Rezolucja w sprawie wyzwań w obszarze bezpieczeństwa regionalnego we wschodnioeuropejskich krajach partnerskich.

REZOLUCJA 1

w sprawie wyzwań w obszarze bezpieczeństwa regionalnego we wschodnioeuropejskich krajach partnerskich

(2013/C 338/01)

(Dz.U.UE C z dnia 19 listopada 2013 r.)

ZGROMADZENIE PARLAMENTARNE EURONEST,

uwzględniając akt ustanawiający Zgromadzenia Parlamentarnego Euronest z dnia 3 maja 2011 r.,
uwzględniając konkluzje ze szczytów Partnerstwa Wschodniego, które odbyły się w Pradze w dniu 7 maja 2009 r. i w Warszawie w dniach 29-30 września 2011 r.,
uwzględniając art. 8 i 49 Traktatu o Unii Europejskiej,
uwzględniając pakiet europejskiej polityki sąsiedztwa z dnia 20 marca 2013 r., w tym sprawozdanie z postępów za rok 2012 oraz zalecenia dotyczące działań w odniesieniu do Armenii, Azerbejdżanu, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy,
uwzględniając konkluzje Rady dotyczące Partnerstwa Wschodniego z dnia 18 lutego 2013 r.,
uwzględniając rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 17 listopada 2011 r. (P7_TA(2011)0514) zawierającą zalecenia Parlamentu Europejskiego dla Rady, Komisji oraz Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ) w sprawie negocjacji dotyczących układu o stowarzyszeniu między UE a Gruzją,
uwzględniając rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 22 października 2009 r. (P7_TA(2009)0056) w sprawie budowania demokracji w stosunkach zewnętrznych UE,
uwzględniając rezolucje Parlamentu Europejskiego z dnia 7 kwietnia 2011 r. (P7_TA(2011)0153) w sprawie przeglądu europejskiej polityki sąsiedztwa - wymiaru wschodniego oraz w sprawie stosunków UE z Republiką Armenii, Republiką Azerbejdżanu, Republiką Białorusi, Gruzją, Republiką Mołdawii i Ukrainą,
uwzględniając wspólny komunikat Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa i Komisji z dnia 25 maja 2011 r. zatytułowany "Nowa koncepcja działań w obliczu zmian zachodzących w sąsiedztwie" oraz komunikat z dnia 20 marca 2013 r. zatytułowany "Europejska polityka sąsiedztwa: współpraca na rzecz rozwoju partnerstwa",
uwzględniając europejską strategię bezpieczeństwa oraz krajowe strategie bezpieczeństwa wschodnioeuropejskich krajów partnerskich,
uwzględniając Rocznicową Deklarację Astańską Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) z grudnia 2010 r. zatytułowaną "Ku wspólnocie bezpieczeństwa" oraz decyzję Rady Ministerialnej OBWE z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie "Procesu helsińskiego OBWE +40",
uwzględniając wieloletni program indykatywny na lata 2012-2013 dotyczący Instrumentu na rzecz Stabilności,
uwzględniając przygotowania do podpisania układu o stowarzyszeniu między UE a Ukrainą, a także znaczne postępy w negocjacjach dwustronnych dotyczących nowych układów o stowarzyszeniu między UE a Republiką Armenii, Republiką Azerbejdżanu, Gruzją i Republiką Mołdawii,
uwzględniając swoją rezolucję w sprawie wyzwań dla przyszłości demokracji, w tym wolnych i niezależnych mediów, w krajach Partnerstwa Wschodniego i krajach UE, przyjętą na posiedzeniu Zgromadzenia Parlamentarnego Euronest, które odbyło się w dniu 3 kwietnia 2012 r. w Baku,
A.
mając na uwadze, że UE i wschodnioeuropejskie kraje partnerskie łączy wspólny istotny cel, jakim jest zapewnienie na obszarze sąsiadującym z Europą od wschodu pokoju i zwiększenie bezpieczeństwa, a są to kluczowe warunki rozwoju, dobrobytu i długotrwałej stabilności w regionie;
B.
mając na uwadze, że Partnerstwo Wschodnie powołano w ramach wspólnego projektu Unii Europejskiej i jej wschodnioeuropejskich partnerów, a jego głównym celem jest przyspieszenie stowarzyszenia politycznego i pogłębienie integracji gospodarczej w oparciu o zróżnicowanie, odpowiedzialność i współodpowiedzialność; mając na uwadze, że UE oraz jej wschodnioeuropejscy partnerzy obecnie wykazują się różnym poziomem zainteresowania w zakresie zacieśniania stosunków z UE, od dążeń do przystąpienia do UE po chęć wzmacniania współpracy; mając na uwadze, że w tym kontekście UE uznaje dążenia wschodnioeuropejskich krajów partnerskich w oparciu o ich ambicje i możliwości w zakresie spełniania odpowiednich warunków, w tym warunków określonych w art. 49 Traktatu o Unii Europejskiej;
C.
mając na uwadze, że UE oraz jej wschodnioeuropejskie kraje partnerskie uznają, że nieudane procesy przemian demokratycznych, konflikty regionalne, ryzyko związane z rozpowszechnianiem broni masowego rażenia, nielegalny handel bronią i ludźmi, terroryzm i przestępczość zorganizowana stanowią główne zagrożenia i wyzwania dla regionu w zakresie bezpieczeństwa, choć postrzeganie tych kwestii może być zróżnicowane;
