Konkluzje Rady z dnia 22 maja 2008 r. w sprawie kompetencji międzykulturowych(2008/C 141/09)
(Dz.U.UE C z dnia 7 czerwca 2008 r.)
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
1) odwołując się do przepisów decyzji nr 1983/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie Europejskiego Roku Dialogu Międzykulturowego (2008)(1);
2) odwołując się do konwencji Unesco w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego;
3) uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 maja 2007 r. dotyczący europejskiej agendy kultury w dobie globalizacji świata(2) i rezolucję Rady z dnia 16 listopada 2007 r. dotyczącą europejskiego planu działań na rzecz kultury(3);
4) przypominając zalecenie 2006/962/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie(4);
5) przypominając konkluzje Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich zebranych w Radzie z dnia 15 listopada 2007 r. na temat poprawy jakości kształcenia nauczycieli.
BIORĄC POD UWAGĘ, że:
– dialog międzykulturowy jest zasadniczym narzędziem pozwalającym zareagować na niektóre z najważniejszych wyzwań, przed którymi stoi obecnie Europa, i że stanowi on jeden z trzech strategicznych celów europejskiego planu działań na rzecz kultury wdrażanego na podstawie trzyletnich planów prac,
– aby możliwe było wspieranie otwartych i zintegrowanych społeczeństw opierających się na podstawowych wartościach europejskich oraz promowanie aktywnych postaw obywatelskich, obywatele Europy muszą dysponować kompetencjami międzykulturowymi, które są zasadniczym czynnikiem wzmacniania dialogu międzykulturowego,
– wiedza, umiejętności i postawy szczególnie istotne z punktu widzenia kompetencji międzykulturowych wiążą się z następującymi kompetencjami kluczowymi: porozumiewaniem się w językach obcych, kompetencjami społecznymi i obywatelskimi oraz świadomością i ekspresją kulturalną(5).
UZNAJĄC, że:
w celu wzmocnienia kompetencji międzykulturowych w społeczeństwie niezbędne jest wypracowanie zrównoważonego i międzysektorowego podejścia do dialogu międzykulturowego. W podejściu tym należy dążyć do zintegrowania i wspierania wymienionych poniżej odpowiednich inicjatyw w następujących dziedzinach:
A. KULTURA, w szczególności zgodnie z tym, co przewidziano w planie prac Rady na lata 2008-2010:
– propagowanie różnorodności kulturowej i dialogu międzykulturowego jako sposobów wspierania otwartych i zintegrowanych społeczeństw,
– propagowanie aktywnego udziału wszystkich obywateli w życiu kulturalnym oraz dostępu do kultury i dziedzictwa w całej ich różnorodności, ze zwróceniem szczególnej uwagi na osoby mające mniejsze możliwości dostępu do nich,
– poprawa warunków mobilności artystów i dzieł sztuki,
– wspieranie współdziałania między kulturą a kształceniem i szkoleniem formalnym oraz uczeniem się nieformalnym i pozaformalnym w dziedzinie świadomości kulturowej i kształcenia artystycznego,
– rozwijanie kompetencji językowych i translatorskich, aby ułatwić dostęp do form wyrazu artystycznego w różnych językach.
B. KSZTAŁCENIE:
– rozwijanie perspektywy uczenia się przez całe życie, obejmującej nabywanie przez wszystkich obywateli kompetencji kluczowych - takich jak kompetencje językowe, społeczne i obywatelskie oraz świadomość i ekspresja kulturowa - które są najistotniejsze dla kompetencji międzykulturowych i najbardziej sprzyjają docenianiu różnorodności kulturowej jako podstawowej wartości,
– rozwijanie opartych na zasadach sprawiedliwości polityk, których celem jest włączanie - bez jakiejkolwiek dyskryminacji - dzieci z różnych środowisk społecznych i kulturowych do głównego nurtu kształcenia i szkolenia,
– w ramach spójnej polityki wielojęzyczności - aktywne promowanie nauki języków obcych przez zachęcanie do zapewniania różnorodnych możliwości uczenia się języków - w tym korzystania z technologii informacyjno- komunikacyjnych i nauczania na odległość - w warunkach formalnych, pozaformalnych i nieformalnych,
– wspieranie programów mobilności wśród osób uczących się, nauczycieli i innych pracowników dydaktycznych jako skutecznego narzędzia promowania dialogu międzykulturowego,
– rozwijanie przez cały okres trwania kariery zawodowej umiejętności, które pozwolą nauczycielom lepiej radzić sobie z różnorodnością kulturową oraz ułatwią rozwój kompetencji międzykulturowych, przez co przyczynią się do skutecznego tworzenia integracyjnych wspólnot edukacyjnych.
