Przepisy UE dotyczące przenośnych gąbczastych encefalopatii (TSE) oraz związanych z nimi kontroli pasz i żywności - wdrażanie i perspektywy (2010/2249(INI)).

Przepisy UE dotyczące przenośnych gąbczastych encefalopatii (TSE) oraz związanych z nimi kontroli pasz iżywności - wdrażanie i perspektywy

P7_TA(2011)0328

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 6 lipca 2011 r. w sprawie prawodawstwa UE dotyczącego pasażowalnych encefalopatii gąbczastych (TSE) oraz powiązanych kontroli pasz i żywności - wykonanie i perspektywy (2010/2249(INI))

(2013/C 33 E/12)

(Dz.U.UE C z dnia 5 lutego 2013 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 lipca 2010 r. pt. "Druga mapa drogowa dla TSE: Dokument strategiczny w sprawie pasażowalnych encefalopatii gąbczastych na lata 2010-2015" (COM(2010)0384),

– uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 sierpnia 2010 r. dotyczące ogólnego funkcjonowania w państwach członkowskich kontroli urzędowych w zakresie bezpieczeństwa żywności, zdrowia i dobrostanu zwierząt oraz zdrowia roślin (COM(2010)0441),

– uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 2 grudnia 2010 r. w sprawie przyszłego zapotrzebowania na mięso odkostnione mechanicznie i jego wykorzystywania w Unii Europejskiej, w tym polityki informacyjnej wobec konsumentów (COM(2010)0704),

– uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 999/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2001 r. ustanawiające zasady dotyczące zapobiegania, kontroli i zwalczania niektórych przenośnych gąbczastych encefalopatii⁽¹⁾

– uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące żywności pochodzenia zwierzęcego⁽²⁾ i sprawozdanie Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego w sprawie doświadczeń uzyskanych wskutek stosowania rozporządzeń dotyczących higieny (COM(2009)0403),

– uwzględniając dyrektywę 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 marca 2000 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich w zakresie etykietowania, prezentacji i reklamy środków spożywczych⁽³⁾

– uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt⁽⁴⁾ i sprawozdanie Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego w sprawie stosowania tego rozporządzenia (COM (2009)0334),

– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002 z dnia 28 stycznia

2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności⁽⁵⁾

– uwzględniając dyrektywę 2003/99/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 listopada 2003 r. w sprawie monitorowania chorób odzwierzęcych i odzwierzęcych czynników chorobotwórczych, zmieniającą decyzję Rady 90/424/EWG i uchylającą dyrektywę Rady 92/117/EWG⁽⁶⁾

– uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1069/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 października 2009 r. określające przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1774/2002⁽⁷⁾

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 marca 2011 r. pt. "Deficyt białka w UE: jak rozwiązać istniejący od dawna problem?⁽⁸⁾,

– uwzględniając decyzję Komisji zmieniającą decyzję 2009/719/WE upoważniającą niektóre państwa członkowskie do zmiany swoich rocznych programów monitorowania BSE,

– uwzględniając konkluzje Rady z dnia 22 października 2010 r. dotyczące wyżej wymienionego komunikatu Komisji z dnia 16 lipca 2010 r. pt. "Druga mapa drogowa dla TSE: Dokument strategiczny w sprawie pasażowalnych encefalopatii gąbczastych na lata 2010-2015",

– uwzględniając art. 48 Regulaminu,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A7- 0195/2011),

A. mając na uwadze, że występowanie BSE w Unii Europejskiej osiągnęło rozmiary epidemii w połowie lat 90., co spowodowało wprowadzenie szeregu środków zmierzających do zwalczenia BSE i innych TSE,

B. mając na uwadze, że liczba przypadków z pozytywnym wynikiem BSE w UE spadła z 2 167 w 2001 r. do 67 w 2009 r.; mając na uwadze, że w świetle malejącej liczby występowania można uznać, że prawodawstwo wdrożone w tym okresie przyczyniło się do zwalczenia BSE i innych TSE w UE oraz że w związku z tendencją spadkową w rozwoju sytuacji epidemiologicznej przepisy prawne powinny zostać dostosowane do rzeczywistego zagrożenia,

