Rosnące napięcie w BurundiP6_TA(2008)0240
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 22 maja 2008 r. w sprawie rosnącego napięcia w Burundi
(2009/C 279 E/25)
(Dz.U.UE C z dnia 19 listopada 2009 r.)
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Burundi,
– uwzględniając szerokie porozumienie w sprawie zawieszenia broni zawarte w Dar-es-Salaam między rządem Burundi a Narodowymi Siłami Wyzwoleńczymi (FNL), podpisane dnia 7 września 2006 r.,
– uwzględniając plan działania przyjęty w Kapsztadzie w dniach 22-23 lutego 2008 r. (plan działania),
– uwzględniając oświadczenie prezydencji UE w imieniu Unii Europejskiej w sprawie ataków w Bujumburze, z dnia 23 kwietnia 2008 r.,
– uwzględniając oświadczenie przewodniczącego Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie sytuacji w Burundi, wydane w dniu 24 kwietnia 2008 r.,
– uwzględniając sprawozdania Sekretarza Generalnego ONZ w sprawie Zintegrowanego Biura ONZ w Burundi (BINUB),
– uwzględniając sprawozdanie organizacji Human Rights Watch zatytułowane "Biją mnie codziennie rano: Nadużycia ze strony policji w Burundi" z kwietnia 2008 r.,
– uwzględniając art. 115 ust. 5 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że w dniu 17 kwietnia 2008 r. w Burundi ponownie rozgorzały walki między oddziałami rządowymi a FNL, co zmusiło tysiące cywilów do ucieczki z domów i przyniosło śmierć 50 rebeliantów,
B. mając na uwadze, że po 14 latach wojny domowej przed Burundi wciąż stoi zadanie doprowadzenia do trwałego pokoju, gdy tymczasem krytyczna sytuacja humanitarna i społeczno-gospodarcza wywołana konfliktem zagraża stabilności w regionie,
C. mając na uwadze, że przez ostatnie dwa lata międzynarodowe wysiłki na rzecz osiągnięcia porozumienia pokojowego między rządem Burundi a FNL - w tym regionalna inicjatywa pokojowa dla Burundi -nie zakończyły się powodzeniem,
D. mając na uwadze, że negocjacje między rządem Burundi a FNL zostały przerwane w lipcu 2007 r., kiedy to FNL wystąpił ze wspólnego mechanizmu weryfikacji i kontroli utworzonego w celu nadzorowania wdrażania porozumienia o zawieszeniu broni podpisanego we wrześniu 2006 r.,
E. mając na uwadze, że wiele osób postrzega toczące się powstanie FNL jako ostateczną przeszkodę dla trwałej stabilności w Burundi, a także mając na uwadze, że do zapewnienia rozbrojenia FNL potrzebne jest rozwiązanie polityczne,
F. mając na uwadze, że na początku maja 2008 r. na posiedzeniu odbywającym się pod auspicjami regionalnej inicjatywy pokojowej dla Burundi ministrowie spraw zagranicznych Tanzanii i Ugandy wezwali FNL oraz przywódców innych ruchów rebelianckich do opuszczenia Tanzanii, gdzie stacjonują, i do udania się do Burundi w celu rozpoczęcia negocjacji pokojowych,
G. mając na uwadze dokonane w sierpniu 2007 r. ataki na domy polityków, którzy nie popierają lub przestali popierać prezydenta Burundi Pierre Nkurunziza,
H. mając na uwadze, że 46 burundyjskich parlamentarzystów, obawiając się o swoje bezpieczeństwo, skierowało do sekretarza generalnego ONZ pismo, w którym zwróciło się o ochronę ze strony ONZ,
I. mając na uwadze, że Unia Europejska wybrała Burundi jako kraj pilotażowy, w którym wdrażany ma być priorytetowy plan działania mający na celu przyspieszenie i zwiększenie skuteczności pomocy dla krajów rozwijających się znajdujących się w niepewnej sytuacji,
J. mając na uwadze, że według doniesień ponad 700 rodzin (około 3.500 osób) znajduje się obecnie pod opieką władz, oczekując na dostawy żywności i pomocy,
K. mając na uwadze, że ostatnie ataki to tylko element w serii starć, w wyniku których przesiedlonych zostało jeszcze więcej rodzin (35.000 osób), co oznacza, że łączna liczba przesiedleńców wewnętrznych wzrosła do ponad 100.000; mając na uwadze, że Tanzania chce powrotu burundyjskich uchodźców do kraju, a z kolei w Burundi wciąż jeszcze przebywają tysiące uchodźców z Ruandy i Konga,
L. mając na uwadze, że burundyjskie siły bezpieczeństwa rzekomo przetrzymują niezgodnie z prawem około 200 osób oskarżanych o popieranie rebeliantów z FNL,
M. mając na uwadze, że w dniu 2 maja 2008 r. rząd Burundi ogłosił, że czterech rebeliantów i jeden żołnierz burundyjski zginęli w - jak się podaje - zasadzce zastawionej przez FNL,
N. mając na uwadze, że klimat bezkarności doprowadził w Burundi do sytuacji, w której powszechne jest stosowanie tortur przez policję i siły bezpieczeństwa oraz niezgodne z prawem przetrzymywanie zatrzymanych,
O. mając na uwadze, że krajowe burundyjskie siły policyjne, utworzone w 2004 r. przez rząd tymczasowy, są słabo wyszkolone, a w ich skład wchodzą byli rebelianci i żołnierze oraz policjanci,
