolucji nr 48/134 z 1993 r.;
159.
zaznacza, że w celu wykonywania roli ochronnej Komisja Petycji oddaje do dyspozycji niezależnego nadzoru swoje uprawnienia do prowadzenia wstępnych postępowań wyjaśniających w sprawie naruszenia prawa UE wdrażającego Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, przekazywania petycji innym komisjom parlamentarnym w celu przeprowadzenia dochodzenia lub podjęcia innych odpowiednich działań, a także odbywania wizyt w terenie w celu zebrania informacji i nawiązania kontaktu z organami krajowymi;
160.
przypomina, że co roku Komisja Petycji otrzymuje od osób niepełnosprawnych znaczną liczbę petycji ukazujących realia życia milionów osób w całej Europie, które codziennie napotykają trudności, jeśli chodzi o dostęp do pracy i zatrudnienia, edukacji i transportu lub udział w życiu politycznym, publicznym i kulturalnym; podkreśla znaczenie art. 29 Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, dotyczącego udziału i niedyskryminacji osób niepełnosprawnych w życiu politycznym i publicznym;
161.
przypomina, że często petycje, na które zwrócono największą uwagę, były popierane przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego reprezentujące osoby niepełnosprawne, dlatego należy wspierać i propagować rolę ochronną oraz skuteczność petycji wskazujących na łamanie praw tych osób; docenia rolę odgrywaną przez te organizacje we wspieraniu włączenia społecznego i poprawie jakości życia osób niepełnosprawnych;
162.
odnotowuje petycje opisujące przypadki nadużyć w niektórych państwach członkowskich, jeśli chodzi o zapewnienie osobom niepełnosprawnym środków utrzymania, dotyczące nie tylko niewypłacania dodatków gwarantowanych prawem, ale również takich przypadków jak ten przedstawiony w petycji 1062/2014, w której władzom zarzuca się wydanie arbitralnych decyzji administracyjnych w celu zmniejszenia przyznanych uprzednio świadczeń, na podstawie wątpliwej oceny medycznej stwierdzającej znacznie mniejszy stopień niepełnosprawności; zwraca się do zainteresowanych organów krajowych, regionalnych i lokalnych, by wykazywały większą wrażliwość, jeśli chodzi o wpływ takich działań na życie danych osób i ich rodzin, oraz zwraca się do Komisji, aby dokładnie monitorowała poszczególne wdrażane w państwach członkowskich strategie polityczne i powiązane z nimi środki dotyczące niepełnosprawności;
163.
zauważa, że niektóre państwa członkowskie, które ratyfikowały Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, muszą jeszcze utworzyć lub wyznaczyć organy do wdrożenia i monitorowania konwencji, zgodnie z art. 33; odnotowuje fakt, że pracę już powstałych organów, w szczególności mechanizmów monitorowania utworzonych na mocy art. 33 ust. 2, hamuje brak zasobów finansowych i kadrowych, a także brak solidnej podstawy prawnej do ich wyznaczenia;
164.
apeluje do państw członkowskich, by przydzieliły mechanizmom monitorowania utworzonym na mocy art. 33 ust. 2 wystarczające i stałe zasoby finansowe i kadrowe, pozwalające tym mechanizmom na wypełnianie ich zadań; uważa, że powinny one również gwarantować niezależność mechanizmów monitorowania przez zapewnienie, że w ich składzie i działaniach uwzględnione zostaną zasady paryskie dotyczące funkcjonowania krajowych instytucji ds. praw człowieka, zgodnie z art. 33 ust. 2, co można by wesprzeć, tworząc formalną podstawę prawną jasno określającą rolę i zakres działania mechanizmów; wzywa państwa członkowskie, które jeszcze nie wyznaczyły organów przewidzianych w art. 33, by uczyniły to jak najszybciej i przydzieliły im zasoby i uprawnienia umożliwiające skuteczne wdrażanie i monitorowanie obowiązków wynikających z konwencji;
165.
podkreśla, że sieć ds. Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych wymaga wzmocnienia w celu odpowiedniego skoordynowania wdrażania Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych zarówno w wymiarze wewnętrznym, jak i na szczeblu międzyinstytucjonalnym, przy jednoczesnym czynnym zaangażowaniu osób niepełnosprawnych i przy zapewnieniu ścisłych konsultacji z nimi za pośrednictwem organizacji przedstawicielskich w ramach wszystkich działań i posiedzeń sieci;
166.
apeluje do wszystkich instytucji, agencji i organów UE o ustanowienie punktów kontaktowych oraz podkreśla potrzebę wprowadzenia horyzontalnego międzyinstytucjonalnego mechanizmu koordynacji w dyrekcjach generalnych i instytucjach UE; apeluje o to, by warunki tej współpracy zostały określone w strategii dotyczącej wdrażania Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych;
167.
wzywa do wzmocnienia koordynacji międzyinstytucjonalnej między mechanizmami wdrażania poszczególnych instytucji UE;