C. MŁODZIEŻ:
– zaangażowanie młodych ludzi jako sposób działania na rzecz dialogu międzykulturowego w otwartych i pluralistycznych społeczeństwach,
– propagowanie, rozwijanie i uznawanie kompetencji międzykulturowych młodzieży w ramach uczenia się pozaformalnego i nieformalnego,
– rozwijanie możliwości, dzięki którym młodzi ludzie będą mogli - na jak najwcześniejszym etapie życia - nabywać kompetencje międzykulturowe przez różnorodne formy aktywnego udziału w społeczeństwie, obejmujące m.in. wolontariat, oraz przez większą mobilność umożliwiającą obcowanie z różnorodnością kultur i wielojęzycznością,
– zwiększanie dostępu do kultury, sztuki, muzyki i sportu oraz propagowanie ich roli w kształtowaniu tożsamości młodych ludzi i zbliżaniu ich do siebie,
– propagowanie, rozwijanie i uznawanie kompetencji międzykulturowych osób pracujących z młodzieżą i liderów młodzieży przez ułatwianie im mobilności oraz oferowanie możliwości w zakresie kształcenia i szkolenia,
– propagowanie roli zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego, w szczególności zaangażowania organizacji młodzieżowych.
D. PROBLEMATYKA AUDIOWIZUALNA:
– rozwijanie umiejętności korzystania z mediów, zgodnie z komunikatem Komisji z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie europejskiego podejścia do umiejętności korzystania z mediów w środowisku cyfrowym oraz z dyrektywą z dnia 11 grudnia 2007 r. o audiowizualnych usługach medialnych(6), która m.in. propaguje różnorodność kulturową zarówno w przypadku usług linearnych, jak i nielinearnych - po to by odbiorcom łatwiej było:
– rozpoznawać treści związane z innymi kulturami lub z nich pochodzące, docierać do tych treści i z pożytkiem z nich korzystać, oraz
– korzystać z nowych narzędzi technicznych (oprogramowania i sprzętu) w celu tworzenia i rozpowszechniania własnych treści kulturowych,
– promowanie mediów i treści audiowizualnych kulturowo bogatych, zróżnicowanych i kształcących dla wszystkich odbiorców, miedzy innymi przez:
– zachęcanie do tworzenia koprodukcji na szczeblu europejskim, krajowym i regionalnym,
– zachęcanie nienastawionych na zysk mediów tworzonych przez społeczeństwo obywatelskie(7) do skuteczniejszego korzystania z możliwości, jakie dają technologie cyfrowe,
– stymulowanie przenoszenia na nośniki cyfrowe materiałów i treści kulturowych, po to by nowe media - usługi internetowe i mobilne - mogły przyczynić się do zwiększenia dostępu do materiałów różnorodnych kulturowo.
WZYWA PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE I KOMISJĘ, ABY W RAMACH SWOICH KOMPETENCJI:
– propagowały kompetencje międzykulturowe, wykorzystując istniejące instrumenty i inicjatywy w dziedzinie polityki kulturalnej, edukacyjnej, młodzieżowej i audiowizualnej, w szczególności przez rozważenie, w jaki sposób środki te można by pogłębić i usprawnić, tak by wspierały dialog międzykulturowy,
– zwiększały - z myślą o rozwijaniu kompetencji międzykulturowych
– synergie między wspomnianymi dziedzinami, np. przez planowanie wspólnych inicjatyw, uwzględniając przy tym potrzebę rozumienia i szanowania własnej kultury przez obywateli, rozumienia i szanowania kultury innych oraz różnorodności kulturowej w ogóle, potrzebę komunikowania się w środowisku zróżnicowanym kulturowo, a także określania wspólnych wartości, jakimi są demokracja i prawa człowieka, oraz aktywnego uczestniczenia w ich propagowaniu i rozwijaniu,
– stwarzały okazje do prowadzenia dialogu na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i na szczeblu UE przez zwiększenie wsparcia na rzecz rozwijania kompetencji międzykulturowych za pośrednictwem istniejących programów w zakresie polityki kulturalnej, edukacyjnej, młodzieżowej i audiowizualnej,
– dbały o środowisko sprzyjające kreatywności i innowacyjności, tak by wnieść swój pełny wkład w kształtowanie kompetencji międzykulturowych i pogłębianie dialogu międzykulturowego,
– wskazywały i udostępniały sobie wzajemnie dobre wzorce w zakresie rozwijania kompetencji międzykulturowych, biorąc po uwagę w szczególności - w ramach działań następczych
– inicjatywy podejmowane w ramach Europejskiego Roku Dialogu Międzykulturowego na szczeblu krajowym i na szczeblu UE,
– wzmacniały i propagowały koncepcję dialogu międzykulturowego we wszystkich innych stosownych dziedzinach polityki, zarówno w UE, jak i w stosunkach zewnętrznych.
______
(1) Dz.U. L 412 z 30.12.2006, str. 44.
(2) Dok. 9496/07 i ADD 1.
(3) Dz.U. C 287 z 29.11.2007, str. 1.
(4) Dz.U. L 394 z 30.12.2006, str. 10.
(5) Kompetencje kluczowe zdefiniowane w zaleceniu 2006/962/WE.
(6) Dz.U. L 332 z 18.12.2007, str. 27.
(7) Często określane w języku angielskim jako "community media", a w
języku francuskim jako "médias associatifs" ("media społeczne").