D.
mając na uwadze, że demokracja, poszanowanie praw człowieka, dobre rządzenie i bezpieczeństwo to cele wzajemnie ze sobą powiązane; mając na uwadze, że niezadowolenie społeczne, ubóstwo, brak równouprawnienia, konflikty interesów, korupcja i krótkowzroczny populizm mogą prowadzić do zamieszek na tle politycznym;
E.
mając na uwadze, że choć Europa nie podlega już podziałom z czasów zimnej wojny, w Europie Wschodniej zarysowały się nowe linie podziału wynikające głównie z nierozstrzygniętych konfliktów związanych z nastrojami separatystycznymi inspirowanymi z zagranicy;
F.
mając na uwadze, że sytuację militarną w regionie wschodnioeuropejskim cechuje przede wszystkim coraz większy brak równowagi w zakresie potencjału wojskowego;
G.
mając na uwadze, że szeroko rozpowszechniony proceder przemycania i przetrzymywania nielegalnej broni zagraża bezpieczeństwu niektórych wschodnioeuropejskich krajów i terytoriów, zwłaszcza krajów będących stronami nierozwiązanych konfliktów;
H.
mając na uwadze, że nierozwiązane konflikty utrudniają rozwój gospodarczy, społeczny i polityczny zaangażowanych w nie krajów, a także negatywnie wpływają na współpracę regionalną, stabilność i bezpieczeństwo, zagrażają demokracji w odnośnych krajach i stanowią przeszkodę dla pełnego rozwoju Partnerstwa Wschodniego; mając w szczególności na uwadze, że istniejące konflikty między członkami-założycielami Partnerstwa Wschodniego należy rozwiązać na drodze pokojowej, w sposób konstruktywny i w duchu dobrych stosunków sąsiedzkich, tak aby ułatwiać rzeczywisty proces nawiązywania ściślejszej współpracy na szczeblu europejskim; mając na uwadze, że w tym kontekście wielostronny charakter Partnerstwa Wschodniego może dodatkowo przyczynić się do zwiększenia wysiłków na rzecz mediacji, wzajemnego zrozumienia, budowania zaufania i rozwiązywania konfliktów;
I.
mając na uwadze, że po arabskiej wiośnie unijni przywódcy skoncentrowali się na sytuacji politycznej w krajach objętych południowym sąsiedztwem UE, natomiast mniejszą uwagę poświęcają reagowaniu na zagrożenia dla bezpieczeństwa w krajach objętych sąsiedztwem wschodnioeuropejskim;
J.
mając na uwadze, że choć wschodnioeuropejskie kraje partnerskie łączy wspólne dziedzictwo historyczne i wspólne aspiracje w zakresie budowania wzajemnie korzystnych relacji opartych na zaufaniu do sąsiednich krajów, niektóre z nich zmagają się ze ściśle powiązanymi ze sobą konfliktami, u źródła których leży brak zaufania, różnice językowe i kulturowe lub rywalizacja polityczna, które to problemy pogłębiły się w czasach Związku Radzieckiego; mając na uwadze, że takie konflikty są źródłem niestabilności i braku bezpieczeństwa, a także utrudniają przeprowadzanie reform politycznych oraz stanowią przeszkodę dla rozwoju gospodarczego całego regionu;
K.
mając na uwadze, że nierozwiązane konflikty w regionie wschodnioeuropejskim po upadku Związku Radzieckiego doprowadziły do zamknięcia granic, uniemożliwiając mieszkańcom tego regionu czerpanie korzyści gospodarczych i społecznych z wymiany zagranicznej i utrudniając próby budowania dialogu międzykulturowego i wzajemnego zrozumienia między narodami;
L.
mając na uwadze, że UE pełni aktywną rolę w rozwiązywaniu nierozstrzygniętych konfliktów w regionie wschodnioeuropejskim, współprzewodnicząc rozmowom genewskim dotyczącym pokoju i bezpieczeństwa w Gruzji oraz uczestnicząc w charakterze obserwatora w negocjacjach według formatu 5+2 dotyczących konfliktu naddniestrzańskiego, oraz że Francja jest jednym z trzech krajów współprzewodniczących Grupie Mińskiej OBWE zajmującej się konfliktem w Górskim Karabachu; mając na uwadze, że we wspólnym komunikacie z dnia 25 maja 2011 r. zatytułowanym "Nowa koncepcja działań w obliczu zmian zachodzących w sąsiedztwie", UE określiła swój cel, jakim jest zwiększenie udziału Unii w rozwiązywaniu nierozstrzygniętych konfliktów, w szczególności poprzez zwiększenie wsparcia UE dla istniejących formatów negocjacji; mając na uwadze, że w zeszłym roku ustanowiono Europejski Fundusz na rzecz Demokracji w celu zapewnienia szybkiego i elastycznego wsparcia podmiotom działającym na rzecz przemian demokratycznych;
M.