C. mając na uwadze, że w świetle stale zmniejszającej się liczby przypadków BSE prawodawstwo związane z TSE zostało zmienione w ostatnich latach i można rozważyć przyszłe zmiany przy jednoczesnym zapewnieniu i utrzymaniu wysokiego poziomu ochrony zdrowia zwierząt i zdrowia publicznego w Unii Europejskiej; mając na uwadze, że te zmiany mogą obejmować środki nakazujące eliminację materiału szczególnego ryzyka, przegląd przepisów dotyczących zakazu paszowego, zwalczanie przypadków trzęsawki, ubój stad i prowadzenie nadzoru,

D. mając na uwadze, wzrost krajowej produkcji roślin wysokobiałkowych jest niezbędny, by obniżyć uzależnienie od przywozu soi oraz innych źródeł białka,

Uwagi ogólne

1. z zadowoleniem przyjmuje dokument Komisji "Druga mapa drogowa dla TSE: Dokument strategiczny w sprawie pasażowalnych encefalopatii gąbczastych" oraz przedstawiane przez nią propozycje pewnych zmian w obecnie obowiązujących w Unii Europejskiej przepisach prawnych w odniesieniu do TSE; podkreśla jednakże, że niezbędna jest dokładna ocena niektórych przepisów, które zostaną utrzymane tylko pod pewnymi warunkami;

2. podkreśla znaczenie dopilnowania, by znaczny spadek przypadków BSE w Unii Europejskiej nie prowadził do mniej rygorystycznych środków związanych z TSE lub złagodzenia kontroli i mechanizmów nadzoru w UE; odnotowuje wpływ wcześniejszych i obecnych przepisów prawnych dotyczących TSE na zwalczenie TSE w UE;

Nadzór nad BSE

3. odnotowuje zwiększenie w 22 państwach członkowskich limitów wiekowych badania bydła w kierunku TSE powyżej 72 miesięcy wprowadzonych na mocy wyżej wymienionej decyzji Komisji zmieniającej decyzję 2009/719/WE upoważniającą niektóre państwa członkowskie do zmiany swoich rocznych programów monitorowania BSE;

4. ponagla Komisję do zwiększenia limitów wiekowych w pozostałych państwach członkowskich tylko, jeżeli znajduje uzasadnienie w rzetelnych ocenach ryzyka, aby uniknąć zagrożenia dla wysokiego poziomu ochrony konsumentów i zdrowia zwierząt;

5. podkreśla, że mechanizm nadzoru stanowi ważny instrument monitorowania TSE w UE; wyraża zaniepokojenie kolejnym podniesieniem limitów wiekowych badania bydła, szczególnie w świetle rozmiaru próbek do badań, które będą obowiązywać w systemie monitorowania bydła w kierunku BSE od stycznia 2013 r.; wzywa Komisję do informowania Parlamentu o postępach i nowych wynikach w odniesieniu do zalecanego rozmiaru próbek;

6. wzywa Komisję do utrzymania badań zwierząt zaliczanych do grupy ryzyka, co stanowi istotny element w stałym monitorowaniu tendencji w występowaniu BSE w UE i zapewnieniu wczesnego wykrywania jakichkolwiek ewentualnych przypadków ponownego wystąpienia w przyszłości;

Uchylenie zakazu paszowego

7. popiera - szczególnie w świetle występującego w UE deficytu białka - proponowane przez Komisję uchylenie przepisów dotyczących zakazu stosowania przetworzonego białka zwierzęcego w żywieniu zwierząt innych niż przeżuwacze pod warunkiem że dotyczy to wyłącznie zwierząt innych niż przeżuwacze roślinożerne, i że:

– przetworzone białko zwierzęce będzie pochodziło tylko od takich gatunków, które nie pozostają w związku z zachorowaniami na TSE,

– metody produkcji i sterylizacji stosowane do przetworzonego białka zwierzęcego będą zgodne z najwyższymi normami bezpieczeństwa i z przepisami rozporządzenia w sprawie produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego oraz wykorzystania najnowszej i najbezpieczniejszej dostępnej technologii;

– obowiązujący zakaz powtórnego przetwarzania wewnątrzgatunkowego ("kanibalizmu") pozostanie w mocy;

– kanały produkcyjne przetworzonego białka zwierzęcego różnych gatunków pozostaną całkowicie oddzielone;

– oddzielenie kanałów produkcyjnych będzie podlegało kontroli właściwych organów państw członkowskich i audytowi Komisji;

