Konkluzje Rady z dnia 18 listopada 2010 r. w sprawie roli sportu jako źródła i podstawy aktywnego włączenia społecznego(2010/C 326/04)
(Dz.U.UE C z dnia 3 grudnia 2010 r.)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
1. PRZYPOMINAJĄC O:
Politycznym tle przedmiotowej kwestii, przedstawionym w załączniku, a zwłaszcza:
– deklaracji załączonej do konkluzji Rady Europejskiej z posiedzenia w dniach 7-9 grudnia 2000 r., w której stwierdza się, że sport jest działaniem ludzkim opartym na podstawowych społecznych, edukacyjnych i kulturowych wartościach oraz czynnikiem wpływającym na integrację, włączenie w życie społeczne, tolerancję, akceptację różnic i przestrzeganie zasad(1),
– decyzji nr 291/2003/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 lutego 2003 r. ustanawiającej Europejski Rok Edukacji przez Sport 2004(2),
– decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1098/2008/WE z dnia 22 października 2008 r. w sprawie Europejskiego Roku Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym (2010)(3).
2. PRZYJMUJĄC Z ZADOWOLENIEM:
– fakt, że w następstwie wejścia w życie Traktatu z Lizbony(4) w dniu 1 grudnia 2009 r., sport wszedł w zakres kompetencji Unii Europejskiej oraz że wobec tego europejski wymiar sportu będzie dalej rozwijany, z uwzględnieniem w szczególności społecznej i edukacyjnej roli sportu,
– zamiar Komisji Europejskiej przyjęcia przed końcem 2010 roku komunikatu w sprawie Traktatu z Lizbony i sportu.
3. UZNAJE, ŻE:
1. Wspólne priorytety, takie jak zwiększenie zatrudnienia, włączenie społeczne, równouprawnienie płci, równy dostęp do udogodnień i usług, solidarność międzypokoleniowa i dialog międzykulturowy potrzebują silniejszego wsparcia w całej Unii Europejskiej, także w dziedzinie sportu.
2. Sport zajmuje ważne miejsce w życiu wielu obywateli UE i odgrywa istotną rolę społeczną, ponieważ ma duży potencjał w dziedzinie włączenia społecznego w ramach sportu i poprzez sport; udział w aktywności sportowej i fizycznej na wiele różnych sposobów przyczynia się do włączenia społecznego; włączenie w sport oznacza połączenie "sportu dla wszystkich", równy dostęp do sportu, równe szanse w sporcie oraz różnorodne w zależności od popytu możliwości uprawiania sportu i obiekty sportowe, a włączenie społeczne przez sport oznacza udział w życiu społecznym, rozwój wspólnoty i wzmocnienie spójności społecznej.
3. Sport może mieć istotne pozytywne znaczenie dla takich kwestii publicznych jak włączenie społeczne. W tym kontekście sportowcy zawodowi i amatorzy oraz kluby sportowe pełnią modelowe role w społeczeństwie, głównie dla młodzieży, a inne organizacje sportowe i organizacje społeczeństwa obywatelskiego zajmujące się sportem również przyczyniają się do włączenia społecznego w działaniach sportowych i poprzez te działania.
4. Dostępność sportu i udział w jego różnych aspektach są ważne dla rozwoju osobistego, poczucia tożsamości i przynależności, dobrego samopoczucia w aspekcie fizycznym i psychicznym, upodmiotowienia, kompetencji i sieci społecznych, komunikacji międzykulturowej i szans na rynku pracy.
5. Europejska konferencja na temat lokalnego udziału w działaniach sportowych: włączenie społeczne i zwalczanie ubóstwa, która miała miejsce w dniach 13-14 października w Lovanium w Belgii i podczas której stwierdzono, że sport odgrywa ważną rolę we włączeniu społecznym - w szczególności na szczeblu lokalnym - grup defaworyzowanych.
4. OKREŚLA, Z NALEŻYTYM UWZGLĘDNIENIEM ZASADY POMOCNICZOŚCI, NASTĘPUJĄCE WSPÓLNE PRIORYTETY, BY PROMOWAĆ WŁĄCZENIE SPOŁECZNE W DZIAŁANIACH SPORTOWYCH I POPRZEZ TE DZIAŁANIA:
4.1. Wspieranie zasady "sport dla wszystkich" w oparciu o równość szans dzięki:
1. Zwiększaniu ogólnego uczestnictwa w sporcie i zachęcaniu do aktywności fizycznej jak największej liczby obywateli, także młodzieży.