mając na uwadze, że Federacja Rosyjska jest główną zainteresowaną stroną w przypadku przedłużających się konfliktów ze względu na rosyjską okupację regionów Cchinwali i Abchazja w Gruzji, obecność rosyjskich sił wojskowych w separatystycznych regionach Republiki Mołdawii oraz wpływy polityczne i gospodarcze w całym regionie wschodnioeuropejskim; mając na uwadze, że UE jest natomiast aktywnie zaangażowana na tym obszarze poprzez udział dwóch misji cywilnych zorganizowanych w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony UE (WPBiO), tj. misji granicznej UE dla Mołdawii i Ukrainy oraz misji obserwacyjnej Unii Europejskiej w Gruzji;
N.
mając na uwadze, że Ukraina i Republika Mołdawii nawiązały partnerstwo z UE w ramach unijnej WPBiO; mając na uwadze, że Ukraina jest jedynym wschodnioeuropejskim krajem partnerskim, który uczestniczył jak dotąd w misjach i operacjach w dziedzinie WPBiO UE w ramach umowy ramowej z UE, ułatwiając szybkie zaangażowanie ukraińskich sił wojskowych; mając na uwadze, że UE i Republika Mołdawii są w trakcie ratyfikowania podobnej umowy ramowej;
O.
mając na uwadze, że niektóre kraje skorzystały ze stosowania zasady "więcej za więcej" w odniesieniu do zwiększonej pomocy finansowej, odzwierciedlając tym samym systematyczne wprowadzanie zwiększonej warunkowości politycznej oraz tempo reform w trzech wschodnioeuropejskich krajach partnerskich;
P.
mając na uwadze, że wschodnioeuropejskie kraje partnerskie nawiązały stałą współpracę z Organizacją Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO) w oparciu o wspólne interesy; mając na uwadze, że stosunki NATO z Republiką Armenii, Republiką Azerbejdżanu, Gruzją, Republiką Mołdawii i Ukrainą przyczyniły się do przeprowadzenia reform demokratycznych i instytucjonalnych oraz reform systemu obrony na szczeblu krajowym, a także do udziału w prowadzonych przez NATO operacjach pokojowych;
Q.
mając na uwadze, że zagrożenia spowodowane przez materiały chemiczne, biologiczne, radiologiczne i jądrowe, nielegalne rozpowszechnianie broni oraz przestępczość zorganizowana nadal stanowią ważny problem z punktu widzenia bezpieczeństwa regionalnego ze względu na dużą ilość broni i amunicji pochodzącej z czasów zimnej wojny;
R.
mając na uwadze, że długi czas trwania nierozstrzygniętych sporów terytorialnych, stronniczość i brak niezależności, a także nieskuteczność systemu sądownictwa i organów ścigania, wewnętrzne spory polityczne oraz nakładanie się prywatnych interesów na sprawy publiczne sprzyjają rozwojowi przestępczości zorganizowanej;
S.
mając na uwadze, że sąsiedztwo wschodnie daje ogromne możliwości w zakresie nawiązywania współpracy między UE a wschodnioeuropejskimi krajami partnerskimi i wiąże się z wzajemnie korzystnymi perspektywami, umożliwiając opracowywanie i rozwój istotnych działań i projektów, zwłaszcza w dziedzinie bezpieczeństwa energetycznego, dywersyfikacji źródeł i dróg dostaw energii (południowy korytarz gazowy), a także integrację handlową i gospodarczą, które powinny być jednymi z instrumentów gwarantujących poprawę bezpieczeństwa i pokój;
T.
mając na uwadze, że katastrofy naturalne i katastrofy spowodowane przez człowieka uznaje się za ogólne zagrożenie w całym regionie wschodnioeuropejskim ze względu na ryzyko wystąpienia trzęsienia ziemi, ekstremalnych warunków pogodowych, zdarzeń hydrogeologicznych, takich jak powodzie i susze, oraz katastrof w miastach i katastrof przemysłowych;
1.
podkreśla swoje przekonanie, że UE i wschodnioeuropejskie kraje partnerskie ponoszą wspólną odpowiedzialność polityczną za propagowanie pokoju i bezpieczeństwa na całym kontynencie europejskim, przezwyciężając długoletnie podziały historyczne i koncentrując się na wspólnych wartościach;
2.
uważa, że wyzwania w zakresie bezpieczeństwa w regionie wschodnioeuropejskim wynikają z niezrównoważonych i niezakończonych przemian demokratycznych, wewnętrznego separatyzmu i zagrożeń zewnętrznych, które wymagają skoordynowanej reakcji i dalszej współpracy krajów w tym regionie oraz najsilniejszych krajów sąsiadujących w oparciu o wzajemne poszanowanie i ochronę krajowych interesów;
3.
podkreśla, że Partnerstwo Wschodnie to jedyne w swoim rodzaju wielostronne forum dialogu i współpracy w zakresie bezpieczeństwa regionalnego obejmujące grupę państw wyznających wspólne wartości i zasady wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz praworządności zgodnie ze wspólną deklaracją ze szczytu Partnerstwa Wschodniego, który odbył się w Warszawie we wrześniu 2011 r.;
4.
podkreśla, że zbliżający się szczyt Partnerstwa Wschodniego w Wilnie to najlepsza okazja, by podkreślić europejską perspektywę dla najambitniejszych wschodnioeuropejskich krajów partnerskich ze względu na ich europejskie dążenia oraz zaangażowanie w propagowanie wspólnych europejskich wartości i zasad;