– przed uchyleniem zakazu paszowego wprowadzona zostanie wiarygodna metoda dla danego gatunku w celu stwierdzenia gatunku zwierząt, z którego zostało pozyskane białko zawarte w paszy zawierającej przetworzone białko zwierzęce, tak aby można było wykluczyć powtórne przetwarzanie wewnątrz-gatunkowe oraz obecność przetworzonego białka zwierzęcego pochodzącego od przeżuwaczy, oraz

– że zakazana zostanie produkcja przetworzonego białka zwierzęcego z materiału kategorii 1 lub kategorii 2 i że jedynie materiał kategorii 3 odpowiedni do spożycia przez ludzi będzie wykorzystywany do produkcji przetworzonego białka zwierzęcego;

8. podkreśla, że środki te muszą być zgodne ze wspólną polityką rolną mającą na celu powiązanie hodowli zbóż i bydła, właściwe wykorzystanie użytków zielonych, wzrost krajowej produkcji roślin wysokobiałkowych, a także wspieranie systemów płodozmianu;

9. ponagla Komisję do wprowadzenia środków, które zapewnią, że w przypadku uchylenia zakazu paszowego wykluczona będzie możliwość krzyżowego zanieczyszczenia materiału pochodzącego od zwierząt innych niż przeżuwacze z materiałem pochodzącym od przeżuwaczy podczas transportu;

10. wzywa Komisję do zbadania potrzeby uzyskiwania specjalnego certyfikatu przez rzeźnie, gdzie powstają produkty uboczne zarówno od przeżuwaczy, jak i zwierząt innych niż przeżuwacze, tak aby zapewnić pełne oddzielenie tych produktów ubocznych;

11. odrzuca wykorzystanie przetworzonego białka zwierzęcego pochodzącego od zwierząt innych niż przeżuwacze lub przeżuwaczy w paszach dla przeżuwaczy;

12. wzywa Komisję do zbadania potrzeby kontroli wwozu przetworzonego białka zwierzęcego, aby wykluczyć powtórne przetwarzanie wewnątrzgatunkowe, wykorzystanie materiału kategorii 1 i kategorii 2 oraz łamanie zasad higieny; podkreśla, że niezbędne w tym celu są również regularne i niezapowiedziane kontrole na miejscu;

13. zdecydowanie opowiada się za krytycznym przeanalizowaniem określania poziomu dopuszczalnego dla nieznacznej zawartości białka zwierzęcego pochodzącego od zwierząt innych niż przeżuwacze w paszach, będącej wynikiem przypadkowego i technicznie nieuniknionego zanieczyszczenia pod warunkiem, że dostępna jest metoda oznaczania ilości białka;

Wykaz materiału szczególnego ryzyka

14. oczekuje od Komisji utrzymania rygorystycznych norm wyrażonych w wykazie materiału szczególnego ryzyka; podkreśla, że takie rygorystyczne normy nie mogą zostać złagodzone pod wpływem usiłowań Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt (OIE), której celem jest dostosowanie wykazu UE do wykazu OIE;

15. ponagla Komisję, aby rozważyła wprowadzenie zmian do wykazu materiału szczególnego ryzyka jedynie na podstawie wyników badań naukowych, zgodnie z zasadą ostrożności, jeżeli można wykluczyć zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt oraz zagwarantować bezpieczeństwo łańcucha żywnościowego i paszowego;

Badania naukowe nad TSE

16. wzywa Komisję do dalszego propagowania genetycznych metod zwalczania trzęsawki u owiec w ramach programów reprodukcji i hodowli, aby uniknąć chowu wsobnego oraz dryfu genetycznego;

17. ponagla Komisję do wprowadzenia środków wspierania badań naukowych dotyczących genetycznej odporności kóz i nietypowych przypadków trzęsawki, gdyż może się to przyczynić do zwalczenia TSE w UE;

18. wzywa Komisję do wspierania prowadzonych badań nad rozwojem szybkich przed- i poubojowych badań diagnostycznych w kierunku BSE;

19. odrzuca wniosek Komisji w sprawie ograniczenia finansowania przez UE badań naukowych w zakresie TSE;