Wypełnianie postanowień konwencji przez instytucje Unii Europejskiej (jako administrację publiczną)

168.
uważa za istotny fakt, że Komisja Petycji organizuje ukierunkowane wydarzenia poświęcone petycjom dotyczącym niepełnosprawności, i podkreśla ważną rolę dialogu z licznymi zainteresowanymi stronami i ich wkładu, w tym rolę innych właściwych komisji Parlamentu Europejskiego, członków ram UE ds. Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, organizacji społeczeństwa obywatelskiego reprezentujących osoby niepełnosprawne oraz przedstawicieli środowiska naukowego;
169.
z zadowoleniem przyjmuje fakt, że wysłuchanie publiczne pt. "Ochrona praw osób niepełnosprawnych z perspektywy otrzymanych petycji" zorganizowane przez Komisję Petycji w dniu 15 października 2015 r. spełniało wysokie standardy dostępności, i zaleca, by wszystkie przyszłe posiedzenia komisji Parlamentu były dostępne dla osób niepełnosprawnych;
170.
z zadowoleniem przyjmuje wykorzystanie alfabetu Braille'a w komunikacji ze składającymi petycje i zachęca wszystkie instytucje UE do używania w komunikacji z obywatelami języka migowego, formatów ułatwiających odczytanie informacji oraz alfabetu Braille'a, aby kontynuować i zintensyfikować działania na rzecz włączenia obywateli w prace instytucji i w integrację europejską;
171.
zwraca się do państw członkowskich i instytucji UE o zapewnienie, by informacje o możliwości udziału w procesach konsultacji były wyraźne i szeroko rozpowszechnione w postaci komunikatów dostępnych dla osób niepełnosprawnych i sformułowanych przy użyciu alfabetu Braille'a czy w formacie ułatwiającym odczytanie informacji;
172.
wzywa państwa członkowskie i instytucje UE do zapewnienia jasnego i szerokiego informowania o możliwościach udziału w procesach konsultacji, z wykorzystaniem dostępnych środków komunikacji, aby możliwe było przekazywanie informacji w innych formach, takich jak alfabet Braille'a i formaty ułatwiające odczytanie informacji, oraz aby wysłuchania publiczne oraz otwarte posiedzenia, na których omawiane są proponowane regulacje i strategie polityczne, były w pełni dostępne dla osób niepełnosprawnych, w tym dla osób z niepełnosprawnością intelektualną i osób mających trudności w uczeniu się;
173.
podkreśla potrzebę wspomagania rzeczywistego udziału i wolności wypowiedzi osób niepełnosprawnych podczas wydarzeń publicznych i spotkań organizowanych przez instytucje lub w ich pomieszczeniach, przez zapewnienie napisów dla niesłyszących i tłumaczeń na język migowy oraz wydawanie dokumentów w alfabecie Braille'a i w formatach ułatwiających czytanie;
174.
wzywa Radę Najwyższą Szkół Europejskich, w tym Komisję, do zapewnienia dobrej jakościowo edukacji włączającej w Szkołach Europejskich zgodnie z wymaganiami Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych w zakresie multidyscyplinarnej oceny, integracji dzieci niepełnosprawnych oraz zapewnienia racjonalnych usprawnień, przy zagwarantowaniu integrującego udziału niepełnosprawnych rodziców;
175.
zwraca się do instytucji, aby wspierały i promowały pracę europejskiej agencji na rzecz edukacji dostosowanej i włączającej;
176.