Budowanie wspólnej przestrzeni stabilności i pokoju poprzez podjęcie wyzwania w postaci przemian demokratycznych oraz rozwoju gospodarczego i społecznego

5.
podkreśla, że wzmacnianie demokracji, zwiększanie praworządności, poszanowania praw człowieka, praw mniejszości i podstawowych wolności oraz autentyczna niezawisłość i skuteczność systemu sądownictwa, niedopuszczanie do stosowania wybiórczej sprawiedliwości, w tym wprowadzenie zakazu nawoływania do ataków na przeciwników politycznych poprzez mowę nienawiści lub inne prowokacyjne działania, są kluczowe dla tworzenia warunków niezbędnych do zagwarantowania trwałego bezpieczeństwa w regionie wschodnioeuropejskim oraz budowania długotrwałego zaufania obywateli do instytucji państwowych; w tym kontekście wzywa wschodnioeuropejskie kraje partnerskie do zwiększenia przejrzystości, odpowiedzialności i demokratycznego nadzoru nad organami ścigania; podkreśla, że pełne poszanowanie zasady praworządności oraz porządku konstytucyjnego jest niezbędne w kontekście powyborczym;
6.
uważa, że reforma instytucji państwowych w oparciu o zasady demokratyczne i zasadę praworządności, wzmacnianie wolności wypowiedzi i wolności wyrażania opinii, a także pluralizm i niezależność mediów, gwarantowanie wiarygodnych, wolnych i uczciwych wyborów, pluralistyczny dialog z opozycją, niezawisłość systemu sądownictwa, zapobieganie nadużyciom władzy oraz walka z korupcją to kluczowe czynniki wpływające na ograniczenie ryzyka występowania konfliktów politycznych; jest zdania, że rozwój systemu dobrych rządów i demokratycznych procesów podejmowania decyzji pozytywnie wpływa na dialog przywódców politycznych ze społeczeństwem oraz na podejmowane przez nich decyzje dotyczące bezpieczeństwa;
7.
z zadowoleniem przyjmuje niedawne poprawki do konstytucji Gruzji, których celem było dalsze równoważenie zakresu władzy wykonawczej i ustawodawczej;
8.
wzywa do przyjęcia szeroko zakrojonych przepisów antydyskryminacyjnych; uważa, że ochrona praw człowieka oraz praw mniejszości to podstawowe europejskie wartości oraz że należy zapobiegać wszelkim zagrożeniom naruszenia lub naruszeniom powyższych wartości, ponieważ mogą one przyczynić się do zwiększenia ryzyka destabilizacji i braku bezpieczeństwa; podkreśla, że wolna przestrzeń publiczna jest istotnym aspektem odpowiedzialnego społeczeństwa i warunkiem wstępnym do pokojowego rozwiązywania konfliktów politycznych; w związku z tym potępia wszelkie próby ograniczania wolności wypowiedzi dziennikarzy, dysydentów, obrońców praw człowieka i przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego;
9.
uważa, że rozwój silnego i energicznego społeczeństwa obywatelskiego jest kluczowym czynnikiem umożliwiającym postęp demokratyczny i lepszą ochronę praw człowieka; wzywa wschodnioeuropejskie kraje partnerskie do zniesienia zbędnych ograniczeń prawnych i administracyjnych, które ograniczają powszechną wolność zgromadzeń i powszechne prawo zrzeszania się, oraz do dopilnowania, by obrońcy praw człowieka podlegali pełnej ochronie ludności i ochronie sądowej oraz by nie byli marginalizowani w społeczeństwie;
10.
wzywa wschodnioeuropejskie kraje partnerskie do zainicjowania lub przeprowadzenia reform gospodarczych mających na celu zakończenie procesu przekształcenia w dobrze funkcjonujące, rozwijające się gospodarki rynkowe, a także do stworzenia warunków sprzyjających dobrobytowi, zrównoważonemu rozwojowi oraz spójności społecznej i regionalnej; podkreśla, że ograniczenie ubóstwa, wykluczenia społecznego i braku równouprawnienia jest niezbędne do pomyślnego zakończenia powyższych reform oraz do zwiększenia do nich zaufania, a także do ograniczenia ryzyka wystąpienia niepokojów społecznych podsycanych przez grupy ekstremistyczne i ugrupowania radykalne;
11.
wzywa UE i wschodnioeuropejskie kraje partnerskie, by na szczycie Partnerstwa Wschodniego, który ma się odbyć na jesieni 2013 r. w Wilnie, nadały nowy wymiar wspólnym wysiłkom na rzecz propagowania demokratycznych, społecznych i gospodarczych reform w regionie wschodnioeuropejskim; w związku z powyższym oczekuje od UE i tych wschodnioeuropejskich krajów partnerskich, które poczyniły znaczące postępy w negocjacjach, by do momentu rozpoczęcia szczytu podpisały lub zainicjowały układy o stowarzyszeniu, w tym pogłębioną i kompleksową umowę o wolnym handlu; w tym kontekście wzywa wszystkich zaangażowanych partnerów do udziału we wstępnych rozmowach na temat terytorialnego zakresu zastosowania układów o stowarzyszeniu;
12.
popiera podejście UE do wschodnioeuropejskich krajów partnerskich oparte na wzajemnej odpowiedzialności i zasadzie "więcej za więcej", zachęcając partnerów do przeprowadzania reform politycznych potrzebnych do osiągnięcia wspólnych celów Partnerstwa Wschodniego oraz do zapewnienia stabilności politycznej i bezpieczeństwa; zauważa, że zgodnie ze wspólnym komunikatem Komisji i wiceprzewodniczącego/Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z dnia 20 marca 2013 r. zatytułowanym "Europejska polityka sąsiedztwa: współpraca na rzecz rozwoju partnerstwa" zasada "więcej za więcej" oznacza coraz większą potrzebę różnicowania reakcji politycznej UE w zależności od ambicji i wyników działań każdego z partnerów;
13.
wyraża zaniepokojenie zagrożeniami związanymi z rozwojem sił zbrojnych w regionie Europy Wschodniej, który wiąże się z wykorzystywaniem środków przeznaczonych na rozwój gospodarczy i społeczny; zaleca, by państwa członkowskie UE oraz wschodnioeuropejskie kraje partnerskie dokonały przeglądu swych strategii politycznych w dziedzinie eksportu i importu broni w regionie w celu osiągnięcia porozumień w sprawie rozbrojenia i demilitaryzacji obszarów objętych konfliktami, biorąc pod uwagę postępy poczynione przez poszczególne państwa partnerskie w zakresie przemian demokratycznych, tworzenia instytucji i poszanowania praw człowieka;
14.
uznaje szczególne znaczenie bezpieczeństwa energetycznego dla ogólnej stabilności regionu wschodnioeuropejskiego; z tego powodu popiera rozwój bezpiecznej i integracyjnej infrastruktury energetycznej, takiej jak południowy korytarz gazowy, mającej pozytywny wpływ na bezpieczeństwo, rozwój gospodarczy i długotrwałą stabilność regionu;