Ubój kohort

20. odnotowuje wniosek Komisji dotyczący przeglądu obecnej polityki w zakresie uboju stad w przypadku wystąpienia w nich BSE; podkreśla, że przed dostosowaniem polityki w zakresie uboju stad należy wziąć pod uwagę następujące aspekty w celu utrzymania wysokiego poziomu zaufania konsumentów:(1) ochrona konsumenta, (2) zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt, (3) zachowanie możliwości podjęcia natychmiastowych działań przez zarządzających ryzykiem i prawodawców w przypadku ponownego wystąpienia BSE w UE;

Bezpieczeństwo żywności i pasz

21. odnotowuje wyżej wspomniane sprawozdanie Komisji dotyczące ogólnego funkcjonowania w państwach członkowskich kontroli urzędowych w zakresie bezpieczeństwa żywności, zdrowia i dobrostanu zwierząt oraz zdrowia roślin; zauważa, że sprawozdanie ujawnia pewne nieprawidłowości pod względem jakości sprawozdań państw członkowskich i ponagla państwa członkowskie do poprawy jakości sprawozdawczości poprzez poprawę prowadzenia kontroli krajowych w celu zapewnienia stosowania przepisów rozporządzenia, wskazanie przypadków niezgodności z przepisami, jak również poprzez poprawę wyników organów kontrolnych i podmiotów gospodarczych sektora żywności; wzywa Komisję do prowadzenia skutecznego nadzoru kontroli prowadzonych przez państwa członkowskie;

22. wyraża zaniepokojenie skażeniem żywności i pasz, np. dioksynami, i wzywa państwa członkowskie do rygorystycznego wykonywania i stosowania istniejących regulacji dotyczących kontroli żywności i pasz oraz zarządzania ryzykiem, a w razie potrzeby do zaostrzenia tych przepisów, a także zapewnienia bardziej zharmonizowanego ich stosowania w oparciu o wspólne wytyczne na całym rynku wewnętrznym;

23. wzywa Komisję i państwa członkowskie do przyjęcia środków, które zapewnią przestrzeganie przepisów rozporządzenia (WE) nr 1069/2009 i rozporządzenia wdrażającego (UE) nr 142/2011 dotyczących przetwarzania produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego przed przekształceniem w biogaz i użytkowania lub usuwania pozostałości fermentacyjnych oraz zapewnią, że nie będzie dochodziło do niezgodnego z prawem przenikania do łańcucha paszowego; ponagla Komisję do skontrolowania wdrażania obowiązujących przepisów w państwach członkowskich, aby zapewnić obieg zamknięty dla tej działalności

Mięso odkostnione mechanicznie

24. wyraża zaniepokojenie obecnym prawodawstwem UE dotyczącym mięsa odkostnionego mechanicznie i jego wdrożeniem w państwach członkowskich;

25. wzywa państwa członkowskie do przeglądu wdrożenia definicji mięsa odkostnionego mechanicznie zgodnie z obowiązującymi przepisami;

26. wzywa do obowiązkowego etykietowania mięsa odkostnionego mechanicznie w żywności, aby lepiej informować konsumentów, co umożliwi im dokonywanie świadomych wyborów;

27. zwraca się do Komisji z wnioskiem o informowanie krajów trzecich o wszelkich zmianach rozporządzenia w sprawie TSE, a także środków odnoszących się do TSE;

*

* *

28. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszego sprawozdania z wykonania Radzie oraz Komisji.

______

⁽¹⁾ Dz.U. L 147 z 31.5.2001, s. 1.

⁽²⁾ Dz.U. L 226 z 25.6.2004, s. 22.

⁽³⁾ Dz.U. L 109 z 6.5.2000, s. 29.

⁽⁴⁾ Dz.U. L 165 z 30.4.2004, s. 1.

⁽⁵⁾ Dz.U. L 31 z 01.2.2002, s. 1.

⁽⁶⁾ Dz.U. L 325 z 12.12.2003, s. 31.

⁽⁷⁾ Dz.U. L 300 z 14.11.2009, s. 1.

⁽⁸⁾ Teksty przyjęte, P7_TA(2011)0084.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2013.33E.120
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Przepisy UE dotyczące przenośnych gąbczastych encefalopatii (TSE) oraz związanych z nimi kontroli pasz i żywności - wdrażanie i perspektywy (2010/2249(INI)).
• Data aktu: 06/07/2011
• Data ogłoszenia: 05/02/2013