Umowa międzynarodowa w sprawie drewna tropikalnegoP6_TA(2008)0454
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 24 września 2008 r. w sprawie Międzynarodowej umowy w sprawie drewna tropikalnego (ITTA) z 2006 r.
(2010/C 8 E/12)
(Dz.U.UE C z dnia 14 stycznia 2010 r.)
Parlament Europejski,
– uwzględniając projekt decyzji Rady (11964/2007),
– uwzględniając program działalności legislacyjnej i prac Komisji na 2008 r. (COM(2007)0640),
– uwzględniając "Roczny przegląd rynku produktów leśnych" Organizacji ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) za lata 2006-2007,
– uwzględniając "Przegląd ekonomicznych aspektów zmian klimatu" sir Nicholasa Sterna, przedstawiony w dniu 30 października 2006 r.,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 lipca 2005 r. w sprawie przyspieszenia wykonania planu działań UE w sprawie egzekwowania prawa, zarządzania i handlu w dziedzinie leśnictwa (FLEGT)(1),
– uwzględniając art. 108 ust. 5 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że podczas planowania i realizacji wspólnej polityki handlowej należy uwzględnić wymogi w zakresie ochrony środowiska naturalnego (art. 6 i 3 ust. 1 lit. b) traktatu), gdyż jednym z kluczowych celów polityki Wspólnoty Europejskiej w dziedzinie środowiska naturalnego jest promowanie na płaszczyźnie międzynarodowej środków zmierzających do rozwiązania regionalnych lub światowych problemów środowiskowych, obejmujących m.in. ochronę i zrównoważone użytkowanie leśnej różnorodności biologicznej (art. 174 Traktatu),
B. mając na uwadze, że skala wylesiania sięga około 13 milionów hektarów rocznie, w tym 6 milionów hektarów stanowią lasy pierwotne,
C. mając na uwadze, że w latach 90. szacunkowy wkład wylesiania w emisję gazów cieplarnianych wyniósł 20 %,
D. mając na uwadze, że zgodnie z szacunkami FAO mniej niż 8 % ogółu światowych terenów leśnych jest oznakowanych ekologicznie, a mniej niż 5 % lasów tropikalnych objętych jest zrównoważoną gospodarką leśną,
E. mając na uwadze, że tani przywóz nielegalnego drewna i produktów leśnych oraz nieprzestrzeganie podstawowych norm społecznych i środowiskowych prowadzą do destabilizacji rynków międzynarodowych, ograniczają dochody z podatków krajów-producentów oraz stanowią zagrożenie dla lepszych miejsc pracy zarówno w krajach importujących, jak i eksportujących drewno, a także osłabiają pozycję tych firm, które postępują w odpowiedzialny sposób i przestrzegają istniejących norm,
F. mając na uwadze, iż nie należy oczekiwać, że ludność krajów produkujących drewno poniesie koszty ochrony światowych zasobów leśnych,
G. mając na uwadze, że program działalności legislacyjnej i prac Komisji na 2008 r. zawiera komunikat Komisji w sprawie środków na rzecz ograniczenia wylesiania oraz komunikat z załączonym wnioskiem legislacyjnym w sprawie zapobiegania wprowadzaniu na rynek UE nielegalnie wycinanego drewna i produktów z drewna,
1. z zadowoleniem przyjmuje zawarcie umowy ITTA w 2006 r., biorąc pod uwagę fakt, że jej niepodpisanie byłoby negatywnym sygnałem ze strony społeczności międzynarodowej w odniesieniu do jej zobowiązania w zakresie wspierania ochrony i zrównoważonego użytkowania lasów tropikalnych; uważa jednak, że końcowy tekst umowy daleki jest od spełnienia warunków niezbędnych do rozwiązania problemu utraty tych lasów;
Potrzeba bardziej skoordynowanej polityki
2. wzywa Komisję i państwa członkowskie do znacznego zwiększenia dostępnych środków finansowych w celu wzmocnienia ochrony i ekologicznie odpowiedzialnego użytkowania lasów tropikalnych, wspierania działań zmierzających do poprawy zarządzania środowiskiem i rozwijania potencjału, promowania realnych z ekonomicznego punktu widzenia, alternatywnych rozwiązań wobec destruktywnego wyrębu czy destruktywnej działalności górniczej i rolniczej;
3. uważa, że równie ważne jest zwiększenie możliwości parlamentów krajowych i społeczeństwa obywatelskiego, w tym społeczności lokalnych i rdzennej ludności, w zakresie uczestnictwa w procesie podejmowania decyzji dotyczących ochrony i użytkowania zasobów naturalnych oraz zarządzania nimi, a także określania i obrony ich prawa do ziemi;
4. uważa, że w polityce zamówień publicznych powinien istnieć wymóg, aby drewno i produkty z drewna pochodziły z legalnych i zrównoważonych źródeł w celu wspierania praktycznego zaangażowania władz publicznych w zakresie dobrego zarządzania w leśnictwie i walki z korupcją;