Zaangażowanie w rozstrzyganie przedłużających się konfliktów na drodze pokojowej

15.
podkreśla, że utrzymanie status quo w przypadku nierozwiązanych konfliktów w regionie Europy Wschodniej jest nie do zaakceptowania, ponieważ wiąże się z ryzykiem dalszej eskalacji napięć i wznowienia konfliktów zbrojnych; podkreśla, że wyścig zbrojeń jeszcze bardziej zwiększyłby zagrożenie dla

bezpieczeństwa regionalnego; z zadowoleniem przyjmuje działania UE zgodne z kompleksowym podejściem UE do tego obszaru, mające na celu rozwiązanie problemów związanych z bezpieczeństwem, praworządnością i cywilnym zarządzaniem kryzysowym; podkreśla, że zapewnianie stabilności i pokojowe rozwiązywanie konfliktów leży we wspólnym interesie UE oraz wschodnioeuropejskich krajów partnerskich i wzywa je do propagowania i tworzenia warunków sprzyjających postępom w rozwiązywaniu sporów oraz zachęca do wdrażania działań na rzecz budowania pokoju związanych ze wsparciem;

16.
podkreśla odpowiedzialność UE, jeżeli chodzi o jej udział w rozwiązywaniu sporów poprzez wspieranie dialogu między stronami i wdrażanie programów i narzędzi umożliwiających transformację konfliktu; podkreśla rolę, jaką odgrywa Specjalny Przedstawiciel Unii Europejskiej w Regionie Południowego Kaukazu i ds. Kryzysu w Gruzji w działaniach na rzecz rozstrzygania przedłużających się sporów na drodze pokojowej i popiera przedłużenie jego mandatu po 30 czerwca 2013 r.; chwali misję pomocy granicznej UE i misję obserwacyjną UE za zwiększenie bezpieczeństwa i pomoc w budowaniu transgranicznego zaufania w Republice Mołdawii i w Gruzji; zaleca UE przedłużenie mandatu powyższych misji i zwiększenie ich skuteczności; wzywa wszystkie zainteresowane strony do kontynuowania współpracy w ramach partnerstwa europejskiego na rzecz pokojowego rozwiązania konfliktu w Górskim Karabachu, będącego finansowanym przez UE programem na rzecz społeczeństwa obywatelskiego, którego drugi etap rozpoczął się w listopadzie 2012 r.;
17.
zwraca uwagę na istotną rolę, jaką w regionie Europy Wschodniej odgrywa Federacja Rosyjska ze względu na swoje wpływy polityczne i gospodarcze oraz bezpośrednie zaangażowanie militarne we wszystkich przedłużających się konfliktach; wzywa władze Rosji do wykorzystywania tego rodzaju wpływów w sposób konstruktywny, z pełnym poszanowaniem suwerenności krajów należących do regionu oraz do powstrzymywania się od wszelkich działań mogących stanowić zagrożenie dla stabilności regionu; ponownie zaznacza, że już uzgodnione wycofanie rosyjskich zagranicznych oddziałów wojskowych z separatystycznych regionów Republiki Mołdawii i Gruzji stanowiłoby istotny krok naprzód w procesie pokojowego rozwiązywania tych konfliktów;
18.
wzywa Federację Rosyjską do poszanowania suwerenności, integralności terytorialnej i nienaruszalności uznanych przez społeczność międzynarodową granic Gruzji; w związku z tym wzywa Federację Rosyjską do zapewnienia bezwarunkowego wdrożenia porozumienia w sprawie zawieszenia broni z 2008 r., do wycofania sił wojskowych z terytorium Gruzji, do zagwarantowania misji obserwacyjnej Unii Europejskiej nieograniczonego dostępu do regionu Abchazji i Cchinwali w Gruzji oraz do unieważnienia decyzji w sprawie uznania niezależności tych regionów od Gruzji;
19.
wzywa Federację Rosyjską do dotrzymania zobowiązań podjętych w związku z przystąpieniem do Rady Europy w 1996 r., a następie podczas szczytu OBWE w Stambule w 1999 r. i dotyczących regionu naddniestrzańskiego oraz zaleca, by siły pokojowe stacjonujące obecnie na terytorium Republiki Mołdawii zastąpiono międzynarodową misją cywilną, której legalność uznawałyby strony konfliktu naddniestrzańskiego; wzywa władze Rosji do powstrzymania się od stosowania wszelkich środków politycznych i dyplomatycznych, które mogą zakłócić proces rozwiązywania sporów i utrudnić zawieranie pozytywnych, ukierunkowanych na wyniki porozumień;
20.
uważa, że nie istnieje żadna alternatywa dla pokojowego rozwiązania konfliktu w Górskim Karabachu i wyraża pełne poparcie dla ustanowienia zasad madryckich; wyraża ubolewanie, że prace współprzewodniczących Grupy Mińskiej OBWE, oparte o zasady prawa międzynarodowego określone w Karcie Narodów Zjednoczonych, w Akcie końcowym z Helsinek i w ramach OBWE nie przyniosły dotychczas żadnych konkretnych rezultatów, oraz wzywa do skuteczniejszego i większego zaangażowania ze strony UE; ponagla wszystkie zainteresowane strony do zwiększenia wysiłków i zaangażowania, mając na uwadze, że Grupa Mińska OBWE nie poczyniła jeszcze, ponad dwadzieścia lat po jej utworzeniu, znaczących postępów; wzywa strony konfliktu - Armenię i Azerbejdżan - do prowadzenia konstruktywnych negocjacji;
21.