wzywa UE do przeprowadzenia przeglądu zasad wspólnego systemu ubezpieczenia chorobowego, systemu emerytalnego i środków zabezpieczenia społecznego i opieki społecznej związanych z niepełnosprawnością, by zapewnić niedyskryminowanie osób niepełnosprawnych i równe szanse dla nich, m.in. przez uznanie potrzeb zdrowotnych związanych z niepełnosprawnością za odrębne od potrzeb wynikających z chorób, oraz by wspierać niezależne życie i pracę dzięki zwrotowi dodatkowych kosztów urządzeń lub usług potrzebnych do pracy (m.in. drukarek brajlowskich, aparatów słuchowych, usług tłumaczy na język migowy, usług opracowywania napisów dla niesłyszących itp.);
177.
wzywa instytucje, agencje i organy, by w ramach otwartego procesu uwzględniającego niepełnosprawność zapewniły pełne i skuteczne wdrożenie wszystkich istniejących regulaminów pracowniczych zgodnie z Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych oraz opracowanie przepisów wewnętrznych i postanowień z zachowaniem pełnej zgodności z Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych w celu uwzględnienia uwag podsumowujących;
178.
wzywa do zapewnienia odpowiednich, opartych na potrzebach i zgodnych z zasadami konwencji racjonalnych usprawnień dla osób niepełnosprawnych - lub osób mających niepełnosprawnych członków rodziny wymagających opieki - które pracują w służbach instytucji europejskich, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb osób niepełnosprawnych;
179.
apeluje do instytucji, aby przyjęły kompleksowe zasady naboru, zatrzymywania i awansu pracowników, z uwzględnieniem tymczasowych działań pozytywnych, w celu aktywnego i znacznego zwiększania liczby niepełnosprawnych urzędników, pracowników i stażystów, w tym osób z niepełnosprawnością psychospołeczną i intelektualną, zgodnie z art. 5 dyrektywy 2000/78/WE;
180.
zaleca, aby w porozumieniu z organizacjami reprezentującymi osoby niepełnosprawne opracowano kompleksowe moduły szkoleniowe dla pracowników z zakresu Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, z ukierunkowaniem na personel pierwszego kontaktu, kierownictwo i personel zajmujący się zamówieniami publicznymi;
181.
apeluje do instytucji UE, aby zapewniły dostępność swoich treści internetowych oraz aplikacji, w tym treści zamieszczanych w intranecie oraz wszystkich dokumentów i materiałów audiowizualnych, przy jednoczesnym zapewnieniu fizycznej dostępności ich siedzib;
182.
wzywa Komisję do ścisłej współpracy z innymi instytucjami, organami i agencjami UE, a także z państwami członkowskimi w celu koordynacji skutecznych i systematycznych działań wynikających z uwag podsumowujących, w miarę możliwości na podstawie strategii wdrażania konwencji;
183.
wzywa UE i jej państwa członkowskie, aby przy podejmowaniu działań wdrażających odnoszące się do nich uwagi podsumowujące zapewniły konsultacje z osobami niepełnosprawnymi oraz ich ustrukturyzowane i systematyczne uczestnictwo;
184.
w odniesieniu do art. 35 Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, który zobowiązuje państwa członkowskie będące sygnatariuszami konwencji do przedstawienia sprawozdania wstępnego, a następnie kolejnych sprawozdań na temat wdrażania konwencji, uważa, że sprawozdania te powinny być przedkładane co cztery lata i opracowywane z udziałem organizacji osób niepełnosprawnych;