P. mając na uwadze, że w latach 2004-2006 UNICEF pomógł w Burundi w demobilizacji ponad 3.000 dzieci-żołnierzy; mając na uwadze, że niedawno część dzieci uciekła z ośrodka demobilizacji i dokonała aktów wandalizmu, a także mając na uwadze, że ponad 500 dzieci jest wciąż w rękach FNL,
Q. mając na uwadze, że Burundi było po Ugandzie i Etiopii trzecim krajem uczestniczącym w misji pokojowej Unii Afrykańskiej w Somalii, z bazą w Mogadiszu (AMISOM), na którą pomimo niepewnej sytuacji w Burundi wysłało 800 żołnierzy,
1. wyraża głębokie zaniepokojenie niedawnymi starciami zbrojnymi w Burundi między Siłami Obrony Kraju a FNL, które przyniosły śmierć niewinnych ludzi;
2. wzywa wszystkie strony do przestrzegania szerokiego porozumienia w sprawie zawieszenia broni, do ponownego podjęcia negocjacji i do szybkiego doprowadzenia do wdrożenia wspólnego mechanizmu weryfikacji i kontroli utworzonego w wyniku zawieszenia broni;
3. wzywa w szczególności ruch FNL i jego przywódcę Agathona Rwasę do konstruktywnego włączenia się w proces pokojowy;
4. wzywa państwa sąsiadujące z Burundi do dbania o to, by ich terytorium nie służyło za zaplecze dla rebeliantów, i z zadowoleniem przyjmuje decyzję Tanzanii o zaprzestaniu udzielania schronienia przywódcom FNL;
5. wzywa Komisję do opracowania środków mających ułatwić reintegrację społeczną byłych bojowników FNL po podpisaniu porozumienia;
6. wzywa Komisję do zintensyfikowania pomocy humanitarnej, w tym dla uchodźców i przesiedleńców wewnętrznych, i do zmniejszania jej dopiero z chwilą, gdy zostanie ona zastąpiona przez skuteczne działania rozwojowe, w celu zapewnienia płynnego przejścia od operacji humanitarnych do polityki na rzecz rozwoju;
7. wzywa ofiarodawców do honorowania swoich zobowiązań i do wzmocnienia wcześniejszej koordynacji ich działań w celu podniesienia skuteczności pomocy;
8. wzywa Komisję do zaproponowania szybkiego i znacznego zwiększenia środków finansowych przeznaczanych przez Unię Europejską dla Burundi, szczególnie przy okazji średniookresowego przeglądu dziesiątego Europejskiego Funduszu Rozwoju;
9. mając na względzie niepewną sytuację Burundi i w kontekście niezwykle potrzebnego planu działania wzywa Komisję, by w pierwszej kolejności wsparła:
– programy poprawy rządów i demokratycznego zarządzania państwem;
– politykę zdrowotną - poprzez utworzenie ośrodków zdrowia i niezbędne odtworzenie sieci szpitali;
– decyzję rządu Burundi o ustanowieniu bezpłatnej nauki w szkołach podstawowych;
– dalsze wysiłki na rzecz odbudowy infrastruktury w Burundi;
10. ze względu na pilny charakter sprawy nalega, by położono nacisk na działania konkretne i widoczne dla mieszkańców Burundi;
11. wzywa Komisję i państwa członkowskie do zwiększenia swojej obecności w Burundi;
12. wzywa Komisję do wspierania działań organizacji pozarządowych i władz lokalnych w Unii Europejskiej nastawionych na niesienie pomocy władzom lokalnym i społeczeństwu obywatelskiemu w Burundi;
13. ponownie wyraża poparcie dla inicjatywy pokojowej RPA i dla inicjatyw regionalnych oraz przypomina, że jako element struktury politycznej jest nadal zdeterminowana do odgrywania aktywnej roli w usuwaniu przeszkód dla wdrożenia planu działania i we wspieraniu wszelkich wysiłków na rzecz ponownego podjęcia negocjacji i umocnienia pokoju w Burundi; popiera również wysiłki mediacyjne komisji ONZ ds. umacniania pokoju;
14. odnotowuje fakt, że od czasu wejścia w życie nowej konstytucji i zorganizowania wyborów powszechnych stabilność w Burundi wzrosła, wzywa jednak do ustanowienia komisji ds. pokoju i pojednania jako środka mającego na celu budowanie zaufania, który pomoże przywrócić klimat zaufania i stabilność wśród poszczególnych zainteresowanych stron, a także wzywa rządy państw członkowskich do finansowego i logistycznego wsparcia tej inicjatywy;
15. wzywa rząd Burundi do niezwłocznego pojęcia działań na rzecz zapewnienia poszanowania zasad państwa prawa, położenia kresu klimatowi bezkarności, zapewnienia postawienia przed sądem sprawców nadużyć i poprawy szkolenia sił policyjnych;
16. z zadowoleniem przyjmuje niedawne zwolnienie 232 dzieci dzięki staraniom między innymi rządu Burundi, społeczeństwa obywatelskiego i agencji ONZ, po ośmiu miesiącach negocjacji z dysydenckim odłamem FNL;
17. zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, współprzewodniczącym Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE, rządom i parlamentom państw członkowskich, Radzie Bezpieczeństwa ONZ, Unii Afrykańskiej i rządom i parlamentom regionu Wielkich Jezior i RPA.