2. Zwracaniu szczególnej uwagi na włączenie społeczne w sporcie osób, które nie są obecnie aktywne fizycznie, głównie osób z grup społecznie defaworyzowanych.
3. Uwzględnianiu faktu, że dostęp do "sportu dla wszystkich" jest ważny, co obejmuje także dostępność obiektów sportowych, infrastruktury i imprez sportowych dla jak największej grupy osób, w szczególności niepełnosprawnych, oraz znaczenie zapewnienia niepełnosprawnym uczestnictwa w aktywności rekreacyjnej, sportowej i związanej ze spędzaniem wolnego czasu na takich samych zasadach jak osobom zdrowym.
4. Promowaniu równości płci w sporcie, w szczególności w zakresie dostępu do sportu i udziału w organach decyzyjnych, co obejmuje także aktywne przeciwdziałanie stereotypom związanym z płcią.
4.2. Poprawa wykorzystania potencjału sportu w zakresie budowania społeczności, spójności społecznej i rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu poprzez:
1. Skoncentrowanie się na wykorzystaniu sportu do promowania włączenia społecznego grup defaworyzowanych, tak by zbudować spójniejsze społeczności.
2. Uznawanie i intensywniejsze nabywanie umiejętności i kompetencji, takich jak: dyscyplina, praca zespołowa i wytrwałość przez nieformalną naukę w ramach sportu, także przez wolontariat, co wpływa na zdolność do zatrudnienia.
3. Uznanie potencjału sportu dla gospodarki, zatrudnienia i uczenia się, jeśli chodzi o przyczynianie się do inteligentnego i trwałego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu i niezbędnego do osiągnięcia przyszłych celów w zakresie zrównoważonego rozwoju.
4.3. Wspieranie transnarodowej wymiany strategii i metod, aby lepiej wykorzystać potencjał sportu w zakresie włączenia społecznego na poziomie krajowym i europejskim poprzez:
1. Wspieranie kontaktów między państwami członkowskimi a władzami lokalnymi i regionalnymi oraz zapewnienie ich zaangażowania, zwłaszcza w zakresie wymiany wiedzy i najlepszych wzorców.
2. Wspieranie badań i analiz związków między sportem a włączeniem społecznym w zakresie tworzenia analitycznych ram opartych na praktycznych dokonaniach, ze szczególnym uwzględnieniem społecznego włączenia poprzez sport grup defaworyzowanych.
3. Monitorowanie i ocena bieżących polityk w celu poprawy procesu podejmowania decyzji i przyszłych działań, z uwzględnieniem opinii odnośnych zainteresowanych stron.
5. W ZWIĄZKU Z WYŻEJ WYMIENIONYMI KWESTIAMI ZWRACA SIĘ DO PAŃSTW CZŁONKOWSKICH I KOMISJI, ABY W RAMACH SWOICH KOMPETENCJI I Z NALEŻYTYM POSZANOWANIEM ZASADY POMOCNICZOŚCI ORAZ UWZGLĘDNIAJĄC SPECYFICZNY CHARAKTER SPORTU:
1. Promowały współpracę w obszarze sportu w przypadku realizacji zasady "sport dla wszystkich", gwarantując równy dostęp i równe szanse, w szczególności osobom nieaktywnym fizycznie, realizując priorytet włączenia społecznego w działaniach sportowych i poprzez te działania.
2. Ułatwiały działania zakładające silne powiązanie sportu i sektorów zaangażowanych w kwestię włączenia społecznego oraz by zwiększały zainteresowanie sportem osób nieaktywnych fizycznie.
3. Propagowały i promowały uczestnictwo w sporcie osób z grup defaworyzowanych, zapewniając przy tym włączanie ich w społeczeństwo poprzez sport dzięki ofercie nowych sieci społecznych i nowych umiejętności.
4. Propagowały dialog międzykulturowy, włączając w społeczeństwo - przez sport - osoby z różnych kręgów kulturowych.
5. Promowały działania związane z włączeniem społecznym w działaniach sportowych i poprzez te działania w przypadku osób niepełnosprawnych, z uwzględnieniem poprawy infrastruktury i lepszej dostępności obiektów i imprez sportowych oraz badań dotyczących specjalistycznych urządzeń sportowych, a także by traktowały sport priorytetowo.