wzywa UE do zwiększenia wysiłków i aktywnego uczestnictwa w mediacjach na rzecz pokojowego rozwiązania przedłużających się konfliktów w tych formatach, w których UE już działa; podkreśla, że aktywne działania mediacyjne ze strony UE w rozwiązywaniu konfliktu mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa i trwałej stabilności w regionie wschodnioeuropejskim, a także stanowią wstępny warunek powodzenia europejskiej polityki sąsiedztwa; wzywa Specjalnego Przedstawiciela Unii Europejskiej w Regionie Południowego Kaukazu i ds. Kryzysu w Gruzji do podejmowania dalszych działań mających na celu rozwiązanie konfliktów w regionie Południowego Kaukazu poprzez stosowanie praktycznych środków, takich jak budowanie potencjału, ułatwianie osiągania konsensusu przez strony, wzmacnianie pomocy publicznej i zwiększanie udziału społeczeństwa obywatelskiego;
22.
zachęca wszystkie zainteresowane strony do aktywnego udziału w rozwiązywaniu konfliktu naddniestrzańskiego, mając na uwadze propagowanie akceptowalnej przez wszystkie strony wspólnej wizji przyszłości, oraz do uzgodnienia podstawowych warunków porozumienia; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje porozumienie ze stycznia 2012 r. dotyczące taktyki "małych kroków", która ma posłużyć do rozwiązania praktycznych kwestii o zasadniczym znaczeniu dla obywateli;
23.
podkreśla, że Parlament Europejski zachęca obecnie do opracowania europejskiej strategii bezpieczeństwa morskiego i zauważa, że taka strategia mogłaby przyczynić się rozwiązania przedłużających się konfliktów, pod warunkiem że obejmowałaby ambitny program działań w regionie Morza Czarnego;
24.
wzywa UE, wschodnioeuropejskie kraje partnerskie i zainteresowane podmioty z regionu do pogłębienia dialogu politycznego poprzez zaproponowanie szeregu środków budowy zaufania w regionie Europy Wschodniej w celu uzgodnienia wspólnych zasad i programu działań na rzecz zwiększania bezpieczeństwa i rozwiązywania konfliktów; w związku z tym wzywa przewodnictwo Ukrainy w OBWE w 2013 r. do wdrożenia ambitnego programu działań oraz do zapewnienia udziału wszystkich wschodnioeuropejskich krajów partnerskich w unijnych forach na rzecz dialogu, w tym dialogu dotyczącego praw człowieka, tak aby umożliwić dalsze postępy w procesach pokojowego rozwiązywania nierozstrzygniętych konfliktów;
25.
wzywa UE i wschodnioeuropejskie kraje partnerskie do dalszego opracowywania regionalnych wielostronnych programów działań, stwarzania zachęt do współpracy regionalnej oraz przyspieszenia realizacji transgranicznych projektów budowania zaufania i promowania zaufania między społecznościami, zwracając szczególną uwagę na środki transformacji konfliktów i przyczyniając się do odbudowy i rozwoju gospodarczego i społecznego regionów dotkniętych konfliktami poprzez pobudzanie handlu i zachęcanie do podróżowania oraz inwestowania;
26.
podkreśla potrzebę dwustronnego rozwoju handlu, integracji gospodarczej i infrastruktury między wschodnioeuropejskimi krajami partnerskimi;
27.
ponagla wschodnioeuropejskie kraje partnerskie do wdrażania wysokiej jakości programów kształcenia, które pomogą w zwalczaniu nienawiści i wrogości na tle etnicznym, terytorialnym lub religijnym oraz w zwiększaniu poszanowania dla praw mniejszości; uważa, że należy dalej pogłębiać dialog międzykulturowy i międzyreligijny w celu promowania wzajemnego zrozumienia, szacunku i tolerancji wśród wschodnioeuropejskich krajów partnerskich; w związku z tym podkreśla znaczenie silnych i aktywnych społeczeństw obywatelskich, które mogą przyczynić się do pogłębienia takiego dialogu oraz do rozwoju kontaktów społecznościowych między stronami konfliktu; wzywa Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Partnerstwa Wschodniego do dalszego udziału we wdrażaniu wielostronnych i dwustronnych działań w ramach Partnerstwa Wschodniego, które mają na celu realizację powyższego celu;
28.
zaleca Forum Społeczeństwa Obywatelskiego Partnerstwa Wschodniego zainicjowanie programu szkoleń dla mediów, prowadzonych przez branżowe europejskie organizacje dziennikarskie, co przyczyniłoby się do zwalczania wzajemnej niechęci i mowy nienawiści oraz do zapewnienia przestrzegania standardów zawodowych przy tworzeniu materiałów dziennikarskich dotyczących stosunków między grupami etnicznymi, a także wzywa do wspierania niezależnych ośrodków analitycznych współpracujących na rzecz opracowania sposobów zapewnienia bezpieczeństwa, rozwiązywania konfliktów i zapobiegania im;
29.
zauważa, że nierozwiązane konflikty mogą być źródłem poczucia niesprawiedliwości i frustracji w społeczeństwie; zaleca, by urzędnicy państwowi i przywódcy polityczni ze wschodnioeuropejskich krajów partnerskich unikali wykorzystywania tego rodzaju nastrojów społecznych w wewnętrznych kampaniach politycznych, ponieważ prowadzi to jedynie do zwiększenia się antagonizmów i dalszych napięć;