5. nalega, by Komisja i państwa członkowskie dążyły również do zagwarantowania, że agencje kredytów eksportowych, instrument inwestycyjny umowy z Kotonu i inne międzynarodowe instytucje pożyczkowe finansujące projekty za pomocą unijnych środków publicznych będą stosowały zasadę dobrowolnej, wcześniejszej i świadomej zgody przed udzieleniem wsparcia finansowego na rzecz jakichkolwiek projektów na obszarach leśnych i że w odniesieniu do tych projektów przeprowadzane będą oceny wpływu na środowisko i społeczeństwo oraz procedury kontrolne w celu zagwarantowania, że nie sprzyjają one wylesianiu, degradacji lasów lub nielegalnemu wyrębowi drzew;
6. uważa, że potencjalnie przydatnym uzupełnieniem umów międzynarodowych mogą być inicjatywy w zakresie znakowania, które dają konsumentom pewność, że kupowane przez nich drewno nie tylko jest legalne, lecz pochodzi z lasów, w których prowadzi się zrównoważoną gospodarkę pod warunkiem, że oznakowanie to wiąże się z niezależną weryfikacją;
7. wyraża zaniepokojenie, że dobrowolne umowy nie wystarczą, by sprawdzić, czy produkty z drewna trafiające na rynek UE pochodzą z legalnych i zrównoważonych źródeł, i dlatego uważa, że UE powinna rozpocząć proces przyjęcia prawnie wiążących norm, uzupełnionych wewnętrznymi instrumentami umożliwiającymi nakładanie kar za nieprzestrzeganie przepisów;
8. podkreśla, że rygorystyczne kryteria zrównoważonego rozwoju, które uwzględniają bezpośrednie i pośrednie skutki środowiskowe i społeczne, powinny mieć zastosowanie do importu biopaliw i biomasy, aby wykluczyć sytuację, w której zwiększone emisje CO2 wynikające z wylesiania przeważą znacząco nad korzyściami dla klimatu płynącymi z zastąpienia paliw kopalnych biopaliwami;
9. wzywa Komisję do zagwarantowania, poprzez dwu- i wielostronne umowy o handlu, dobrego zarządzania zasobami drzewnymi;
10. uważa, że szczególne znaczenie w tym zakresie ma proponowana umowa handlowa z państwami Azji Południowo-Wschodniej, i jest zdania, że jakakolwiek umowa musi zawierać istotny rozdział poświęcony zrównoważonemu rozwojowi, w którym poruszone zostaną kwestie dotyczące ochrony lasów i walki z nielegalnym wyrębem niezgodnym z zasadami zrównoważonego rozwoju;
Elementy umowy o większej mocy i skuteczności
11. uważa, że zasadniczym celem efektywnej umowy w sprawie drewna tropikalnego powinna być konieczność zapewnienia ochrony lasów tropikalnych i zrównoważonej gospodarki nimi oraz odbudowy zdegradowanych obszarów leśnych; ponadto uważa, że handel drewnem tropikalnym należy wspierać wyłącznie w zakresie, w jakim jest on zgodny z tymi nadrzędnymi celami;
12. zachęca Komisję do stworzenia odpowiednich mechanizmów finansowych dla krajów gotowych potraktować priorytetowo długoterminowy cel promowania zrównoważonego zarządzania lasami, a nie maksymalizację krótkoterminowych dochodów oraz do zbadania możliwości reorganizacji systemu głosowania w Międzynarodowej Organizacji ds. Drewna Tropikalnego tak, aby sprzyjał krajom produkującym drewno, które dają pierwszeństwo ochronie i zrównoważonemu użytkowaniu zasobów leśnych;
13. uważa, że przyszła umowa powinna gwarantować zaangażowanie parlamentarzystów i społeczeństwa obywatelskiego w tworzenie polityki i że istnieją przepisy umożliwiające niezależne kontrole polityki państw-stron umowy w dziedzinie gospodarowania zasobami leśnymi pod względem jej zgodności z zasadami zrównoważonego rozwoju i wpływu na rdzenną ludność;
Wnioski
14. uważa, że umowa wymaga zgody Parlamentu zgodnie z art. 300 ust. 3 akapit drugi traktatu WE, i jest zdania, że Rada i Komisja powinny odnieść się przychylnie do większej prawomocności i akceptacji publicznej umowy uzyskanej dzięki większemu zaangażowaniu Parlamentu;
15. zwraca się do Komisji o przedstawianie rocznych sprawozdań dotyczących procesu wdrażania ITTA z 2006 r., jak również środków zmierzających do minimalizacji negatywnych skutków użytkowania lasów tropikalnych, z uwzględnieniem skutków umów o wolnym handlu oraz umów dwustronnych w ramach programu FLEGT;
16. uważa, że Parlament powinien być w pełni zaangażowany i informowany o postępach poczynionych na każdym etapie negocjacji umów o partnerstwie FLEGT;
17. zachęca Komisję do rozpoczęcia przygotowań do kolejnej rundy negocjacji w sprawie ITTA w celu zapewnienia znacznie lepszej umowy zastępującej wcześniejszą umowę;
18. wzywa Komisję do przedkładania Parlamentowi regularnych sprawozdań dotyczących postępu przyszłych negocjacji w sprawie umowy, która zastąpi ITTA z 2006 r., aby efekt takich negocjacji zyskał szerokie poparcie;
*
* *
19. zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.
______
(1) Dz.U. C 157 E z 6.7.2006, str. 482.