6. Promowały działania związane z włączaniem kwestii równości płci do działań sportowych, w szczególności kwestii równego dostępu obu płci do stanowisk decyzyjnych oraz by zajęły się kwestiami sportu w związku z rolami przypisanymi płciom jak przedstawiono w strategii na rzecz równości kobiet i mężczyzn 2010-2015(5).
7. Opracowały kanały komunikacji i współpracy z innymi odnośnymi obszarami i działami polityki zarówno w ramach różnych instytucji europejskich i w państwach członkowskich, jak i pomiędzy nimi, oraz zwróciły szczególną uwagę na pozytywny aspekt sportu w dziedzinie włączenia społecznego, a także ujęły sport w odnośnych planach działania, takich jak plany działania dotyczące włączenia społecznego i plany działania służące zwalczaniu ubóstwa.
8. Zachęcały - w związku ze zrównoważonym wzrostem sprzyjającym włączeniu społecznemu - do uznawania nieformalnego uczenia się przez sport, będącego uzupełnieniem edukacji formalnej i polegającego na zdobywaniu konkretnych umiejętności i kompetencji niezbędnych do zatrudnienia.
9. Zwiększały świadomość i podkreślały znaczenie wolontariatu sportowego zarówno jako narzędzia włączenia społecznego, jak i środka nabywania umiejętności, tak by przyczynić się do zwiększania zdolności do zatrudnienia i zwiększania spójności, w szczególności w kontekście Europejskiego Roku Wolontariatu Propagującego Aktywność Obywatelską (2011).
10. Propagowały i wspierały instrumenty wzajemnego uczenia się, badania międzydyscyplinarne mające na celu opracowanie analitycznych ram opartych na praktycznych dokonaniach, wymianę wiedzy i najlepszych wzorców, np. w ramach seminariów na wysokim szczeblu lub spotkań grup eksperckich zajmujących się problematyką sportu i włączenia społecznego, a także troszczyły się o to, by wyniki tych działań były skutecznie rozpowszechniane i znalazły odzwierciedlenie w praktyce.
11. Dokładały starań, by sport w jak największym stopniu przyczyniał się do osiągania celów Strategii na rzecz inteligentnego i zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu "Europa 2020", w szczególności dzięki projektom przewodnim obejmującym Europejski program walki z ubóstwem.
12. Ułatwiały, we współpracy z właściwymi podmiotami, dawanie przykładu włączenia społecznego, łącząc sport z projektami dotyczącymi włączenia społecznego, koncentrując się w szczególności na organizacjach lokalnych pozostających w bliskich kontaktach z obywatelami.
13. Ułatwiały, we współpracy z właściwymi podmiotami, skuteczne wykorzystanie środków dostępnych w UE - zwłaszcza związanych z ewentualnymi przyszłymi programami sportowymi - do wspierania procesu włączenia społecznego w działaniach sportowych i poprzez te działania.
6. WZYWA KOMISJĘ, BY:
1. Potraktowała kwestię włączenia społecznego w działaniach sportowych i poprzez te działania jako priorytet współpracy sportowej, przede wszystkim w mającym się ukazać komunikacie Komisji Europejskiej w sprawie Traktatu z Lizbony i sportu.
2. Dopilnowała, by włączenie społeczne w działaniach sportowych i poprzez te działania - jako jeden z priorytetów - było uwzględniane w ewentualnych przyszłych propozycjach UE dotyczących programów w zakresie sportu oraz by przeanalizowała możliwości wykorzystywania dostępnych funduszy, takich jak Europejski Fundusz Społeczny, Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego i programy takie jak "Młodzież w działaniu" i "Uczenie się przez całe życie", by wspierać działania w obszarze sportu.
3. Oceniła skuteczność działań na szczeblu UE, wspieranych przez działania przygotowawcze w zakresie włączenia społecznego.
______
(1) SN 400/00.
(2) Dz.U. L 43 z 18.2.2003, s. 1.
(3) Dz.U. L 298 z 7.11.2008, s. 20.
(4) Artykuł 6 i 165 TFUE.
(5) COM(2010) 491 wersja ostateczna.