Wzmacnianie współpracy politycznej i wojskowej w celu zwalczania zagrożeń dla bezpieczeństwa regionalnego

30.
podkreśla kluczową rolę, jaką odgrywają organizacje i partnerstwa międzynarodowe w rozwiązywaniu problemów związanych z bezpieczeństwem regionalnym oraz w ustanawianiu opartego na współpracy podejścia do kwestii bezpieczeństwa, które uwzględniałoby zarówno wymiar polityczny, jak i wojskowy; w związku z tym wzywa do zacieśnienia współpracy z Federacją Rosyjską w celu określenia trwałych rozwiązań problemów związanych z bezpieczeństwem regionalnym, w tym przedłużających się konfliktów;
31.
wzywa państwa członkowskie UE i zainteresowane wschodnioeuropejskie kraje partnerskie do pogłębienia dialogu na temat problemów związanych z bezpieczeństwem w ramach istniejących formatów UE, Rady Partnerstwa Euroatlantyckiego NATO, OBWE i Rady Europy oraz zaleca koordynację współpracy w celu zwiększenia skuteczności działań na miejscu, oszczędzania zasobów i opracowania programów dostosowanych do indywidualnych potrzeb krajów uczestniczących; w szczególności uważa, że państwa członkowskie UE i NATO powinny połączyć swoje zasoby w celu konsolidacji współpracy ze wschodnioeuropejskimi krajami partnerskimi w ramach formatu wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) oraz programu NATO "Partnerstwo dla Pokoju";
32.
uznaje znaczenie i wyniki współpracy UE, Ukrainy i Republiki Mołdawii w ramach WPBiO UE, która pomogła w osiągnięciu porozumień w zakresie bezpieczeństwa oraz ustalenia ram misji i operacji zarządzania kryzysowego UE; wzywa państwa członkowskie UE do wzięcia pod uwagę aspiracji wschodnioeuropejskich krajów partnerskich, które chcą zwiększyć swoje możliwości w celu zacieśnienia współpracy w ramach formatu WPBiO i zaleca bliższą współpracę w oparciu o inicjatywy wspierające rozwój potencjału i szkolenie krajowego personelu w sektorach bezpieczeństwa i obrony;
33.
z zadowoleniem przyjmuje decyzję Rady Ministerialnej Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) z dnia 7 grudnia 2012 r. dotyczącą rozpoczęcia "procesu helsińskiego +40" jako narzędzia pobudzania politycznego w celu przyspieszenia prac na rzecz wspólnoty bezpieczeństwa i strategicznego planu działania na rzecz zacieśnienia współpracy w OBWE do 2015 r., kiedy to przypada 40. rocznica podpisania Aktu końcowego z Helsinek;
34.
zachęca UE oraz właściwe międzynarodowe organizacje i najważniejszych partnerów do opracowania scenariuszy odbudowy w fazie po zakończeniu konfliktu, które mogłyby stanowić kolejną zachętę do rozwiązywania konfliktów, uwidaczniając konkretne korzyści płynące z rozstrzygnięć na drodze pokojowej;
35.
podkreśla potrzebę ożywienia i rozszerzenia współpracy w zakresie rozbrojenia, regulacji prawnej handlu bronią, kontroli broni konwencjonalnej i zwalczania nielegalnego handlu bronią; w tym celu zaleca, by UE i wschodnioeuropejskie kraje partnerskie dokonały przeglądu zgodności z międzynarodowymi umowami, a zwłaszcza z Traktatem o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie, w dalszym ciągu wspierały opracowanie powszechnego traktatu o handlu bronią, a także angażowały się w dialog na rzecz rozwoju dalszej współpracy w zakresie rozbrojenia i kontroli broni; podkreśla istotne znaczenie ograniczenia wyścigu zbrojeń;
36.
wzywa UE do wzmocnienia programów współpracy skierowanych do wschodnioeuropejskich krajów partnerskich oraz do zwiększenia finansowania takich programów w ramach unijnego Instrumentu na rzecz Stabilności w celu ograniczania ryzyka związanego z materiałami chemicznymi, biologicznymi, radiologicznymi i jądrowymi, a także z rozpowszechnianiem broni masowego rażenia oraz fachowej wiedzy technologicznej w tej dziedzinie;
37.
podkreśla, że reforma administracji publicznej, systemu sądownictwa i organów ścigania we wschodnioeuropejskich krajach partnerskich jest niezbędna, by możliwe było poczynienie postępów w zwalczaniu przestępczości zorganizowanej, korupcji, cyberprzestępczości, prania pieniędzy i terroryzmu; wzywa wschodnioeuropejskie kraje partnerskie do zaangażowania się we wdrażanie lub do dalszego wdrażania ambitnego programu działań w celu zapewnienia niezawisłości systemu sądownictwa oraz do dalszej współpracy z UE w zakresie egzekwowania prawa i administracji celnej w celu zwiększenia zaufania społeczeństwa do tych instytucji;
38.
wzywa UE i wschodnioeuropejskie kraje partnerskie do wykorzystania i przedłużenia po 2014 r. inicjatywy przewodniej Partnerstwa Wschodniego na rzecz zapobiegania, gotowości i reagowania na katastrofy spowodowane przez człowieka i katastrofy naturalne, której głównym celem jest działanie na rzecz pokoju, stabilności, bezpieczeństwa i dobrobytu krajów Partnerstwa Wschodniego oraz ochrona środowiska, mieszkańców, dziedzictwa kulturowego, zasobów i infrastruktury regionu poprzez wzmacnianie odporności, gotowości i reagowania na katastrofy spowodowane przez człowieka i katastrofy naturalne w poszczególnych krajach;
39.
podkreśla znaczenie bezpieczeństwa energetycznego dla kształtowania środowiska bezpieczeństwa w regionie; ponagla do podejmowania dalszych działań mających na celu integrację rynków energii UE i wschodnioeuropejskich krajów partnerskich, ponownie podkreśla znaczenie południowego korytarza gazowego oraz inicjatywy przewodniej na rzecz kaspijsko-czarnomorskiego korytarza gazowego w ramach inicjatywy na rzecz południowego korytarza gazowego dla ograniczenia zależności od importu energii od dominujących na rynku dostawców oraz wzywa UE do ułatwiania i promowania dywersyfikacji dostaw gazu, co umożliwi ściślejszą współpracę UE i wschodnioeuropejskich krajów partnerskich;
40.
wzywa do rozwoju współpracy regionalnej oraz dobrych stosunków sąsiedzkich, a także do pomagania w rozwoju regionalnych synergii i systemu reagowania na specyficzne problemy związane z położeniem geograficznym, gospodarką, bezpieczeństwem, środowiskiem i społeczeństwem występujące w krajach Partnerstwa Wschodniego, a także w relacjach z UE; w związku z tym wzywa do zacieśnienia współpracy w zakresie sektorowych strategii politycznych dotyczących m.in. edukacji, młodych ludzi, migracji, opieki zdrowotnej czy transportu;
41.
zaleca, by wschodnioeuropejskie kraje partnerskie wzmocniły współpracę w zakresie zarządzania granicami i przepływami migracyjnymi w regionie poprzez zbliżenie lub ustanowienie wspólnych standardów z UE oraz poprzez zwalczanie handlu ludźmi, gwarantując jednocześnie poszanowanie praw migrantów;
42.
zaleca swym współprzewodniczącym przekazanie niniejszej rezolucji przewodniczącemu Parlamentu Europejskiego, Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji/Wysokiemu Przedstawicielowi Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, Specjalnemu Przedstawicielowi Unii Europejskiej w Regionie Południowego Kaukazu, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, rządom i parlamentom państw członkowskich UE, wschodnioeuropejskich krajów partnerskich i Federacji Rosyjskiej.
1 Przyjęta w Brukseli w dniu 28 maja 2013 r.