o

o o

185.
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.
1 Dz.U. L 23 z 27.1.2010, s. 35.
2 CRPD/C/EU/CO/1.
3 CRPD/C/EU/Q/1.
4 A/RES/64/142.
5 Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 320.
6 Dz.U. L 303 z 2.12.2000, s. 16.
7 Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0059.
8 Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0321.
9 Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0320.
10 Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0286.
11 Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0261.
12 Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0208.
13 Dz.U. C 75 z 26.2.2016, s. 130.
14 Dz.U. C 131 E z 8.5.2013, s. 9.
15 Dz.U. C 212 E z 5.8.2010, s. 23.
16 CURIA, sprawy połączone C-335/11 i C-337/11 HK Danmark, 11 kwietnia 2013 r., pkt 29-30; CURIA, sprawa C-363/12 Z, 18 marca 2014 r., pkt 73; CURIA, sprawa C-356/12 Glatzel, 22 maja 2014 r., pkt 68.
17 Raport Agencji Praw Podstawowych zatytułowany "Violence against children with disabilities: legislation, policies and programmes in the EU" ("Przemoc wobec dzieci niepełnosprawnych: prawodawstwo, polityki i programy w UE"), http://fra.europa.eu/sites/default/files/fra_uploads/fra-2015-violence-against-children-with-disabilities_en.pdf
18 Raport Agencji Praw Podstawowych zatytułowany "Violence against women: an EU-wide survey. Main results" ("Przemoc wobec kobiet. Badanie na poziomie Unii Europejskiej. Najważniejsze wyniki"), http://fra.europa.eu/sites/default/files/fra-2014-vaw-survey-main-results-apr14_en.pdf
19 Van Straaten i in. (2015), "Self-reported care needs of Dutch homeless people with and without a suspected intellectual disability: a 1.5-year follow-up study" ("Zapotrzebowanie na opiekę wśród żyjących w Holandii osób bezdomnych z podejrzeniem oraz bez podejrzenia niepełnosprawności intelektualnej - z ich perspektywy: półtoraroczne badanie kontrolne"), w: "Health Soc Care Community" z 1 października 2015 r., Epub 1 października 2015 r.
20 Dane EU-SILC z 2012 r.
21 Dz.U. C 56 E z 26.2.2013, s. 41.
22 COM(2015)0615.
23 Dz.U. C 45 E z 23.2.2010, s. 71.

Zmiany w prawie

MSZ tworzy dodatkowe obwody głosowania za granicą

We Francji, Irlandii, Stanach Zjednoczonych oraz Wielkiej Brytanii utworzono pięć dodatkowych obwodów głosowania w czerwcowych wyborach do Parlamentu Europejskiego. Jednocześnie zniesiono obwód w Iraku - wynika to z nowego rozporządzenia ministra spraw zagranicznych. Po zmianach łączna liczba obwodów poza granicami Polski wynosi 299.

Krzysztof Koślicki 28.05.2024
Rząd nie dołoży gminom pieniędzy na obsługę wygaszanego dodatku osłonowego

Na obsługę dodatku osłonowego samorządy dostają 2 proc. łącznej kwoty dotacji wypłaconej gminie. Rząd nie zwiększy wsparcia uzasadniając, że koszt został odpowiednio skalkulowany – wyjaśnia Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Ponadto dodatek osłonowy jest wygaszany i gminy kończą realizację tego zdania.

Robert Horbaczewski 23.05.2024
Będą dodatki dla zawodowych rodzin zastępczych i dla pracowników pomocy społecznej

Od 1 lipca 2024 roku zawodowe rodziny zastępcze oraz osoby prowadzące rodzinne domy dziecka mają dostawać dodatki do miesięcznych wynagrodzeń w wysokości 1000 zł brutto. Dodatki w tej samej wysokości będą też wypłacane - od 1 lipca 2024 r. - pracownikom pomocy społecznej. W środę, 15 maja, prezydent Andrzej Duda podpisał obie ustawy.

Grażyna J. Leśniak 16.05.2024
Powstańcy nie zapłacą podatku dochodowego od nagród

Minister finansów zaniecha poboru podatku dochodowego od nagród przyznawanych w 2024 roku powstańcom warszawskim oraz ich małżonkom. Zgodnie z przygotowanym przez resort projektem rozporządzenia, zwolnienie będzie dotyczyło nagród przyznawanych przez radę miasta Warszawy od 1 stycznia do końca grudnia tego roku.

Monika Pogroszewska 06.05.2024
Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2018.101.138

Rodzaj: Rezolucja
Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2016 r. w sprawie wdrażania Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych ze szczególnym uwzględnieniem uwag podsumowujących Komitetu do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych ONZ (2015/2258(INI)).
Data aktu: 07/07/2016
Data ogłoszenia: 16/03/2018