Zmiany w prawie

Wnioski o świadczenie z programu "Aktywny rodzic" od 1 października

Pracujemy w tej chwili nad intuicyjnym, sympatycznym, dobrym dla użytkowników systemem - przekazała we wtorek w Warszawie szefowa MRPiPS Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. Nowe przepisy umożliwią wprowadzenie do systemu prawnego trzech świadczeń: "aktywni rodzice w pracy", "aktywnie w żłobku" i "aktywnie w domu". Na to samo dziecko za dany miesiąc będzie jednak przysługiwało tylko jedno z tych świadczeń.

Krzysztof Koślicki 11.06.2024
KSeF od 1 lutego 2026 r. - ustawa opublikowana

Obligatoryjny Krajowy System e-Faktur wejdzie w życie 1 lutego 2026 roku. Ministerstwo Finansów zapowiedziało wcześniej, że będzie też drugi projekt, dotyczący uproszczeń oraz etapowego wejścia w życie KSeF - 1 lutego 2026 r. obowiązek obejmie przedsiębiorców, u których wartość sprzedaży przekroczy 200 mln zł, a od 1 kwietnia 2026 r. - wszystkich przedsiębiorców.

Monika Pogroszewska 11.06.2024
Prezydent podpisał nowelę ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju

Prezydent podpisał nowelizację ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw - poinformowała w poniedziałek kancelaria prezydenta. Nowe przepisy umożliwiają m.in. podpisywanie umów o objęcie przedsięwzięć wsparciem z KPO oraz rozliczania się z wykonawcami w euro.

Ret/PAP 10.06.2024
Wakacje składkowe dla przedsiębiorców z podpisem prezydenta

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw – poinformowała Kancelaria Prezydenta RP w poniedziałkowym komunikacie. Ustawa przyznaje określonym przedsiębiorcom prawo do urlopu od płacenia składek na ubezpieczenia społeczne przez jeden miesiąc w roku.

Grażyna J. Leśniak 10.06.2024
Prezydent podpisał ustawę powołującą program "Aktywny Rodzic"

Prezydent podpisał ustawę o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka "Aktywny rodzic". Przewiduje ona wprowadzenie do systemu prawnego trzech świadczeń wspierających rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowywaniu i rozwoju małego dziecka: „aktywni rodzice w pracy”, „aktywnie w żłobku” i „aktywnie w domu”. Na to samo dziecko za dany miesiąc będzie przysługiwało tylko jedno z tych świadczeń. O tym, które – zdecydują sami rodzice.

Grażyna J. Leśniak 10.06.2024
Nawet pół miliona kary dla importerów - ustawa o KAS podpisana

Kancelaria Prezydenta poinformowała w piątek, że Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz niektórych innych ustaw. Wprowadza ona unijne regulacje dotyczące importu tzw. minerałów konfliktowych. Dotyczy też kontroli przewozu środków pieniężnych przez granicę UE. Rozpiętość kar za naruszenie przepisów wyniesie od 1 tys. do 500 tys. złotych.

Krzysztof Koślicki 07.06.2024